Corné's vrouw koos voor zelfdoding, omdat euthanasie niet mocht
Ruim twee jaar lang had Mariska last van tinnitus: ernstig oorsuizen. Dat begon tweeënhalf jaar geleden als een fluitend geluid in haar oor na een auto-ongeluk. Een andere auto botste achterop haar auto. Beide auto's waren total loss en wonder boven wonder kwam Mariska er levend uit.
Op het eerste gezicht leek ze een engeltje op haar schouder gehad te hebben. Maar kort daarna bleek de schade veel groter. Door de klap was Mariska's gehoor beschadigd en was er tinnitus ontstaan, een ondraaglijke pieptoon. "De laatste periode voor haar overlijden klonk het voor haar alsof er een straaljager in haar hoofd zat", vertelt Corné.
Ieder dag kroop Mariska huilend tegen hem aan. "Wanhopig, als een klein meisje." Ze probeerde allerlei behandelingen, zelfs in het buitenland, maar niets hielp. Toch was ze volgens de huisarts nog niet uitbehandeld. Voor euthanasie kreeg ze daarom nog geen toestemming. "Ze wilde niet dood, maar zo kon ze ook niet meer leven."
"Als ik er bij was geweest, liep ik het risico op een gevangenisstraf."
Op 29 april pleegde Mariska zelfmoord, zonder haar geliefde Corné. "Dat kon niet anders", zucht hij. "Als ik er bij was geweest, liep ik het risico op een gevangenisstraf." Dus zeiden de twee nog een laatste keer wat ze elkaar wilden zeggen. Daarna verliet Corné het huis.
Toen hij een uur later terugkwam, lag Mariska in een stoel. Hij belde de huisarts om het overlijden te melden. Daarop gebeurde iets wat hij totaal niet verwachtte: de politie kwam om Mariska te reanimeren. "Ik zei stop, dit wil ze niet", snikt Corné. Een video waarin Mariska vertelde dat ze niet gereanimeerd wilde worden, maakte geen verschil. "Het was protocol. Als zij het niet zouden doen werden zij vervolgd."
"Het had zoveel waardiger kunnen zijn."
Uiteindelijk werd alsnog vastgesteld dat Mariska daadwerkelijk was overleden. "Maar het had zoveel menswaardiger kunnen zijn", zegt Corné. Nu was ze bang en eenzaam voor haar dood. Ik ben ontzettend trots dat ze dat gedurfd heeft."
Volgens Corné is Mariska een van de vele voorbeelden van hoe slecht het in Nederland geregeld is. "Zo graag had ze een waardig einde gehad. Samen met mij als geliefde, samen met een arts die ervoor zorgde dat er niks fout kon gaan." Door zijn verhaal te doen, hoopt Corné dat het makkelijker wordt gemaakt om onder begeleiding euthanasie te plegen. Zodat anderen dit niet ook hoeven mee te maken.
De huisarts kan en mag geen inhoudelijke reactie geven in verband met het beroepsgeheim. Dit geldt ook als iemand overlijdt.
De Nederlandse euthanasiewet
Euthanasie is in Nederland bij wet geregeld. Er moet worden voldaan aan een aantal zorgvuldigheidseisen. Zo moet iemand er vrijwillig om vragen en er goed over hebben nagedacht. Een onafhankelijke arts moet meekijken en er moet vaststaan dat er geen redelijke andere oplossingen zijn. Daarnaast moet de arts ervan overtuigd zijn dat de patiënt ondraaglijk en uitzichtloos lijdt.
Volgens deskundigen is euthanasie in geval van tinnitus niet onmogelijk, maar is het wel complex. De achterliggende oorzaak van het oorsuizen is lastig te achterhalen. Dat is nodig om de medische grondslag voor euthanasie vast te stellen, en om een behandelplan te kunnen opstellen. Zo’n plan moet er zijn om te kunnen vaststellen of al het redelijke is gedaan en of het lijden uitzichtloos is.
Over verruiming van de wetgeving rond vrijwillig levenseinde wordt heel verschillend gedacht. Sommige deskundigen hechten sterk aan de rol en het oordeel van een arts. Anderen, zoals de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde pleiten juist voor verruiming. Naast de euthanasiewet willen zij een wet die het mensen mogelijk maakt om zelf hun dood te regisseren, ook als ze niet aantoonbaar ziek zijn.
Praten over gedachten aan zelfdoding helpt. Je kunt 24 uur per dag bellen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0800 0113 of chatten via en 113.nl.