Marktkooplui in de knel door milieuzone in de binnenstad: 'Moeilijke weg'
Het grootste deel van de marktkooplieden kan om diverse redenen (nu nog) niet voldoen aan de eisen van een zero-emissiezone. Ze hebben bijvoorbeeld geen geld voor een investering of zitten tegen hun pensioen aan. Maar ook het gebrek aan elektrische voertuigen die geschikt zijn om hun bestelbusjes, meestal op diesel, te vervangen, speelt de markthandelaren parten.
Daarom heeft het college besloten de overgangsregeling in te voeren. Daarbij hebben de bestelauto's met 'schoonste' uitstoot nog tot 2028 toegang tot de binnenstad. Ook relatief nieuwe vrachtauto's mogen het centrum nog in tot 2030. “Dat geeft ondernemers extra tijd om over te stappen op een voertuig zonder uitstoot”, motiveert de gemeente het besluit. Van de 59 marktkooplieden kunnen er 26 gebruik maken van deze regeling.
Een van hen is Boy Betrums van de Kaaskoning. Hoewel hij nog tot 2028 de Bossche binnenstad in mag, maakt hij zich zorgen. “Ik heb de bus waarmee ik mijn kaaswagen op de Markt zet speciaal in Italië laten maken. Ik heb gevraagd of ze deze bus ook elektrisch konden maken. Maar ik kreeg als antwoord: ‘daar gaan we niet eens aan beginnen'. Ik heb drie maanden wakker gelegen. Toen heeft mijn vrouw gezegd, nou ga je ermee stoppen, want je kan er niet jaren wakker van liggen.”
"80 procent van de marktondernemers zal stoppen."
Ondernemers die niet in aanmerking komen voor de overgangsregeling, kunnen ontheffing aanvragen. Dat geldt voor ondernemer Willem Geijssen van bakkerij ’t Stoepje. Hij staat al 30 jaar op de markt met zijn kraam: “Ik investeerde anderhalf jaar geleden in een nieuwe, zuinigere vrachtwagen met de gedachte dat ik tot 2030 de binnenstad in mocht. Nu blijkt dat mijn wagen uit 2016 is en dus niet meer voldoet aan de eisen. Dus dan heb ik toch weer een probleem”, zegt hij.
Maarten van Noort staat elke woensdag met zijn notenkraam op de warenmarkt. Daarvoor gebruikt hij een dieselauto. Hij komt hij niet in aanmerking voor de overgangsregeling en het is maar de vraag of hij een ontheffing krijgt. “En al zou ik die voor een paar jaar krijgen, dan heb ik over vijf jaar hetzelfde probleem."
Daarom heeft Maarten besloten om naar Vlaardingen te verhuizen. Woensdag stond hij voor het laatst op de markt. “80 procent van de marktondernemers geeft aan dat ze stoppen als de ontheffingen ophouden. Dat is binnen nu en maximaal vijf jaar. In die tijd kan ik alweer een nieuwe klantenkring ergens anders opbouwen.”
Boy twijfelt er niet over om te stoppen op de Bossche markt. “Ik sta al vanaf mijn dertiende op de markt in Den Bosch waarvan de laatste 14 jaar bij de Kaaskoning. Ik wil niet zomaar naar een andere stad”, zegt hij. “Bovendien kan ik mijn wagen wel meenemen, maar mijn vaste klanten niet.”
“Den Bosch altijd kiest voor een moeilijke weg."
De gemeente ‘begrijpt de zorgen van de ondernemers en gaat daarom in de eerste fase soepel om met ontheffingsaanvragen’. Te denken valt aan een ruime grens voor aanstaand pensioen of toekenning voor ondernemers die tussen het wal en het schip dreigen te vallen.
Geijssen: “Als de gemeente echt coulant wil zijn, dan had ze het invoeren van de zone uitgesteld naar 2030.” Volgens de koopman is de kans een stuk groter dat er over vijf jaar wel betaalbare tweedehands elektrische vrachtwagens op de markt zijn. Volgens Betrums had dat voor meer gemoedsrust gezorgd onder de kooplui. “Maar uit ervaring mag ik gerust zeggen dat Den Bosch altijd kiest voor een moeilijke weg.”