BRABANT BEVRIJD

Canadezen blijven steken in Hoogerheide, Duitse versterkingen komen aan

8 oktober om 07:00 • Aangepast 18 oktober om 02:00
nl
8 oktober 1944. De Duitse troepen hebben zich ingegraven en verschanst in Hoogerheide. Ze verzetten zich zo hevig dat de Canadezen er niet doorheen kunnen breken. Tot overmaat van ramp komen er nog meer Duitse soldaten de vijandelijke linies versterken, opnieuw de gevreesde Falllschirmjäger. Alle inwoners slaan op de vlucht.
Profielfoto van Willem-Jan Joachems
Geschreven door

In de herfst van 1944 werd het grootste deel van Brabant bevrijd. Er vielen veel slachtoffers en er ontstond grote schade. Op Omroep Brabant lees je dagelijks wat er precies tachtig jaar geleden gebeurde.

De Canadezen in Hoogerheide en omgeving zijn kwetsbaar. Ze willen hun flank versterken. Daarom rukt vanuit het zuiden een tankeenheid op richting het Belgische Kalmthout, onder Nispen. Het machtsvertoon is ook bedoeld om indruk te maken op de Duitse troepen. Die moeten denken dat ze worden ingesloten.

Frontale aanval
Daarom trekken ook vanuit Ossendrecht Canadese soldaten oostwaarts de bossen in. Maar ze lopen vast in een tankgracht. Een luitenant komt in actie van de Frans-Canadese eenheid Le Régiment de Maisonneuve. Hij probeert het met een omtrekkende beweging maar ook daarop reageren de Duitsers met veel vuurwapengeweld.

De luitenant pakt zijn stengun, roept zijn maten hem te volgen en rent al schietend recht op de vijandelijke posities af. Twee Duitsers sneuvelen, vijf anderen worden krijgsgevangen. Missie geslaagd.

Alarm in Goirle
Bij Goirle krijgt Kampfgruppe Chill in de vroege ochtend het bevel acuut naar Hoogerheide te gaan. De timing is gunstig. Want in de grensstreek onder Goirle verversen de geallieerden net hun troepen. De mannen die vijf dagen non-stop vochten krijgen rust.

De helft van de Kampfgruppe wordt vervoerd in vrachtauto’s. Ook de eenheid falllschirmjäger met ruim 500 man gaat mee. Ze vorderen bussen van busonderneming BBA.

In de middag melden inwoners van Bergen op Zoom dat ze 2000 Duitse soldaten hebben gezien aankomen in de bossen ten zuiden van de stad, en iets wat lijkt op tanks. sturmgeschütze of 'stugs'.

De commandant van de para’s is Friedrich August Freiherr Von der Heydte. Hij neemt zijn intrek in villa Mattemburgh, ‘Das weisse Haus’.

Friedrich August Freiherr Von der Heydte (foto: archief)
Friedrich August Freiherr Von der Heydte (foto: archief)

De commandant gaat meteen een kijkje nemen aan het front. Als hij de Duinstraat in Hoogerheide inrijdt, ziet hij dat hij te ver is gegaan. Uit de huizen steken Canadese soldaten hun hoofd naar buiten. Ze kunnen hun ogen niet geloven en openen meteen het vuur op de officier maar Von der Heydte rijdt razendsnel achteruit en blijft ongedeerd.

Black Watch
Het regiment Black Watch of Canada is opgeroepen. De soldaten moeten langs hun kameraden, door Hoogerheide. Doelwit: knooppunt Korteven en de strategisch gelegen Zeeuwseweg.

Eerst volgt een inleidende artilleriebeschieting met kanonnen en mortieren. Een tiental Shermans staat paraat. Het regiment probeert vooruit te komen maar op de Antwerpsestraat worden ze onthaald op een muur van mitrailleurvuur. Overal langs de doorgaande weg en buurtschap Zandfort zitten Duitsers ingegraven die het vuur openen. Ze komen Hoogerheide maar niet uit en Woensdrecht niet in. Stugs proberen zelfs door te breken maar Shermantanks beletten dat. Op de Scheldeweg wordt een Sturmhaubitze uitgeschakeld, een rijdend Duits kanon.

Vluchtelingenstroom
Inwoners verbergen zich in schuilkelders terwijl de granaten over ze heen vliegen. Die avond vaardigen de Duitsers een evacuatiebevel uit: alle inwoners van Hoogerheide en Woensdrecht moeten maken dat ze wegkomen. Een paar duizend mannen, vrouwen en kinderen vluchten (de dorpen telden toen zo'n 4100 inwoners). Een deel naar Bergen op Zoom een ander deel naar België.

John Powell, vermist bij Hoogerheide (foto: archief)
John Powell, vermist bij Hoogerheide (foto: archief)

De geallieerden besluiten die avond, nog voor de invallende duisternis, de Duitse versterkingen aan te vallen. Acht RAF-Typhoons stijgen op van vliegveld Deurne bij Antwerpen. Een van de vliegers is John Robert Powell uit Christchurch, Nieuw-Zeeland. John en zijn collega’s bombarderen het hoofdkwartier op landgoed Mattemburgh en de Duitse stellingen met raketten. Maar met weinig succes.

Crash
Duitse flak (luchtafweer) weet een Typhoon uit de lucht te schieten. Het is het toestel van Powell. Het wordt nog brandend gezien en crasht ergens in het gebied maar zoekacties later leveren geen spoor op. Mogelijk is het vliegtuig in de Oosterschelde gecrasht. Powell werd 22 jaar oud. Zijn lichaam en het wrak zijn nooit teruggevonden.

Mattemburgh
Mattemburgh

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.