Ongewoon druk was het, zeker vergelijkbaar met voorgaande jaren. Alle stoeltjes waren bezet. Veel bezoekers stonden tussen de graven om maar iets mee te kunnen krijgen van de ceremonie.

Op het ereveld liggen ruim 1100 militairen begraven, vooral veel slachtoffers van de Slag om Woensdrecht die de opmaat was naar de Slag om de Schelde, in het najaar van 1944. Maar ook militairen die stierven in andere delen van West-Brabant en Zeeland en bij de luchtoorlog.

De jaarlijkse ceremonie in Bergen op Zoom is een herdenking voor die militairen maar wordt beschouwd als de nationale herdenking voor alle Canadese oorlogsslachtoffers in het hele land.

Ongewoon was het applaus dat klonk voor Dex: de jongste spreker, een scholier uit Bergen op Zoom. Dex vertelde dat hij niet veel over de Tweede Wereldoorlog weet maar dat hij oorlog erg vindt voor de kinderen. "Wij willen niet bang hoeven te zijn", zei de jongen. Hij kreeg applaus.

Ongepast
Klappen tijdens een dodenherdenking wordt als ongepast gezien. Hier kon het op de een of andere manier wel, misschien wel door de actualiteit van de oorlog in Gaza, Israël en Oekraïne .

En er werd daarna nog een keer geklapt, voor ambassadeur Hugh Adsett van Canada. Hij sprak na zijn Engelse en Franse toespraak nog een woordje Nederlands. De vertegenwoordiger van Canada in ons land bedankte Bergen op Zoom 'dat u de herinnering levend houdt'. De bezoekers stelden zijn warme woorden op prijs en klapten weer voluit.

Ongewoon was ook het warme weer. Tegen de 20 graden. In de volle zon werd dat sommige mensen te veel. Het lange stilstaan hakte er in. Een militaire erewacht bij een van de vlaggenmasten ging voorzichtig door de knieën en werd uit voorzorg lopend weggeleid.

Ook een kind en een oudere dame werden opgevangen door de EHBO en liet ze even zitten op een stoel.

Prinses
Vanwege het bijzondere herdenkingsjaar - 80 jaar - was er koninklijk bezoek: prinses Margriet. Zelf 81 jaar oud. Ze is geboren in 1943 in Canada waar de koninklijke familie toen een veilig heenkomen vond. Ze was een van de velen die een krans legden.

Kransen legden ook ambassadeurs en vertegenwoordiger van de landen die Nederland hebben bevrijd. Canada uiteraard, maar ook de VS, Polen en het Verenigd Koninkrijk. Net als Australië en Nieuw-Zeeland die ook bijdroegen, vooral met luchtmacht-bemanningen.

En al jaren is Duitsland te gast, de vijand van 80 jaar terug, nu als vriend met krans.

Leed
De burgemeester van Bergen op Zoom Margo Mulder benadrukte in haar toespraak het streven naar vrede en 'de verplichting dat we onze kinderen niet bloot moeten stellen aan de verschrikkingen van een oorlog'.

Te gast op het ereveld was ook de ambassadeur van Oekraïne. Die heeft de plaats ingenomen van de Russische ambassadeur. Die was er nog bij tot de oorlog uitbrak in 2022 en daarna waren de Russen niet meer welkom in Bergen op Zoom.

Bijzonder was ook de komst van Richard 'Swatty' Wotherspoon, zoon van een van de commandanten van het Canadese leger tijdens de bevrijding. Toen zijn vader er niet meer was ging hij door met herdenken. Nu gaat hij zelf al richting de 90 jaar. Hij was hij er samen met een kleinzoon: de nieuwe generatie die het stokje overneemt.

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.