Drijfzand: zo kom je eruit en dit moet je vooral niet doen
"Ik werk hier al 42 jaar", zegt Wim Janssen, woordvoerder bij de Brabantse brandweer. "Maar dit is de eerste keer dat iemand vast kwam te zitten terwijl ik dienst had." Volgens Janssen zegt dat dus iets over hoe zelden het in zijn regio voorkomt. In heel Brabant komt het jaarlijks enkele keren voor.
Je kunt je er moeilijk in bewegen
Drijfzand ontstaat vooral op plekken waar zand en modder samenkomen, zoals aan de randen van rivieren, meren of in moerasgebieden. Het lijkt van boven op gewoon zand, maar er zit veel water onder. Drijfzand lijkt stevig, maar als je erop gaat staan, mengen het water en zand en zak je erin weg. Omdat drijfzand meer op modder lijkt dan op zand, is het heel zwaar en kun je er moeilijk in bewegen.
LEES OOK: Man gered uit drijfzand
Als de brandweer te hulp schiet, leggen brandweerlieden altijd eerst planken of een ladder neer rond iemand die vastzit. "Je kunt beter kracht zetten om iemand eruit te trekken als je een vaste ondergrond hebt", legt Janssen uit. Bovendien zorg je er zo voor dat je niet zelf ook wegzakt: "Door dingen als houten planken of een ladder neer te leggen, verdeel je je gewicht en zak je niet zomaar weg."
Hoe kom je zelf veilig uit het drijfzand
Mocht je zelf in het drijfzand terechtkomen, ga dan vooral niet trappelen. Dan maak je het zand om je heen nog losser en zak je naar beneden. Platliggen helpt om je gewicht te verdelen waardoor je minder snel wegzakt. “Maak ook veel geluid om hulp te roepen,” adviseert Janssen. Zelf uit drijfzand komen is namelijk bijna onmogelijk. "Je hebt namelijk iets nodig om je aan af te zetten."
Gelukkig heeft 95% van de mensen tegenwoordig een telefoon op zak, zegt Janssen. Brandweerauto's zijn namelijk goed uitgerust voor dit soort situaties. Zo hebben ze hijsbanden waarmee ze iemand op het droge kunnen trekken.
Griezelfilms
Het gevaar van drijfzand is als niemand je vindt. Mensen die helemaal kopje onder gaan en verdwijnen in het zand is iets uit griezelfilms. In Nederland is drijfzand namelijk vaak niet dieper dan een meter. "Water is wat dat betreft veel gevaarlijker", zegt Janssen. "Want in het zware modderige zand is je lichaam vaak lichter dan het zand en zak je dus niet zomaar kopje onder."
Het allerbelangrijkste is volgens Janssen om niet in paniek te raken. "Ik snap dat dat makkelijker gezegd is dan gedaan", lacht hij. "Maar als je bokkensprongen gaat maken of veel gaat bewegen, zak je er alleen maar verder in", zegt hij. "Blijf dus rustig en zoek hulp."