Hij staat hoog op de militaire agenda, die verrassingsaanval op Arnhem en het Duitse Wesel. De steden aan de Rijn liggen op slecht verdedigde delen van Duitsland en zijn daarom makkelijker om door te komen. Maar als er een grondleger naar toe moet oprukken is het nog wel een eind rijden vanuit de grensstreek onder Eindhoven.

Opmars vertraagd
Na de eerste week van september 1944 is de situatie aan het front in België aan het omslaan in het nadeel van de geallieerden. Het geallieerde opperbevel merkt dat het Duitse verzet met het uur toeneemt. Daardoor schuift de frontlijn niet meer zo snel op. De opmars blijft steken rond de Belgische waterwegen zoals het Albertkanaal.

Bij de geallieerde legerleiders zijn twijfels. Als je kijkt naar dat taaie Duitse verzet, kan de geplande doorstoot wel met anderhalve Britse luchtlandingsdivisie worden uitgevoerd?

Airbornes in beeld
Het plan wordt opnieuw tegen het licht gehouden. Operatie Comet dat nu in voorbereiding is moet groter worden aangepakt. Misschien wel weer met de Amerikaanse airbornedivisies. Een beter plan is nodig.

Op tafel liggen ook nog steeds allerlei andere aanvalsplannen. Zo is er het idee om parachutisten op Walcheren te droppen. Om zo de Duitsers de pas af te sluiten en de noordelijke oever van de Schelde te bevrijden. Dit idee haalt het niet.

Franse havens
De haven van Antwerpen openen blijft uiterst belangrijk. De bevrijders willen een zeehaven dicht bij de troepen. Want anders blijven ze afhankelijk van Franse havens ver weg. En de bevoorrading kan het nu al niet bij houden.

Maar er is een groot probleem. Verschillende grote aanvallen op diverse fronten tegelijkertijd zijn onhaalbaar dus er moet gekozen worden: Antwerpen of Arnhem. Het voorstel van de Britse legerleider Montgomery voor de doorstoot op een plek lijkt op dat moment haalbaar en het heeft kans van slagen.

'Gok'
Ook de Amerikaanse opperbevelhebber Eisenhower en baas van Montgomery ziet die kansen. Hij stuurt een bericht naar de militaire staf in Washington. De boodschap is dat de geallieerden met de bevoorrading aan het plafond zitten. Maar het Duitse leger is zo’n chaos dat ze gebruik kunnen maken van de situatie. Hij noemt het ‘een gok’ die de moeite van het nemen waard is. Ook Eisenhower lijkt meer en meer te voelen voor een geconcentreerde verrassingsaanval over de Rijn.

De geallieerden zien wel de risico’s. In Zeeland zit het 15e Duitse leger. Dat leger is zich weliswaar nog steeds aan het terugtrekken maar het blijft ongemoeid en kan dus straks weer een probleem opleveren. Die vrees is voor later. Het vrijmaken van de haven van Antwerpen wordt op ‘pauze’ gezet, hoe belangrijk iedereen dat ook vindt.

Bevrijders dichtbij
Het moet voor de West-Brabanders frustrerend zijn geweest. Ze konden de kanonnen horen aan het Albertkanaal boven Antwerpen. De bevrijders waren nergens zo dicht bij de grens als daar, amper 20 kilometer onder Putte en Ossendrecht.

Maar manschappen en materieel zoals kanonnen zijn nog lang niet overal volop aanwezig voor een veilige opmars. Alles is nodig voor de doorbraak bij Arnhem, omdat daar een serieuze kans ligt om de oorlog snel te beëindigen, is het idee bij de geallieerden.

Maar iedereen is het over eens: het moet groter, met Amerikaanse parachutisten. En daarmee komen de eerste contouren van Market Garden in beeld. En Oost-Brabant ligt op de hoofdroute. De plannenmakers maken overuren.

Dit vind je ook interessant

Duitse legertop kondigt Operatie ‘Herbststurm’ aan, strijd barst los