Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Klein bruin vliegje in een stadstuin in Eindhoven, is dit een jonge gewone vlieg?
Kathy van den Berg kwam in haar stadstuintje in Eindhoven een klein bruin vliegje tegen. Ze vraagt zich af of dit een jonge vlieg is, die later zwart wordt. Vliegen in hun jonge leven heten maden. Die kunnen wel groeien maar als de vlieg eenmaal uit de vliegenpop komt, verandert die niet meer qua grootte. De kleur kan bij sommige vliegen misschien nog wel eens wijzigen, maar bij de gewone vlieg is die meteen zwart, dus niet eerst bruin. Wat Kathy volgens mij tegenkwam - en prachtig op de foto heeft vastgelegd - is een fruitvliegje. Fruitvliegjes, die men ook wel bananenvliegjes of azijnvliegjes noemt, behoren tot de orde van vliegen en muggen. Ze komen over heel de wereld voor, in grote diversiteit. Onder de fruitvliegjes zijn er soorten die heel lastig zijn, met name voor de fruitteelt. Bijvoorbeeld de Suzuki-fruitvlieg. Oorspronkelijk kwam deze fruitvlieg voor in Zuidoost-Azië. In 2011 werd de Suzuki-fruitvlieg voor het eerst aangetroffen in België. Inmiddels is deze invasieve soort ook volop in ons land te vinden. Vooral ook omdat wij veel fruit importeren uit landen waar de Aziatische fruitvlieg zich al heeft gevestigd.

Overleden diertje op het strand in Cala d’Or Mallorca, maar wat was het?
Anouk de Louw kwam op het strand in Cala d’Or Mallorca een overleden diertje tegen. Ze vraagt zich af wat het is. Volgens mij is dit een overleden reuzendolkwesp. Reuzendolkwespen behoren net zoals limonadewespen tot de vliesvleugelig insecten, en dan tot de familie van de dolkwespen. Deze laatste naam klinkt heel heftig, maar dit soort wespen is ongevaarlijk voormensen. Het zijn namelijk parasitaire wespen. De reuzendolkwesp is met vijf centimeter wel de grootste wesp van Europa. Deze kwam oorspronkelijk voor in het zuiden van Europa. Maar in juli 2022 werd deze soort voor het eerst ook waargenomen in België, zie deze link. Dus wie weet zwerven er ook al reuzendolkwespen rond in Nederland. Deze soort is heel herkenbaar aan het grote lijf, de gele kop en het volledig zwarte achterlichaam met vier gele vlekken. Ze parasiteren op de grote bladsprietkevers zoals de julikever, het vliegend hert en de neushoornkever. Allemaal soorten die je in Nederland ook kunt tegenkomen. Vooral de neushoornkever is met een opmars in ons land bezig.

Vreemd insect op een parasol, wat is dit voor insect?
Bij William van Hoof zat een vreemd insect op zijn parasol. Hij wil graag weten wat dit is. Volgens mij is dit het imago (volwassen dier) van een gevlekte mierenleeuw. Volwassen mierenleeuwen lijken op libellenjuffers, maar zijn heel herkenbaar aan hun dikke antennes, die op een hockeystick lijken. De larven van deze mierenleeuwen hebben deze soort de naam bezorgd.

Deze larven maken een trechter in het zand. In het midden van zo'n trechter verschuilen zij zich dan. Enkel de kaak zie je dan soms iets boven het zand uitsteken. Wanneer er een mier of ander klein diertje zich in dat kuiltje of die trechter begeeft, lukt het deze niet meer om tegen de wand op te klimmen. Langzaam zakt zo'n insect dan naar beneden en dan grijpen de larven die prooi met hun sterke kaken.

Vreemde sprinkhaan in een vrachtwagen
Maurice Peters was op het werk zijn vrachtwagen aan het laden toen hij een soort sprinkhaan zag. Hij vroeg zich af of deze sprinkhaan hier veel voorkomt. Het antwoord is ja, want Maurice heeft een grote groene sabelsprinkhaan gefotografeerd. De naam heeft deze sprinkhaan te danken aan het feit dat de vrouwtjes van deze soort een lange legbuis hebben. Die lijkt een beetje op een sabel. Grote groene sabelsprinkhanen zijn volledig groen en hebben als kenmerk een bruine streep op het midden van de rug, die vaak naar de kop doorloopt. Tevens hebben ze lange voelsprieten. Het zijn heel krachtige springers, die vaak bij verstoring of gevaar wegzweven. Maximaal een meter of tien, maar het begint altijd met een sprong. Mannetjes hebben geen legbuis, maar 'zingen' wel. Dit doen ze door hun voorvleugels langs elkaar te wrijven. Het geluid wat zij voortbrengen, is tot op honderd meter goed te horen. Meestal starten ze daarmee in de namiddag, maar ze gaan hiermee vaak ook in de nacht door.

Eksters eten van een citronellakaarsje op het terras, is dit normaal?
Ingrid Keeris was op vakantie en had op haar terras een citronellakaarsje staan. Tot haar verbazing zag ze opeens eksters daarin pikken of eten. Ze vraagt zich af of dit normaal gedrag is van eksters. Het antwoord is ja want eksters zijn altijd op zoek naar iets eetbaars. Ze eten allerlei etensafval, maar ook bijvoorbeeld de vetbollen die in de winter vaak in de tuinen hangen. Wellicht dat ze daarom ook kaarsvet eten. Dit gedrag zie je bijvoorbeeld ook bij kauwen. Het kan zijn dat ze er niet echt van eten, want ze pikken graag in allerlei soorten dingen, zoals onder meer in piepschuim en tuinslangen. Het waarom is dus nog steeds de vraag, maar van kaarsvet is dus bekend dat eksters daarvan eten.

Parende tijgernaaktslakken – Christel Hendriks
Op de beelden hierboven zie je de paring van twee tijgernaaktslakken. Op het filmpje kronkelen de twee tijgerslakken om elkaar heen. Daarnaast zie je dat de mannelijk witte geslachtsdelen, de penissen, ook om elkaar heen draaien. Deze penissen komen feitelijk uit de zijkant van hun hoofd. Weet je trouwens dat de lengte van een volledig uitgerolde penis van een naaktslak vier tot vijf keer langer is dan de slak zelf? Door die beide penissen om elkaar heen te draaien, wisselen ze een zaadpakketje uit waarna zij zichzelf bevruchten. Slakken, en dus ook naaktslakken, zijn hermafrodiet. Dit betekent dat ze zowel namelijk als vrouwelijk zijn en ze in een paring dus elkaar bevruchten.

Mini paddenstoeltje op het erf
Jose van Poppel zag een mini paddenstoeltje op haar erf. Ze is benieuwd welke soort dit is. Volgens mij is dit een gewoon vuurzwammetje, dat thuishoort bij de zwammenfamilie wasplaten. Ze staan graag op wat humusrijke grond. Gewone vuurzwammetjes kom je vooral tegen op schrale graslanden maar ook op grazige locaties, in heidenvelden en dan vooral op zandgrond. Het gewoon vuurzwammetje wordt maximaal vijf centimeter hoog. De kleur van dit paddenstoeltje varieert van menierood tot vermiljoenrood en later oranjerood.

Grote mot of vlinder in een houtkachel, die niet gebruikt wordt
Nico van Bers zag in zijn houtkachel, die niet in gebruik is, een grote mot of vlinder. Hij vraagt zich af wat dit is. Het is geen mot, maar een mooie nachtvlinder met de naam zwart weeskind. Dit is een van de grootste nachtvlinders van de uilenfamilie. Die familie heeft vermoedelijk de naam te danken aan het feit dat dit forse vlinders zijn met bruine bovenvleugels. De meest bekende van de uilenfamilie is de huismoeder.

Het zwart weeskind heeft zich pas sinds deze eeuw verspreid over ons land. In de vorige eeuw was 'ie eigenlijk alleen te vinden in Limburg. De naam weeskind wijst vermoedelijk naar de weeskindermeisjes in Amsterdam, die de kleuren van Amsterdam in hun kleren moesten hebben. Kunstschilder Max Liebermann schilderde van 1874 tot 1914 deze meisjes uit het Amsterdamse burgerweeshuis. Je ziet de kleuren op de achtervleugels, zie de foto van de huismoeder.

wat zag ik op een caravan op een camping bij st Jorioz et st Alban?
Wil Goossens was bij St. Jorioz et St. Alban in de Ardeche-streek en trof daar iets op zijn caravan waarvan hij graag wil weten wat het is. Volgens mij is dit een van de cicaden, die in het Frans cigales genoemd worden. In dit geval een nimf. Nimfen zijn jonge dieren die, nadat ze uit het ei komen komen, al redelijk veel op het volwassen dier (imago) lijken. We noemen dit een onvolledige gedaantewisseling. Cicaden hebben dit net als bijvoorbeeld sprinkhanen. We kennen in Frankrijk twee cicadengroepen: de lantaarndragerachtigen en de zingcicadeachtigen, zie de bijgevoegde foto.

Deze laatste groep is het bekendst vanwege de harde geluiden die de mannetjes maken. Wellicht behoort de nimf van Wil tot de laatste groep en heeft hij de volwassen cigale op een mooie en zwoele schemeravond met diens eenvoudige krakerige concertje dat oneindig wordt herhaald goed kunnen horen. Vaak zijn er trouwens meerdere actief. Dan is de omgeving van de caravan voorzien van een mooi onafgebroken monotone gons, een typisch vakantiegevoel.

Rubriek mooie foto’s
In de rubriek mooie foto's dit keer een foto die gemaakt is door Marianne Wijten. Zij legde een harkwesp vast. Dit is een soort die steeds vaker te vinden is in Brabant. Hier een met prachtige lichtgroene ogen.

Natuurtip; Natuurwandeling over de Munse Hei
Zondag 18 augustus kun je van tien uur 's ochtends tot twaalf uur 's middags deelnamen aan een gratis wandeling door de Maashorst.

Dit natuurgebied is uitgestrekt en zeer gevarieerd, uitstekend geschikt om er wandelingen over te maken. De Munse Hei is vernoemd naar buurtschap Mun dat aan de overkant van de rijksweg N234 ligt. Dit heeft een geschiedenis die teruggaat tot in de vroege middeleeuwen. Een tijd waarin de Munse Hei nog ‘gemeen’ (gemeenschappelijk) gebied was. Je kon er vrijelijk je schapen laten grazen, of hei laten eten. Half augustus staat de hei hier prachtig in bloei. De natuurgidsen vertellen onderweg over het gebied en de dieren en planten die je hier aantreft.

Meer informatie:
• Deelname aan de wandeling is gratis, maar een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

• Vertrekpunt is de parkeerplaats aan het begin van de Slabroekseweg 23 in Nistelrode, aan de Schaijkse kant (de weg naar het kantoor van Staatsbosbeheer). Dit is gelegen tussen het ecoduct over de N234 en het viaduct van de A50 en is via de parallelweg bereikbaar.

• Trek stevige wandelschoenen aan.

• Draag kleren die passen bij het weer.

• Controleer jezelf achteraf altijd op teken!