Afslank 'wondermiddel' illegaal verkocht op social media
'Wil je ook afvallen met dit wondermiddel? Stuur ff een DM', plaatste Health& Beauty Travel onlangs op het eigen Instagramaccount. Boven de tekst stond het middel Saxenda afgebeeld. Omroep Brabant benaderde Health& Beauty Travel, waarop het bedrijf ontkende Saxenda te verkopen. Bij een nieuwe poging onder een valse naam en met de foto van een jonge vrouw, werd een doos met het geneesmiddel voor 275 euro aangeboden, af te halen in Veghel of Eindhoven.
'Je speelt met je gezondheid'
Saxeda is een afslankmiddel vergelijkbaar met Ozempic, dat onder de huid geïnjecteerd moet worden. Als je het gebruikt, heb je minder snel honger waardoor je minder eet en dus afvalt. Het is alleen verkrijgbaar op doktersrecept. Zo moet je bijvoorbeeld een BMI van boven de 30 hebben. En zwangere vrouwen mogen het middel niet gebruiken, omdat het gevaarlijk kan zijn. Ook kun je niet zomaar met Saxenda stoppen zonder begeleiding van een huisarts. De bijwerkingen kunnen variëren van hoofdpijn tot een te traag of te snel werkende schildklier, of ontsteking van de alvleesklier.
Een woordvoerder van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd spreekt van 'ernstige gezondheidsrisico’s' die je loopt als je dit middel niet via de huisarts maar illegaal koopt en gebruikt. Ook omdat je niet altijd weet wat je in je lijf spuit: "De middelen kunnen vervalst zijn, verontreinigingen bevatten of de verkeerde dosering van de werkzame stof." De inspectie adviseert altijd een arts te raadplegen: "Je speelt met je gezondheid als je zelf gaat dokteren."
'Ophalen, afrekenen en klaar'
Bij Health& Beauty Travel wordt over de risico's niets verteld. Ook is er geen doktersrecept nodig en komt er geen arts aan te pas. Er wordt bij de nepaanmelding van Omroep Brabant verzekerd dat de aankoop zo geregeld is. 'Ophalen, afrekenen en klaar', aldus Health& Beauty Travel via WhatsApp.
Als Omroep Brabant onder de valse naam aangeeft blij zijn te dat we het spul kunnen kopen, omdat 'de huisarts het niet wil geven', reageert Health& Beauty Travel alleen met de opmerking 'Komt goed'. Daarna volgt het verzoek of de 275 wel contant betaald kan worden. De overdracht zou eerst plaatsvinden bij het huis van de moeder van onze contactpersoon in Veghel, later wordt een vriendin in Eindhoven ingeschakeld, die het spul op haar werkplek overhandigt.
'Hyperige sfeer' rond deze middelen
Marloes Dankers van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik ziet het met lede ogen aan. "Bij dit geneesmiddel wil je goede begeleiding; een arts moet afwegen of het middel samen kan met je andere middelen, of het samengaat met andere aandoeningen", vertelt ze. Ook geeft ze aan dat de huisarts een behandeling altijd moet combineren met de juiste leefstijladviezen. "Die controle ontbreekt volledig als mensen het op eigen houtje gaat kopen."
Volgens Dankers helpt het niet dat middelen als Saxenda of het vergelijkbare Ozempic vaak als 'wondermiddel' in het nieuws komen: "De hyperige sfeer rondom deze middelen leidt tot een grotere vraag dan het aanbod en mensen gaan vaker en makkelijker op eigen houtje zoeken naar deze middelen."
Twintig websites offline
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd haalde in 2022 tien websites uit de lucht waar illegaal afslankmiddelen verkocht werden. Dit jaar zijn dat er al zo'n twintig, laat een woordvoerder weten. Daarnaast zijn, samen met platformen zoals Marktplaats, al honderden advertenties verwijderd. Met Instagram heeft de inspectie zo'n deal niet.
Een woordvoerder van Health& Beauty Travel laat weten geen kwaad te zien in zijn handel, die hij zelf niet als handel ziet. "Het komt uit Turkije, daar kun je het gewoon kopen, dus ik heb er een paar meegenomen." Dat hij geen medisch advies of begeleiding geeft, vindt hij logisch: "Ik ben geen dokter, ik ga geen medisch advies geven."
De inspectie laat weten dat er één klacht over Health& Beauty Travel binnen is gekomen. Waarover de klacht precies gaat, doet de inspectie geen uitspraken.
Heb je een tip? Mail de onderzoeksredactie of bereik ons 100 procent anoniem via Publeaks.