BRABANT BEVRIJD

Reusel geteisterd door zware bombardementen, 'mini-Stalingrad' ontstaat

28 september om 07:00 • Aangepast 8 oktober om 02:01
nl
28 september 1944. De geallieerden proberen op diverse plekken op te rukken, maar lopen steeds vast in Duits verzet. Voor veel Brabanders een verwarrende tijd. Want het kanongebulder komt dichterbij, maar de bevrijding blijft uit of nog erger: in sommige plaatsen keert de vijand ineens terug.
Profielfoto van Willem-Jan Joachems
Geschreven door

In de herfst van 1944 werd het grootste deel van Brabant bevrijd. Er vielen veel slachtoffers en er ontstond grote schade. Op Omroep Brabant lees je dagelijks wat er precies tachtig jaar geleden gebeurde.

In Reusel nemen de gevechten in hevigheid toe. Geallieerde luchtsteun is opgeroepen. Luchtaanvallen moeten het Duitse verzet breken. Fallschirmjäger schuilen in huizen en in het klooster van de Fraters van Tilburg. Een groot deel van de inwoners is gevlucht naar onder meer Postel.

Luchtaanval
Typhoon-jachtbommenwerpers krijgen opdracht de Duitse schuilplaatsen te bestoken. 75 raketten boren zich in het gebouw. Er worden onherstelbare verwoestingen aangericht.

Ook het Franciscusklooster wordt getroffen en brandt af. Bij de strijd wordt de kerktoren in puin geschoten. Puin stort in de kerk die daardoor ook deels verwoest wordt. Geen huis blijft ongeschonden.

'Mini-Stalingrad'
Aan beide kanten sneuvelen militairen. Zeven Britten blijven achter en krijgen een eeuwige rustplaats in het dorp. De Fallschirmjäger tellen tientallen doden, gewonden en vermisten. 21 inwoners overleven de gevechten niet. Reusel verandert in een ruïne. Het dorp wordt omschreven als een 'mini-Stalingrad'.

Een van de weinige bekende foto's van de schade in Reusel (foto: archief)
Een van de weinige bekende foto's van de schade in Reusel (foto: archief)

Duitse eenheden doen toch weer een poging om de Corridor aan te vallen. Nu richting de brug bij Grave. Maar ze komen geen meter vooruit. Het zijn de laatste Duitse stuiptrekkingen rond de route van Market Garden.

De geallieerden maken de Corridor steeds wat breder. Oss is nu echt vrij. De stad werd steeds bevrijd en terug bezet de voorbije dagen. De terreinwinst richting Den Bosch groeit. Nistelrode is een paar dagen eerder al bevrijd. Heesch ook, maar dat dorp is snel weer verlaten. Het wordt vandaag veroverd door de geallieerden, maar er ontstaan opnieuw beschietingen als Duitsers proberen terug te keren. De situatie is plaatselijk soms onoverzichtelijk en dus gevaarlijk.

Britse tank in Oss (foto: archief)
Britse tank in Oss (foto: archief)

Britse pantser-ondersteuning van de 'Desert Rats' brengt de geallieerden deze dag in Nuland. Bij Coudewater, zowat aan de stadsrand van Den Bosch, willen de Duitsers de weg blokkeren. Maar dat is lastig, want hun zware geschut hapert. De tankjagers hebben dringend onderhoud nodig.

De Duitsers hebben geluk: de geallieerden houden halt. Het front komt stil te liggen net buiten Den Bosch. De stad blijft voorlopig nog bezet gebied. De aandacht gaat uit naar andere delen aan het front, zoals Overloon.

Kanonnen
Gemechaniseerd geschut –een Duits kanon op rupsbanden- staat opgesteld ten zuiden van Boxmeer. De bemanning controleert de belangrijke hoofdweg tussen Mook en Venlo.

Bij Stevensbeek bestookt de geallieerde luchtmacht Duitse stellingen met raketten. Zo ondersteunen ze Britse grondtroepen. Maar de vijand is goed gecamoufleerd in de bossen.

Rooksporen
Patrouilles bij Overloon en Oploo speuren naar hun schuilplaatsen. Soms verraden de Duitsers zich als ze een Nebelwerfer afvuren: de rooksporen zijn goed zichtbaar en blijven hangen. Maar de raketwerper is heel mobiel en als er dan een beschieting volgt is de vogel al gevlogen.

Toch verliezen beide kanten militairen en materieel. Op deze dag arriveert in Sint Anthonis Amerikaanse versterking: de 7e Pantser Divisie.

Generaal Maczek (links) met opperbevelhebber Eisenhower (foto: archief)
Generaal Maczek (links) met opperbevelhebber Eisenhower (foto: archief)

In West-Brabant lijkt de bevrijding ook op handen. Bewoners van de grensstreek horen het kanongebulder dichterbij komen. Geallieerde troepen naderen de grensstreek onder Breda en Baarle-Nassau. De 49e ‘West Riding’ Division -bijnaam: The Polar Bears- is onderweg.

Maczek
Gezamenlijk trekken ze op met de Eerste Poolse pantserdivisie van generaal Maczek. De Polen komen uit Zeeland en hebben Terneuzen bevrijd. Ze trekken uit de streek tussen Rijkevorsel en Turnhout richting Brabant. Maar eerst wacht nog Merksplas, dat ook weer stevig verdedigd wordt.

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.