BRABANT BEVRIJD

Duitsers vallen aan in Hoogerheide, strijd tot in keuken en slaapkamer

9 oktober om 07:00 • Aangepast vandaag om 02:03
nl
9 oktober 1944. In alle vroegte krijgen de Canadezen in Hoogerheide een zware aanval te verduren van Duitse paratroepen. De aanval wordt afgeslagen, maar de gevechten golven heen en weer. Soms is er strijd om één huis. De gevechten gaan van de achtertuin naar de keuken en de slaapkamer. Hoogerheide ligt nu midden in de frontlinie.
Profielfoto van Willem-Jan Joachems
Geschreven door

In de herfst van 1944 werd het grootste deel van Brabant bevrijd. Er vielen veel slachtoffers en er ontstond grote schade. Op Omroep Brabant lees je dagelijks wat er precies tachtig jaar geleden gebeurde.

De situatie is al vanaf de vroege nachtelijke uren gespannen in Hoogerheide. Het Canadese leger is in de hoogste staat van paraatheid. Nog steeds arriveren Duitse versterkingen vanuit Goirle, in de bossen onder Bergen op Zoom.

De hele nacht zijn er infiltraties: Fallschirmjäger (soldaten van de elite-eenheid van het Duitse leger) proberen door de Canadese linies heen te sluipen. Soms voeren ze mortierbeschietingen uit op de ingegraven Canadezen.

Spookdorp Hoogerheide
Hoogerheide verandert in een spookdorp vol brandende en kapotgeschoten huizen, wrakken van militaire voertuigen, schuttersputjes en bomtrechters. Door beschietingen is het kerkhof omgewoeld en liggen graven open.

Ondanks het Duitse evacuatiebevel zijn veel inwoners toch gebleven. Het is te gevaarlijk om naar buiten te gaan. Maar als het even rustig is, vluchten ze alsnog. Zo houdt de vlucht dagenlang aan. Maar deze ochtend is het beter nog even in de schuilkelder te blijven.

Dan gaat het los in de vroege ochtend. Fallschirmjäger lanceren een krachtige tegenaanval in Hoogerheide. Vanaf verschillende kanten vallen ze de Canadezen in het dorp aan. Onder meer vanuit de Duinstraat. Rijdende kanonnen, ‘stugs’, ondersteunen de oprukkende soldaten. Shermantanks weten de aanval af te slaan.

'Slaapkamer nog in ons bezit'
In Hoogerheide woeden de gevechten op straat, in achtertuinen en zelfs in huizen. Om iedere vierkante meter in de Raadhuisstraat is er strijd.

Een Duitse soldaat schrijft later in zijn dagboek. "Op nummer 19 zijn Canadezen via de keuken binnengekomen, de slaapkamer is nog in ons bezit." Het is een nerveuze heen-en-weer golvende strijd, in harmonicabewegingen en om iedere vierkante meter.

Raadhuisstraat Hoogerheide najaar 1944 (foto: archief)
Raadhuisstraat Hoogerheide najaar 1944 (foto: archief)

Ook Woensdrecht onder vuur
Sluipschutters vormen een groot gevaar en loeren op alles wat beweegt. Het gebied verandert in een verschrikkelijke 'war zone'. Artillerie vuurt de hele dag door. De geallieerde luchtmacht blijft weg, het weer is te slecht en de vooruitzichten zijn ook niet best.

Naast Hoogerheide komt ook Woensdrecht onder vuur te liggen. Een geallieerd vliegtuigje geeft via de radio aanwijzingen aan de kanonnen en die beschieten de Duitsers in de Dorpsstraat en de Onderstal.

'Jonge goedgetrainde kerels'
Aan de Ossendrechtseweg zetten de Canadezen een vlammenwerper in. Het wapen staat op een brencarrier, een klein rupsvoertuig. De branden die ze veroorzaken jagen Duitsers uit hun posities. Er vallen deze dag zeker veertig doden aan beide kanten.

De Canadezen nemen zeker 31 man gevangen. Ze schrikken: de afgelopen dagen waren het vooral oude, uitgeputte soldaten. Maar deze krijgsgevangenen zijn jonge, goedgetrainde kerels. 'The cream of the crop’, zo noemen de Canadezen ze in hun rapporten.

Hulp van Belgische soldaten
Buiten de dorpen trekken intussen ook Canadese eenheden richting de spoorlijn Bergen op Zoom - Vlissingen. Ze krijgen ondersteuning van Belgische soldaten. Het zijn vijftig militaire vrijwilligers van het 'Marschbataljon' van de Nationaal Koningsgezinde Beweging Antwerpen.

De troepen trekken over dijken en door polders. Dat verloopt moeizaam. Een groot deel van het gebied is onder water gezet door de bezetter en de bevrijders zijn kwetsbaar in het open landschap. Het worden nog zware dagen.

Schade aan de huizen Scheldeweg anno 2022 (foto: Willem-Jan Joachems)
Schade aan de huizen Scheldeweg anno 2022 (foto: Willem-Jan Joachems)

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.