De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) streeft ernaar om binnen één jaar een onderzoeksrapport te publiceren. Dat lijkt voor de gewone burger erg lang, maar volgens piketcoördinator Rob Zandbergen van de OVV is deze termijn essentieel, want er komt volgens hem veel kijken bij het opstellen van zo’n rapport. “Aannames, daar doen we niet aan. Zodra we publiceren mag er geen enkele vorm van twijfel zijn. Daarom zijn er uitgebreide procedures die we doorlopen, wat nu eenmaal tijd kost.”

Zo krijgen de betrokken partijen bijvoorbeeld de tijd om te reageren op de eerste bevindingen van de Raad. Zij krijgen de mogelijkheid om te controleren of alles klopt. Meestal staat hier een standaardtermijn van vier weken voor, maar er zijn uitzonderingen voor een aantal sectoren. Binnen de luchtvaart krijgen betrokken partijen bijvoorbeeld maximaal zestig dagen om op de bevindingen te reageren.

Die bevindingen worden meestal door onderzoekers van de OVV zelf gedaan. Volgens Zandbergen worden onderzoekers per sector aangenomen en moeten ze over de nodige expertise beschikken: “Onze luchtvaartonderzoekers vliegen zelf ook. Zo hebben we onderzoekers in dienst die in kleine eenmotorige toestellen vliegen, maar ook mensen die grote verkeersvliegtuigen als de Fokker 100 kunnen besturen. Er werkt zelfs een onderzoeker bij ons die ervaring heeft met hetzelfde type sportvliegtuig als het toestel dat woensdag is gecrasht.”

LEES OOK: Dick had vanuit verkeerstoren laatste contact met gecrashte piloot

Wanneer de Onderzoeksraad de benodigde kennis niet zelf in huis heeft, kan er gebruik worden gemaakt van externe experts. “Als we niet honderd procent zeker zijn van onze zaak, gaan we kijken waar de beste expertise zit. Er gaat een screeningproces van 24 uur aan vooraf voor we met een partij in zee gaan. Ook hebben we contact met een aantal ‘goedgekeurde’ partijen die dit proces al hebben doorlopen.”

De Onderzoeksraad begint het onderzoek met een bezoek aan de locatie van het ongeval. Hier wordt relevante informatie verzameld. Dit doen de onderzoekers onder andere door brokstukken te bekijken en te spreken met betrokkenen en getuigen. Ook worden gegevensbestanden, logboeken en andere vormen van documentatie opgevraagd. Verklaringen die betrokkenen afleggen tijdens het onderzoek, mogen nooit als bewijs worden gebruikt in de rechtszaal. Gesproken personen kunnen dus niet gestraft worden voor wat ze aan de Onderzoeksraad vertellen. Dit is wettelijk vastgelegd zodat het onderzoek vrijuit kan gebeuren, zonder dat getuigen vrezen voor juridische consequenties.

Zodra de onderzoekers een waterdicht rapport hebben opgesteld waar de Onderzoeksraad volledig achter staat, wordt dit openbaar gemaakt. Het hoofddoel van de OVV is Nederland veiliger maken, betrokken partijen moeten kunnen leren van hun fouten. Daarom geeft de Raad in ieder rapport aanbevelingen mee.

Een half jaar later, wordt er poolshoogte genomen bij de organisatie om te peilen in hoeverre er stappen zijn ondernomen. Volgens Zandbergen worden deze adviezen in de meeste gevallen opgevolgd, maar wanneer dit niet gebeurt ‘hebben wij geen dwangmiddelen om dit alsnog te eisen’. In dat geval wordt het de taak van het verantwoordelijke ministerie of instantie.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

'Een vuurbal', Walter en John zien vliegtuig als raket naar beneden gaan