Op het ‘Oberkommando der Wehrmacht’ in Berlijn zit veldmaarschalk Wilhelm Keitel. Hij geeft het bevel aan de Duitsers in West-Europa om het terugtrekken te staken. En ze moeten hun verdediging weer op orde brengen: reorganiseren dus. De operatie krijgt het codewoord Herbststurm: herfststorm.

Moergestel
De generaals Reinhard, Student en Model hebben een dag eerder al overleg gehad op het korpshoofdkwartier in Moergestel. Ze zijn druk bezig met reorganiseren en het indelen in vakken: wie zit waar in de verdediging. Na de wekenlange chaos ontstaat orde.

Alle inspanningen zijn merkbaar vandaag in Belgisch Limburg. Het front bevindt zich op zo’n zestig kilometer van Eindhoven. Daar liggen de Duitse troepen bij het Albertkanaal. De meeste bruggen hebben ze opgeblazen. Aan de noordoever wachten ze de geallieerde bevrijders op. Die komen vanuit het zuiden.

'Stugs'
De orders voor ‘Herbststurm’ zijn nog maar net gegeven of de Britse tanks merken het. Als ze het Belgische Beringen inrijden krijgen ze een zwaar onthaal. Antitankkanonnen nemen ze onder vuur maar ook gemechaniseerd geschut: sturmgeschütze, kortweg 'stugs'..

Er breken gevechten uit. Verliezen lopen op. Zowel Britse tanks als Duitse ‘stugs’ worden uitgeschakeld.

Chill
Stroomafwaarts aan het kanaal heeft de Duitse generaal Kurt Chill (1895-1976) zich ingegraven. Teruggetrokken uit Normandië, pikte hij als een bezemwagen Duitse soldaten op en nam ze mee. Met die soldaten bouwde hij razendsnel een geïmproviseerde nieuwe eenheid op.

Het is een samenraapsel van grondpersoneel van vliegvelden, luchtafweer en nog meer. Van zo’n duizend man groeide zijn eenheid door tot 2400 en uiteindelijk ruim 4200 man sterk. Ook Landstorm-vrijwilligers uit Nederland sluiten zich aan bij hem.

Jagdpanthers
Chill zet een hoofdkwartier op in Turnhout. Generaal Reinhard uit Moergestel is de 7e september op bezoek. Chill krijgt Jagdpanther tot zijn beschikking, gepantserde kanonnen op rupsbanden. Vers aangevoerd uit Tilburg. Die krijgen bevel de oprukkende vijandelijke tanks uit te schakelen.

In het westen zitten duizenden Duitse militairen van het 15e leger nog altijd vast in (Zeeuws-)Vlaanderen. Poolse en Canadese eenheden sluiten ze steeds verder in. Ontsnappen kan alleen over water.

Westerschelde
De situatie is kritiek. Er zijn 125 boten maar de meeste kunnen geen materieel meenemen, omdat ze bijvoorbeeld te klein zijn. Drie veerboten varen al. Nog eens vier zijn onderweg. Ook de veerpont uit Moerdijk is opgestoomd. Gedwongen door de bezetter. Van veldmaarschalk Walter Model –de hoogste militair in Zeeland en Brabant- moeten alle beschikbare schepen naar de Westerschelde varen.

Vanuit Breskens en Terneuzen steken de Duitse soldaten over. Van 4 tot 7 september gaat het om 25.000 man, 550 voertuigen en 44 kanonnen. Vanuit Zeeland kunnen ze over land en spoor verder reizen. Probleemloos trekken ze van daaruit langs Woensdrecht en Bergen op Zoom Brabant binnen, voor hun nieuwe taak: de vijandelijke opmars vertragen.

De geallieerden zien de troepenbewegingen. Vliegtuigen voeren de eerste kleinschalige luchtaanvallen uit op de terugtrekkende Duitse troepen. 15 vluchten op deze dag.

'Breda is niet bezet'
In de media proberen de Duitsers de feeststemming over de komende bevrijding te temperen. In de regionale Helmondse krant de 'Zuidwillemsvaart' staat op de voorpagina een bericht over de geruchten rond de bevrijding van Breda: de stad is ‘niet bezet’ volgens de Duitsers. Die foutieve berichten hebben verwarring veroorzaakt. De Wehrmachtberichten zijn wel betrouwbaarder, is de dringende boodschap van de bezetter.

Maar de bevrijding is wel bezig, dat kan de bezetter ook moeilijk ontkennen. Alleen het tempo gaat omlaag. Ondanks het groeiende Duitse verzet bevrijden de geallieerden allerlei plaatsen in Belgische Limburg die nodig zijn voor de grote doorstoot, Beringen, Helchteren en Hasselt.