Met de bevrijding voor de deur komt hier en daar het verzet in actie. Maar veel verzetsmensen zijn ongewapend. In Eindhoven besluit een verzetsgroep, de ‘Partisanen Actie’, op Duitse soldaten in te praten, ze te demoraliseren en te vragen om hun wapens in te leveren in ruil voor een onderduikadres.

Dat loopt op 12 september 1944 op de Boschdijk in Eindhoven uit de hand. Want de Duitse geheime dienst (Sicherheidsdienst) is op de hoogte. De verzetsmensen Frans Linders en Henk Streefkerk worden daarbij doodgeschoten.

Zware luchtaanvallen
In Zeeland en West-Brabant is de oorlog volop hoorbaar en soms ook zichtbaar. Het 15e Duitse leger zit als sinds de bevrijding van Antwerpen op 4 september, opgesloten aan de (Zeeuws-)Vlaamse kust. Tienduizenden soldaten staken al de Westerschelde over in alles wat kan varen. De geallieerde luchtmacht ziet dat en voert de aanvallen op.

Vandaag zijn er meer dan 400 vluchten boven het gebied. 190.000 kilo aan bommen valt op vijandelijke doelen zoals de Sloedam en de Kreekrakdam. Geallieerde piloten, onder wie ook Nederlandse vliegers, bombarderen Duitse troepentransporten rond Bergen op Zoom en Woensdrecht. Daar liggen de belangrijkste verbindingswegen naar het vasteland. Er vallen her en der ook burgerslachtoffers.

Zeker 28 boten worden op de Westerschelde tot zinken gebracht. Maar een groot deel van de vijandelijke troepen ontkomt. Wat de geallieerden zich meer en meer realiseren: de Duitse troepen uit Zeeland verplaatsen zich via de weg bij Woensdrecht ongestoord naar Noord-Brabant, ondanks de bombardementen.

Het gaat om een leger van zo’n 90.000 man en ruim 6600 voertuigen en 645 kanonnen dat uiteindelijk ontkomt, en zich kan mengen in de strijd die richting Brabant gaat.

Uitleg aanval
Ook dieper in het binnenland in België woedt de strijd. Legerleider Montgomery reist naar de Belgische grensplaats Lommel die intussen in geallieerde handen is. Daar praat hij zijn korpscommandant Horrocks bij over Market Garden. Die hoort de instructies over het komende offensief en kan ze vervolgens doorgeven in bevelen aan zijn eenheden.

Ook geeft Montgomery opdracht om de Westerschelde naar Antwerpen te openen voor de bevoorrading, maar dat heeft nog geen directe gevolgen.

Nachtelijke terugtocht
Nu de geallieerde dreiging overal toeneemt, besluiten de ingegraven Duitsers in België zich terug te trekken op een nieuwe linie. Commandant Model geeft zijn ondergeschikte Reinhard in Moergestel het bevel om de linies te ontruimen, om omsingeling te voorkomen.

Als de schemering komt, verdwijnen ze als een dief in de nacht. Het hele gebied tussen het Albertkanaal, Maas Scheldekanaal en Leopoldsburg geven ze op. Onderweg plegen ze oorlogsmisdaden door burgers dood te schieten. Zo vallen er in Hechtel deze dagen meer dan dertig burgerdoden. De Fallschirmjäger schieten zeker vijf mensen neer die waagden naar ze te kijken.

De teruggetrokken Duitse eenheden zetten nieuwe commandoposten op, in onder meer Valkenswaard en Luijksgestel. De terugtrekking gaat meer geordender dan de weken daarvoor. Het is een teken dat de Duitsers zich herstellen en sterker worden.

De nieuwe Duitse linie is rechtgetrokken om de verdediging makkelijker te maken. Voor de geallieerden dus weer lastiger.