Het stroomnet zit propvol. En ondanks dat er met man en macht wordt gewerkt om de capaciteit uit te breiden, raken steeds meer bedrijven in Brabant achterop. De vraag naar stroom groeit harder dan de netaanpassingen die kunnen worden gedaan. Simpel gezegd: de groeiende vraag kan niet worden bijgebeend.

De vraag naar ruimte op het net is de afgelopen jaren ook explosief gestegen. Door de energietransitie is er meer stroom nodig. De zo gewenste elektrificatie, waarmee fossiele brandstoffen zoals gas worden vervangen door stroom, loopt nu vast.

Vijf jaar wachttijd
Want bedrijven die willen vergroenen, zullen méér stroom verbruiken en hebben daarvoor een zwaardere aansluiting nodig. Maar die kunnen ze op dit moment niet krijgen. Hetzelfde geldt voor bedrijven die willen uitbreiden. Die bedrijven komen op een wachtlijst, en dat wachten kan zomaar vijf jaar duren.

Rudy Vogels, eigenaar van Kunststof Recycling Nederland in Veghel kan erover meepraten. Ook hij staat op de wachtlijst voor een uitbreiding van de aansluiting. "We kunnen op dit moment de productielijnen niet uitbreiden en ook niet elektrificeren zoals we het liefste willen."

Zo draaien er nog shredders, machines die bijvoorbeeld kunststof tuinstoelen, bumpers en kliko's in kleine stukjes malen, op diesel. "Dat willen we graag volledig elektrisch doen, maar daar hebben we meer stroom voor nodig." Zelfs nu komt het voor dat het bedrijf sporadisch de toegekende piekbelasting overschrijdt. "Enexis ziet dat nu nog door de vingers, maar daar moet echt een oplossing voor komen."

Zonnepanelen uitschakelen
Naast bedrijven die op de wachtlijst staan voor het afnemen van stroom, staan er ook honderden in de wacht om stroom terug te kunnen leveren. Niet alle stroom die wordt opgewekt, kan worden getransporteerd over het net. Daar heeft Vogels ook last van. "We hebben vorig jaar nieuwe zonnepanelen laten plaatsen. Terugleveren kan niet. Nu gebruiken we de opgewekte stroom zoveel mogelijk zelf, maar in het weekend moeten we de panelen uitschakelen. Dat is echt zonde."

Commerciële zonneparken kunnen door de netbeheerder worden uitgezet of komen veel moeilijker van de grond. In Cranendonck bijvoorbeeld moest een zonnepark komen van maar liefst 76 hectare - 49 hectare zonnepanelen, de rest zou worden ingericht als park. De gemeenteraad stemde in 2020 in met de komst. Dit tot groot ongenoegen van boerenorganisatie ZLTO die het tot op de dag van vandaag nog probeert tegen te houden via de rechter.

Los van die zaak, is Sunvest wél aan de slag gegaan met de vergunningen. Een jaar geleden werd duidelijk dat Sunvest de opgewekte stroom van 49 hectare panelen helemaal niet kwijt kon op het overvolle net. Terug naar de tekentafel dus. Het plan werd teruggebracht naar 49,5 hectare grond, met daarop maximaal 60 procent panelen. Netbeheerder Enexis gaf alleen voor dat deel een aansluiting op het stroomnet.

Uitbreiding kan nog jaren duren
De bouw van het zonnepark Aardbrandsven in Cranendonck moet overigens nog beginnen. Wel hoopt Sunvest het park later alsnog te kunnen uitbreiden. Daar is de aansluiting voor aangevraagd, maar dat kan dus nog jaren duren. Verwacht wordt dat dat niet vóór 2029 rond is.

TenneT, de beheerder van het hoogspanningsnet in Nederland, investeert de komende tien jaar tientallen miljarden in het verzwaren van het stroomnet, en ook Enexis steekt miljarden in stroomkabels om het netwerk uit te breiden. Daarvoor moeten er honderden complete buurten op de schop, worden er op grote schaal elektriciteitsstations bijgebouwd en moeten er over lange en korte trajecten nieuwe middenspanningskabels worden gelegd. Een enorme klus.