100 miljoen Europese landbouwsubsidie is er naar Brabantse boeren gegaan
Ieder jaar wordt ongeveer een derde van het budget van de Europese Unie gereserveerd voor de landbouw. Hoewel er minder geld naar de boeren gaat, heeft de EU nog altijd heel veel geld over voor de landbouw. Dat geld komt in het zogeheten Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Daaruit komt onder meer inkomenssteun voor boeren en geld voor milieumaatregelen. In Brabant komt ieder jaar flink veel geld binnen vanuit het GLB.
Inkomenssteun en plattelandsontwikkeling
In de jaren ’60 van de vorige eeuw werd het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) geïntroduceerd. De bedoeling was onder meer dat de productiviteit van de landbouw werd verhoogd, de bevolking op het platteland werd voorzien van een goed inkomen en dat de markt stabiel werd. Ook moest de voedselvoorziening veiliggesteld worden.
Al die doelen bereikt de EU met twee pijlers. De eerste pijler is gericht op inkomensondersteuning voor boeren. Grondbezitters krijgen per hectare een vast bedrag. Op de eerste 40 hectare zit een extra premie. En ook voor werk dat niet door de markt wordt betaald, zoals het landschapsonderhoud en verduurzaming, krijgen boeren een vergoeding.
In de loop der tijd zijn maatregelen voor milieu en klimaat een grotere rol gaan spelen in het GLB. Dat is ook te zien in de verdeling van het budget. Een deel van het budget in de eerste pijler verschuift van inkomenssteun naar beloningen voor groene maatregelen.
De tweede pijler van het GLB is gericht op de ontwikkeling van het platteland. Hiervoor zijn potjes voor bijvoorbeeld innovatie, samenwerking en jonge boeren beschikbaar. Vaak is het bij deze subsidies de bedoeling dat de overheid meebetaalt. Dit heet cofinanciering.
Brabant grote ontvanger
De 100 miljoen voor Brabant bestond uit 94,4 miljoen Europese subsidie en 5,6 miljoen cofinanciering van de Nederlandse overheid. Brabant behoort tot de provincies die het meeste ontvingen. Alleen in Zuid-Holland, Gelderland en Friesland kwam meer subsidie terecht. De andere provincies kregen allemaal minder dan 100 miljoen.
In heel Nederland werd 918,6 miljoen GLB-subsidie verdeeld. Het Brabants deel daarvan is ongeveer 11 procent. Dat Brabant in 2023 8 miljoen euro minder kreeg dan het jaar ervoor, komt doordat het GLB als geheel krimpt. De EU wil dat het GLB meer gericht is op duurzaamheid en gerichtere steun voor kleine bedrijven. Ook werden de voorwaarden om subsidie te krijgen strenger. Die hervorming ging per 2023 in.
Wat ook een rol speelt, is dat de totale hoeveelheid landbouwgrond in Brabant afneemt. Van nature zijn er dan ook minder subsidieaanvragen.
Meeste geld naar landbouwgemeenten
Kijkend naar hoe de landbouwsubsidie over Brabant is verdeeld, zien we niet veel geks. In gebieden met meer landbouw kwam meer geld binnen dan in de stedelijke gebieden. In Land van Cuijk, Meierijstad, Altena en Moerdijk kwam de meeste subsidie terecht.
Hieronder zie je hoe het GLB-geld in Brabant is verspreid. Hierbij is alleen gekeken naar geld vanuit de EU. Bijdragen van Nederlandse overheden aan dezelfde projecten, zijn niet meegerekend. Ook zijn overkoepelende organisaties, zoals de provincie, de waterschappen en de ZLTO niet meegerekend.
Niet alleen boeren krijgen geld uit het GLB. Ook overheden, adviesbureaus, import- en exportbedrijven en agrarische samenwerkingen krijgen geld van de EU.
Zo kreeg het waterschap Brabantse Delta verreweg het meeste geld (4,6 miljoen euro) voor investeringen in het natuurgebied Westelijke Langstraat tussen Waalwijk en Waspik. Daar moet het waterpeil omhoog om kwetsbare natuur te herstellen.
Bij de grootste ontvangers zitten ook samenwerkingsverbanden voor agrarisch natuurbeheer. Agrarische natuurverenigingen werken binnen die verbanden samen aan het onderhouden van het landschap. De drie Brabantse collectieven ontvingen elk tussen de 1 en 2 miljoen euro.
Verder kregen twee grote import- en exportbedrijven voor het leveren van schoolgroente- en fruit 750 duizend en 300 duizend euro.
De tien organisaties die het meeste geld ontvingen, exclusie cofinanciering, staan hieronder op een rij.
Inkomensondersteuning
Verreweg het meeste geld uit het GLB was inkomensondersteuning. Meer dan de helft van het geld (52 miljoen) was bedoeld voor basisbetalingen, het geld dat boeren ontvangen op basis van hoeveel grond ze hebben. Ook ging er ruim 22 miljoen euro naar betalingen voor klimaat- en milieuvriendelijke maatregelen.
Daarnaast was er 1,35 miljoen bedoeld om jonge boeren te helpen. Dat geld krijgen ze om de beginjaren van hun bedrijf makkelijker te laten verlopen.
Hier zie je hoeveel er van elke soort subsidie er in Brabant werd ontvangen. Klik hier om de tabel te openen.
Voor dit artikel maakte Omroep Brabant gebruik van informatie van de Rijksdienst voor Ondernemers (RVO). Deze dienst maakt elk jaar bekend hoeveel subsidies in het jaar ervoor zijn ontvangen door ondernemers en andere organisaties. Het volledige overzicht met alle landbouwsubsidies in heel Nederland is te vinden op deze website.
DIT VIND JE OOK INTERESSANT
Zoveel geld krijgt Brabant van Europa en hier gaat het naartoe