Wethouder Peter Bakker trapte maandag de eerste activiteit van de Zero Waste Week in Breda af, een festival over leven en ondernemen zonder verspilling en afval. Maar voor de workshop 'Sneakers cleanen' was hij het belangrijkste vergeten. "Mijn oude sneakers liggen nog thuis", bekende hij eerlijk. "Terwijl ik er bergen van heb liggen."

De wethouder is niet de enige. Oude, vuile sneakers verdwijnen bij veel mensen al snel onderin de kast of in de afvalbak. En dat is helemaal niet nodig, zegt Elisah Pals, initiatiefnemer van Zero Waste Nederland en klimaatburgemeester van Breda. "Door je sneakers goed schoon te maken, doe je er langer mee", vertelt ze. "Je hebt er dus langer plezier van. Vooral bij je lievelingsschoenen is dat fijn. Maar je hoeft ook minder snel nieuwe te kopen, dus bespaar je geld."

Daarnaast helpt het schoonmaken van je oude gympen ook het milieu. "Het is een vorm van afvalpreventie", vervolgt ze. "Alles wat je niet afdankt, belandt namelijk niet op de afvalberg."

Ondertussen is wethouder Bakker door Hilda Vliegenthart, directrice van gastheer De Nieuwe Veste, uit de brand geholpen. Die had die ochtend nog snel wat oude gympies van haar 15-jarige zoon Tobias gekaapt. De wethouder ontfermt zich over de linkerschoen en zijzelf pakt de rechter.

Voor hen op tafel liggen een doekje, een borstel, een bakje water en het wondermiddel sneakercleaner. Ze luisteren naar Freek van Gurp, de opperschoenschoonmaker die de cursus geeft.

"Nieuw worden je sneakers nooit meer", waarschuwt hij. "Maar we gaan er wel weer leven in brengen! Begin er maar eens mee om de veters er uit te halen. En vergeet straks ook de tong en de binnenkant niet."

Al snel staan alle deelnemers druk te borstelen en veters uit te wringen. 'Dit is een top idee", zegt een deelneemster. "Mijn sneakers hebben wel wat hardnekkige vlekken en dat vergt best wel wat werk en concentratie. Maar waarom zou je je schoenen weggooien als ze een beetje vies zijn?"

Een ander is ook content. Vooral over het flesje sneakercleaner, waarvan het recept niet wordt onthuld maar dat gewoon in de winkel te koop. "Het werkt wel zeg. Wat een goed spul!"

"Het is toch weer een van de dingen die je zelf kan doen om een afvalberg te voorkomen", zegt wethouder Bakker. "Breda vindt dit belangrijk, want we staan op dit gebied voor een enorme uitdaging. Ieder stapje is weer een. En het zit voornamelijk in gedrag. Want kijk, deze schoen is toch weer spectaculair wit geworden."

Het uiterlijk is belangrijk, maar de binnenkant mag niet vergeten worden. Ook voor vervelende geurtjes heeft Freek dé oplossing. "Een hele goede truc tegen zweetvoeten is door een nacht koffiebonen in je schoenen te doen. Dan stinken ze niet meer."

Na een half uur driftig poetsen, levert wethouder Bakker de linkerschoen van de zoon van directrice Vliegenthart weer bij haar in. "De sneakers waren heel vies, maar zien er weer keurig uit", zegt ze. "Maar ik weet niet of hij er blij mee zal zijn. Hij wilde namelijk nieuwe en die kan hij nu wel op zijn buik schrijven, haha."

De Zero Waste Week in Breda heeft zo'n zestig activiteiten. Van een modeshow van tweedehands kleding tot het met het bouwen van wormenhotels.