Met veertig of vijftig kilometer per uur invoegen op de snelweg, van rijstrook wisselen zonder te kijken en zelfs spookrijden. Dit zijn volgens rijschoolhouders enkele van de veelgemaakte fouten door kenniswerkers. "Ze kijken niet; ze sturen gewoon. Ze gaan ervan uit dat de ander wel rekening met hen houdt," vertelt Walter Houbraken van Rijschool Acht.

Rijschoolhouder Dekker vat het zo samen: “Ze zijn wel gewend om auto te rijden, maar op een aparte manier. Het is vaak het recht van de sterkste. Men doet vaak maar wat."

Kenniswerkers kunnen via een belastingtechnische regeling uit 1995 hun rijbewijs zonder Nederlands rijexamen omruilen. Deze regeling geldt alleen voor hoogopgeleide werknemers van buiten de EU die minimaal 46.000 euro bruto per jaar verdienen. Schoonmakers uit India zijn bijvoorbeeld uitgesloten. Het doel van de regeling was om meer hoogopgeleide buitenlandse werknemers naar ons land te lokken.

Rijschooleigenaar Harun Kina van Rijles 4U snapt niets van de regeling. "Het is belachelijk. Sommigen kunnen echt niet rijden. Er zitten expats tussen die amper hun voertuig onder controle kunnen houden." Hij heeft wel een idee hoe dat komt: “Ze komen vaak uit een land waar ze tien kilometer per uur rijden.”

Sinds begin vorig jaar zijn er alleen al in Eindhoven ruim 3.500 rijbewijzen van mensen van buiten de Europese Unie omgeruild voor een Nederlands rijbewijs. De gemeente zegt niet bij te houden hoeveel daarvan kenniswerkers zijn.

Hoewel het niet verplicht is, kiest een aantal kenniswerkers na het omruilen van hun rijbewijs toch voor extra rijlessen. Kina: “Sommigen kunnen het wel, maar dat is op één hand te tellen. 80 procent zou eigenlijk geen rijbewijs mogen hebben. En dan zeggen ze dat ze na een les of vijf klaar zijn. Zij zullen van ‘zijn lang zal ze leven’ nooit in vijf tot tien lessen slagen. Maar ze gaan dan toch niet door, want ze hebben hun rijbewijs toch al.”

Bij de rijschool van John Dekker geven ze jaarlijks aan honderden expats extra rijlessen. Hij herkent ze inmiddels snel. “Ze kunnen niet autorijden. In India hoef je vrij weinig te doen om je rijbewijs te halen: een rondje op een parkeerterreintje. Het staat niet in verhouding tot wat wij in Nederland moeten doen om een rijbewijs te behalen. We zitten hier in ASML-gebied, en we zien dan ook dagelijks veel mensen uit India en Azië die moeite hebben om veilig aan het verkeer deel te nemen."

Walter Houbraken van Rijschool Acht heeft het zelf ook regelmatig meegemaakt. “Sommigen kunnen wel goed rijden. Maar ik heb ook ooit bij een mevrouw in de auto gezeten op de snelweg, dat was levensgevaarlijk! Zij ging van links naar rechts. Ik ben toen gewoon uitgestapt. Uiteindelijk ben ik zelf achter het stuur gaan zitten en heb ik haar maar naar huis gebracht.”

De rijschoolhouders vinden dat de speciale regeling voor kenniswerkers snel afgeschaft moet worden. Houbraken van Rijschool Acht pleit voor een apart examen. "Het CBR zou deze mensen eigenlijk moeten toetsen voordat hun rijbewijs wordt omgeruild, net als nu ook wel eens bij ouderen gebeurt.”

Als er niets verandert, verwacht John Dekker dat het alleen maar erger wordt. ASML wil met nog eens 20.000 banen groeien in de regio. "Door de aanstaande uitbreiding van ASML zal de verkeersintensiteit toenemen. De problematiek zal met name in de regio alleen maar groter worden."