Bij Standdaarbuiten lanceren de Amerikaanse Timberwolves in alle vroegte een aanval. In de mist. De brug is opgeblazen, dus ze moeten overvaren met aanvalsboten. Bij de Oudelandse Gorzen, twee kilometer ten oosten van Standdaarbuiten gaan ze het water over, zo’n 400 man.

Machinegeweervuur
Meteen komen ze onder een moordend vuur te liggen. Diverse Amerikanen sneuvelen. Boten worden stukgeschoten. De rest bereikt de andere oever en graaft zich in.

In de polder komen de Amerikanen onder vuur van ‘Stugs’. De gemechaniseerde kanonnen beschieten de schuttersputjes. De Amerikanen vragen via de radio vuursteun.

Amerikaanse artillerie schiet onder meer het Duits hoofdkwartier bij buurtschap De Kreek in puin. Divisie-commandant generaal Steinmüller is daar ook en loopt een hersenschudding op.

Duitse soldaten in de polder nemen tientallen Amerikanen krijgsgevangen. De Timberwolves bijten van zich af met onder meer bazooka’s. In de loop van de avond komt een Amerikaans bevel tot terugtrekken, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan zonder boten.

Polen bij Nieuwe Veer
Boven Breda is ook een oversteek in aantocht. Poolse troepen zijn al te voet bij Nieuwe Veer de Mark over, in afwachting van een noodbrug. Nu komen meer soldaten in roeiboten. Intussen bestoken geallieerde tanks en artillerie de Duitsers aan de overkant en dat wordt dan weer beantwoord met granaten.

De bevrijders vormen een grote bedreiging voor de Duitsers rond de Moerdijkbruggen. Die bruggen zijn de belangrijkste ontsnappingsroute voor de Duitse troepen. Er gaan duizenden soldaten over terug naar het bezette Nederland. Naar schatting zitten er nog zo’n 15.000 soldaten in West-Brabant met als opdracht de geallieerden bezig te houden, ze binden.

Pontons
Poolse en Britse kanonnen vuren onophoudelijk. Duizenden granaten ploffen neer tussen de Mark, Langeweg en Zevenbergschen Hoek. De Polen worden teruggedrongen. Maar ze geven niet op en plannen een nieuwe aanval, nu met boten, pontons en vlotten. Er moeten ook tanks oversteken.

Canadezen
In het westen boven Bergen op Zoom hebben de Canadezen even noodzakelijke rust gehad en gaan ze weer in de aanval. Maar ze stuiten onder Welberg op een betonnen muur en mijnenvelden. Duitse kanonnen schieten de ene na de andere geallieerde tank stuk. Er is geen doorkomen aan. Kampfgruppe Chill blijft zich verweren.

Raamsdonk
Operatie Pheasant gaat de laatste fase in. Hevige gevechten breken uit in Raamsdonk. Mobiele Duitse kanonnen verschuilen zich achter de middeleeuwse Lambertuskerk en beschieten Shermantanks.

Diverse 'Stugs', een Hetzer-tankjager en Duitse halftracks achter de dijk worden stukgeschoten. De geallieerden verliezen zeker drie Shermantanks. En manschappen aan beide kanten.

De 51e Highlanddivision en de Black Watch komen wel dicht bij de brug van Keizersveer. Maar hem veroveren, dat mislukt. Laat in de avond blazen de Duitsers de brug op.

De geallieerde Operatie Pheasant, die de 22e oktober bij Den Bosch begon, is over. En niet volledig geslaagd. Want achter het Afwateringskanaal, bij Nieuwkuijk zit nog een Duitse parachutisten-eenheid.

Neerkant en Liessel
In de Peel dringen Schotse en Amerikaanse troepen de Duitsers volop terug. Ze vechten in het Dennendijkse bos: man tegen man. Maar de vijand blaast de aftocht richting onder meer Meijel en Neerkant. Ook hier, onder de burgerbevolking veel leed en verwoestingen.

De Duitse doorbraak bij Liessel was serieus maar wordt verder niet doorgezet. De Duitsers maken plannen voor de allergrootste tegenaanval in tijden onder de codenaam Wacht am Rhein.

Amfibische landing
In de provincie Zeeland woeden al wekenlang gevechten. Doel is de Westerschelde zuiveren van Duitsers zodat de haven van Antwerpen open kan. Maar de strijd verloopt moeizaam. De geallieerden gooien alles in de strijd. De troepen die vochten bij Woensdrecht vechten nu in Zeeland. De geallieerden bereiden een grote amfibische landing voor aan de kust.

Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.