In de vroege uren van 27 september vallen de eerste Britse granaten bij Overloon. Het is het begin van een ellendige periode van volop oorlogsgeweld.

Duitse militairen trekken al gauw door Overloon en omgeving met een dringend bevel: alle inwoners moeten meteen vertrekken. Koeien en schapen blijven achter. Ook Vortum-Mullem, Groeningen, Vierlingsbeek, Smakt, Holthees en Maashees moeten evacueren.

Vluchtelingenstroom en razzia
Alleen al de gemeente Vierlingsbeek, waar Overloon dan onder valt, telt zo’n vijfduizend inwoners. Het moeten duizenden streekbewoners zijn die vluchten in de stromende regen, velen naar Venray.

De Duitsers maken misbruik van de evacuatie. Ze houden een razzia. Jonge mannen plukken ze eruit voor dwangarbeid in Duitsland. De Britten aan hun kant van het front vragen de inwoners van Boxmeer ook weg te gaan.

In Sint Anthonis en Oploo trekt Britse artillerie zich samen. Honderden kanonnen beschieten Duitse stellingen rond Overloon. Onophoudelijk. Vierduizend tot vijfduizend granaten per dag, op Overloon en op Vortum-Mullem.

Duitsers schieten terug, met kanonnen en de gevreesde Nebelwerfer, een raketwerper met een angstaanjagende herrie. En er komt nog meer vuurkracht aan. Britse tanks rukken op naar Stevensbeek. En vanuit Frankrijk komen Amerikanen.

Reusel
Intussen is het wat rustiger langs de rechterflank van Hell’s Highway en verbreden de geallieerden de Corridor, tot in Heesch. Ook aan de linkerflank maken de geallieerde bevrijders meters. Na bijna een week vechten steken ze bij Best het kanaal over.

In de Kempen stuiten de Scottish Division en Welch Division al dagen op hevig Duits verzet. Het idee van de geallieerden was de weg van Hilvarenbeek naar Tilburg te veroveren. Maar die kans zien de Duitsers ook en daarom verdedigen ze fanatiek het strategisch gelegen Reusel.

Elitesoldaten
In het dorp breken zware huis-aan huis-gevechten uit. Er komen Duitse versterkingen: Fallschirmjäger, elitesoldaten. Die zorgen dat de geallieerden niet doorbreken. Het zijn zo’n vijfhonderd Fallschirmjäger: een reserve-eenheid van paracommandant Freiherr Von der Heydte die langs Hell’s Highway overal opdook.

Luchtsteun van de geallieerde luchtmacht wordt afgeblazen omdat de strijdende partijen te dicht op elkaar zitten.

Geheimtaal
Zelfs in de kerk woeden gevechten. Van achter pilaren en zijbeuken vuren ze op de vijand. De bevrijders schreeuwen instructies naar elkaar in een onbegrijpelijk taal voor de Duitsers: het Welsh. Dat is om te voorkomen dat de Duitsers ze kunnen verstaan. De gevechten zijn nog lang niet voorbij.

Montgomery likt de wonden van Market Garden. Het einddoel is niet gehaald. De Britse veldmaarschalk geeft nieuwe bevelen uit. Een opmars door het Rijnland om uiteindelijk toch proberen op te rukken naar het Ruhrgebied, waar de fabrieken van Hitler Duitsland staan, blijft topprioriteit. Dat is een taak voor het Britse Tweede leger.

Het Eerste Amerikaanse leger moet wel de Britse opmars ondersteunen vanuit het zuiden. De operatie krijgt de codenaam operatie Gatwick.

Zeeland
In het westen (Zeeland, provincie Antwerpen) ligt de Canadese sector, waar ‘Monty’ ook bevelhebber van is. Aan dat Canadese Eerste leger vraagt hij om richting Tilburg en Den Bosch op te rukken.

Montgomery blijft ook benadrukken dat ze de haven van Antwerpen snel openen voor de bevoorrading. Nu komt alles nog uit Normandische havens en een enkele haven aan het Kanaal zoals Dieppe.

De Canadezen hebben een enorm gebied onder zich en zijn druk verwikkeld in de strijd om de Franse kanaalhavens en de achtervolging van het 15e Duitse leger in Zeeland. Ze zijn overbelast en kampen met tekorten van militairen en materieel.

Maar ze zitten niet stil. De Canadezen steken de voorbije dagen de Antwerpse kanalen over, bij Brecht en St Lenaarts, richting de grens van West-Brabant. De 49e Divisie -The Polar Bears- bevrijdt Rijkevorsel. Maar ook hier weer, taai Duits verzet.

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.