Ze trekken met elkaar op in de strijd tegen cybercriminelen. Hoofd van de recherche van de politie Zeeland-West-Brabant Ron van Brussel en officier van justitie Christa de Pagter van het parket in deze regio. Ze zien dat er veel energie en onderzoekscapaciteit gaat naar het aanpakken van de daders achter bankhelpdeskfraude. "Dat is nog altijd een van de meest voorkomende vormen van cybercrime", zegt De Pagter, die cybercrime in haar portefeuille heeft.

De bankhelpdeskfraudebendes zijn vaak georganiseerd zoals een echt bedrijf. Je hebt mensen aan de top, een team van bellers dat slachtoffers belt namens de nepbank, iemand die veel weet van de fraudedetectie van banken en mensen die bankpassen aan de deuren ophalen. Soms worden ook nog geldezels ingezet. Dat zijn mensen die hun rekening beschikbaar stellen om gestolen geld op te storten en wit te wassen.

Het is echt kiezen waar de politie en het OM de beschikbare agenten en rechercheurs op inzetten. In één keer zo'n hele criminele organisatie oprollen, kan bijna niet. De Pagter: "We willen dat de strafbare feiten stoppen. Als je dan een geldezel oppakt, heb je maar een klein stukje van de puzzel. Dan zie je dat de aangiftes binnen blijven stromen. Maar kan je het team van bellers aanpakken die slachtoffers bellen en ze verleiden om geld te laten overmaken, dan sla je soms een veel grotere slag."

LEES OOK: Tilburger zat in bankfraudebende, maar heeft spijt en wil schoon schip maken

Maar willen slachtoffers niet gewoon dat álle criminelen van zo'n groep worden opgepakt? Dat is niet realistisch omdat er niet genoeg agenten voor zijn. Van Brussel: "Eigenlijk geldt voor alle vormen van cybercrime dat we kijken hoe we het meeste maatschappelijke effect kunnen bereiken. Soms bereik je meer met het uit de lucht halen van een server dan het aanhouden van een cybercrimineel, omdat je daarmee de techniek of informatie weghaalt waarmee een bende werkt."

Het Openbaar Ministerie en de politie maken zich zorgen over de verdachten die ze bij onder meer bankhelpdeskfraude tegenkomen. Ze zijn vaak jong, zo tussen de 18 en 25 jaar, maar ook steeds vaker minderjarig. "Het zijn verdienmodellen voor ze", vertelt Van Brussel. "De jongeren die we zien kunnen snel geld verdienen op een niet legale manier. Met cybercrime is het anders dan vroeger. Je hoeft niet meer naar een huis om in te breken.”

Het geld dat cybercriminelen verdienen, is ook interessant voor politie en justitie om achteraan te gaan. Want als je dat kunt afpakken of blokkeren, dan raak je ook de criminele bende, stellen Van Brussel en De Pagter.

Het duo ziet het liefst dat iedereen die slachtoffer wordt van bankhelpdeskfraude ook aangifte doet. Alleen doet maar een op de zes mensen dat. Hebben ze er geen vertrouwen in dat het zin heeft? "Dat zou kunnen", zegt De Pagter. "Maar ik denk ook dat er veel schaamte is onder de slachtoffers. We zien veel schrijnende gevallen."

Ze roept iedereen op om tóch altijd aangifte te doen. "Wij halen er weer opsporingsindicaties uit voor de onderzoeken. Eigenlijk voorkom je daarmee dat anderen slachtoffer worden."

DIT IS OOK INTERESSANT:

Tilburger zat in fraudebende, maar heeft spijt en wil schoon schip maken

Voor negen ton gestolen met bankhelpdeskfraude, lange celstraffen opgelegd