Doorbraakpoging bij Huijbergen en beschietingen en luchtaanvallen
In de herfst van 1944 werd het grootste deel van Brabant bevrijd. Er vielen veel slachtoffers en er ontstond grote schade. Op Omroep Brabant lees je dagelijks wat er precies tachtig jaar geleden gebeurde.
Vriend en vijand werken op deze dag aan aflossingen en versterkingen. Beide strijdende partijen hebben geen onuitputtelijke reserves dus er moeten harde keuzes worden gemaakt.
Snelle eenheid
In het Duitse kamp is er volop discussie onder de commandanten. Ze moeten efficiënt omspringen met manschappen en materieel. De Kampgruppe van Kurt Chill is de enige snel inzetbare eenheid in de streek. Na hun werk bij Market Garden rond onder meer Schijndel, beveiligen ze nu de sector bij Goirle tegen de mogelijke Britse doorbraak. Maar daar is de aanval afgebroken. Nu zijn ze acuut nodig in West-Brabant.
Daarom krijgen alle eenheden van Kampfgruppe Chill bevel om vanuit Goirle naar Bergen op Zoom te reizen. Ze moeten voorzichtig zijn want de geallieerde luchtmacht valt alles aan wat er Duits uit ziet.
Eiland
Op de Brabantse Wal ligt de focus op de oostelijke flank van de geallieerden, dus richting Huijbergen. Net buiten dat dorp ligt een bosrijk moeras dat 'Eiland' heet. De Duitsers van Kampgruppe Chill die er al zijn, graven zich daar in. Het is een geschikte plek voor een tegenaanval richting Ossendrecht. Die route zien de geallieerden ook.
Een nieuw aangekomen Canadese eenheid krijgt de opdracht om richting Huijbergen op te rukken. Het is het South Saskatchewan Regiment. Ze maken snel vorderingen over de Abdijlaan, langs de Staartse Duinen tot ze bij het Eiland komen.
Bajonetten
Zware gevechten breken uit. Er is geen doorkomen aan. Canadese tanks vuren in de bossen op Duitsers. Canadezen rennen met bajonetten op de vijand af. In de chaos nemen de Canadezen zo’n honderd Duitse soldaten gevangen.
Canadese tanks rijden heen en weer om vooral indruk te maken en te voorkomen dat de Duitsers diepere aanvallen starten.
In de Woensdrechtse polders zijn er de hele dag door beschietingen. Die zijn eerst in het voordeel van de Canadezen maar in de loop van de dag krijgen de Duitsers de greep op de spoordijk terug en versterken ze hun posities daar.
Bombardementen
Om een doorbraak te forceren wordt ook de geallieerde luchtmacht opgeroepen uit Antwerpen. Spitfires met zware bommen nemen diverse doelen onder vuur zoals luchtafweer. Ze bestoken Duitse posities onder Bergen op Zoom, villa en tuin van Mattemburgh en de vliegbasis.
Verzetsmensen
Terwijl de gevechten woeden is het grootste deel van Brabant nog altijd bezet. Drama’s uit deze bevrijdingsperiode komen pas later aan het licht. Zoals ook de gebeurtenissen bij Zuidgeest, niet ver van het strijdtoneel.
Executie
Terwijl de bevrijders naderen bij Hoogerheide rijdt een Duitse gevangeniswagen langs de frontlijn: aan boord twee Zeeuwse verzetsmensen: Wouter Damen en Marinus de Groot. Ze komen plotseling onder Canadees vuur te liggen.
De Duitsers besluiten de twee verzetsmannen uit de auto te halen. Op de Oude Postbaan worden ze zonder vorm van proces geëxecuteerd.
Aanvalspauzes
In deze periode zijn de Canadezen de enige eenheid in Brabant die in de aanval is. Maar het is nergens stil aan het front. Dagelijks zijn er beschietingen. Er volgt alleen nergens een aanval van betekenis, behalve bij Hoogerheide.
Nergens worden dorpen of steden bevrijd. Putte en Ossendrecht zijn de voorbije dagen uitzonderingen geweest.
Dat is vooral omdat alle strijdende partijen aansterken. Manschappen krijgen rust en er is aflossing en bevoorrading. Intussen plannen de partijen wel nieuwe gevechtsacties.
Bij Overloon heeft de Britse 3e Divisie zich samengetrokken op de plekken waar eerst de Amerikanen lagen. De Britten bereiden een nieuwe aanval voor maar vanwege het slechte weer wordt die uitgesteld, naar 12 oktober.
Dit vind je ook interessant
Na 80 jaar monument voor vermoorde verzetshelden
Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.