Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Nibud en het Cultureel Planbureau (SCP) hebben een nieuwe rekenmethode ingevoerd waarmee ze op lagere armoedecijfers uitkomen. Volgens die nieuwe berekening leefden zo'n 540.000 mensen vorig jaar onder de armoedegrens, tegenover ongeveer 830.000 mensen als de oude rekenmethode wordt gebruikt.

Dat grote verschil komt doordat huishoudens met een financiële buffer niet meer tot de armen worden gerekend. Als een gezin meer geld op de spaarrekening heeft staan dan de armoedegrens op jaarbasis, dan is er geen sprake van armoede. Voor een alleenstaande lag dat bedrag vorig jaar op iets meer dan 18.000 euro, voor een stel met twee jonge kinderen was dat iets meer dan 30.000 euro.

Maar een buffer of je spaarrekening betekent volgens het fonds niet altijd dat je makkelijk kunt rondkomen. "Met de nieuwe definitie heeft niemand een extra boterham, shampoo of benodigde schoolspullen", zegt de directeur.

Mensen met problematische schulden of hoge zorgkosten worden bijvoorbeeld niet altijd meegenomen, verduidelijkt woordvoerster Lotte Meerhoff. "Ik sprak gister nog een vrouw met een dubbele hernia. Zij zit in de ziektewet en staat dagelijks voor de keuze of ze brood moet kopen of shampoo."

Hij waarschuwt voor blindstaren op de nieuwe cijfers, omdat het aantal mensen dat bij armoedehulporganisaties aanklopt, nog altijd toeneemt. Ook komen mensen die wel in armoede leven steeds meer geld tekort, doordat alles duurder wordt. En de groep die net boven de armoedegrens hangt, is volgens het Armoedefonds enorm.

“1,2 miljoen mensen zitten net boven die grens, veelal werkenden. En voor die mensen zijn de problemen vaak even schrijnend”, zegt Meerhoff. “Als zij een kapotte koelkast hebben, komen ze vaak al in de problemen."

De stichting vindt het spannend wat de nieuwe rekenmethode in de praktijk gaat betekenen en is bezorgd over hoe het uitpakt voor mensen met hoge zorgkosten of schulden. “Zeker nu de energietoeslag wegvalt.”

Voedselbanken Nederland denkt dat de nieuwe rekenmethode niet veel invloed zal hebben op het klantenbestand. Wel maakt de vereniging er zich zorgen over dat steeds meer werkende mensen bij de voedselbank aankloppen voor hulp, vooral alleenstaande ouders en zzp’ers. Door de nog altijd stijgende kosten wordt deze groep alleen maar groter.