Woensdrecht is 'de sleutel naar Zeeland'. De top van het dorp ligt op zo’n 20 meter boven zeeniveau. Als je erbovenop staat, kan je Antwerpen en Bergen op Zoom zien liggen. Het is daarom een strategische plek.

Vanaf Woensdrecht kan je het omliggende gebied zien en beheersen, net als de spoorlijn Bergen op Zoom-Vlissingen en de Zeeuwseweg met knooppunt Korteven. In 1944 nog de enige landverbindingen met de kust. En die zijn voor de Duitse bezetter cruciaal om de kust en de Westerschelde onder schot te houden.

De geallieerden zijn alleen tegen een groot probleem aangelopen. Ze leveren nu al zo’n tien dagen strijd in West-Brabant en komen nauwelijks verder. De eerste grote Canadese aanval is mislukt. Daarom plannen de Canadezen een nieuw, nog groter offensief.

In Woensdrecht zien ze de dreiging op zich afkomen. De Duitsers geven een Räumungsbefehl af. Alle ongeveer 800 inwoners van Woensdrecht moeten vandaag wegwezen. Het Rode Kruis en meneer pastoor mogen helpen.

Lijken
Met witte vlaggen lopen de inwoners naar Bergen op Zoom. Mannen, vrouwen, kinderen. Met koffers, kinderwagens en ook kruiwagens met spullen. Ze passeren onderweg de Duitse linies en ook lijken van gesneuvelde soldaten.

Het grootste deel van de vluchtelingenstroom trekt richting nog bezet Bergen op Zoom. Onderweg worden ze per ongeluk aangevallen door geallieerde vliegtuigen. Dat loopt met een sisser af.

Zodra de huizen in Woensdrecht verlaten zijn, verspreiden Duitse soldaten zich over het dorp. Ook sluipschutters installeren zich.

Intussen zijn op de Canadese hoofdkwartieren voorbereidingen bezig voor een nieuwe grotere aanval. Die moet de komende nacht starten om drie uur met eerst een artilleriebarrage en daarna een aanval met tanks en infanterie.

Vanuit een observatievliegtuigje verkent Denis Whitaker (1915-2001) het gebied. Hij is commandant van het Canadese regiment de Royal Hamilton Light Infantry.

Er komen voorbereidende luchtaanvallen vandaag. De eerste golf bestaat uit een groep Spitfires. Ze komen van een vliegveld bij het Belgische Grimbergen.

Tuinen
De toestellen bestoken Villa Mattemburgh: ‘Das Weisse Haus’ zoals de Duitsers het noemen. De Duitse para-commandant Von der Heydte en zijn staf blijven ongedeerd omdat ze veilig in de kelder zitten. Maar de tuinen worden omgeploegd door de vijfhonderdponders. Delen van de villa worden verwoest.

De Duitse flak maakt overuren. Ze slagen er in een Spitfire te raken van het 127 squadron. Het is het toestel van Flying Officer Geoffrey William Davies uit Liverpool. De 21-jarige Britse vlieger wordt neergehaald. Zijn toestel crasht bij Huijbergen en hij komt om het leven.

Geallieerde toestellen komen de hele middag in actie en nemen overal Duitsers onder vuur, van een artilleriepositie bij Huijbergen tot de Kreekkrakdam, net in Zeeland.

In de loop van de middag duikt er ineens een eenzaam Duits vliegtuig op. De Luftwaffe was verzwakt en kon niet veel uitrichten in deze tijd. Maar deze FockeWulf 190 slaagt er toch in een bom te gooien in Putte, zonder schade.

Terwijl de geallieerden de laatste voorbereidingen treffen doet de vijand dat ook. Baron Von der Heydte geeft bevel aan zijn para's om zich klaar te maken voor de verwachte grote aanval. Ze moeten linies vormen langs de Rijzendeweg, Steenstraat en Antwerpsestraatweg in Woensdrecht. En ze maken een tweede linie waarop ze kunnen terugvallen, voor als het fout gaat. Het is nu ingraven en afwachten.

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.