Provincie krijgt begroting rond, maar onzekerheid door koers kabinet
Het financiële plaatje van de provincie ziet er op het eerste oog uit als gewoonlijk. Er gaat veel geld naar verkeer en natuur, maar er is ook aandacht voor de reserves. Ook bij de inkomsten zien we niets geks. De drie grootste geldstromen komen van de reserves, het Rijk en de opcenten op de motorrijtuigenbelasting.
Het komend jaar is de provincie van plan ongeveer evenveel uit te geven als wat er binnenkomt: zo'n 1,38 miljard euro. Zo ziet de balans eruit:
Onzekerheden
Maar dat is niet het hele plaatje. Want terwijl in Den Bosch plannen worden gemaakt, doet het kabinet in Den Haag dat ook. En dat zorgt voor onzekerheid, onderschrijft de provincie ook in de begroting.
Zo maakt ze zich zorgen over de spreidingswet. Maandenlang hebben gemeenten en provincie gewerkt om voldoende opvangplekken te regelen. Ondertussen roept minister Faber van Asiel (PVV), samen met coalitiepartijen, al maanden dat de wet weer afgeschaft wordt.
LEES OOK: Zoveel vluchtelingen gaat Brabant opvangen, asielplan naar het Rijk
Geld nodig voor natuur
Veel geroepen werd er ook over de stikstofcrisis. De nieuwe regering wil alles anders gaan doen, maar heeft tot nu toe vooral oude plannen geschrapt. Inclusief het geld dat bij die plannen hoorde. Zo haalde het de 24 miljard euro weg die bedoeld was voor stikstof, biodiversiteit, waterkwaliteit en landbouw.
De provincie wil doorgaan met het oude natuurbeleid, maar heeft daar nu op de lange termijn geen geld meer voor. Daar komt bij dat voor het natuurbeleid te weinig geld is gereserveerd in de begroting. Bijvoorbeeld voor de aanleg van nieuw bos en herstelwerkzaamheden in natuurgebieden.
LEES OOK: Brabant houdt vast aan natuurherstel: ‘De minister heeft ons ook nodig’
In 2027 moet de provincie ook voldoen aan de strenge waterdoelen uit de Kaderrichtlijn Water. Met een 'KRW'-impuls wil de provincie zorgen dat al het water schoon is en voldoende voorradig, maar ook daarmee blijft het heel moeilijk om de doelen te halen.
Wachten op stikstofplannen landbouwminister
De herziening van het provinciale stikstofbeleid loopt vertraging op, omdat nog steeds gewacht wordt op de plannen van landbouwminister Wiersma (BBB). Hoe het beleid van de provincie eruit gaat zien, hangt namelijk af van waar de minister mee komt. "Landelijke ontwikkelingen zullen het komend jaar een sterke invloed hebben op het beleid van de provincie", staat er niet voor niets in de landbouwparagraaf van de begroting. De verwachting is dat de minister in december meer duidelijkheid geeft.
De onzekerheid in het stikstofdossier kan de provincie veel geld kosten. Zo loopt de provincie naar eigen zeggen 'grote financiële risico's' bij handhavings- en intrekkingsverzoeken. Als milieuverenigingen bijvoorbeeld bij de rechter succesvol bezwaar maken tegen vergunningen voor stalstystemen, krijgt de provincie de rekening.
Stalsystemen
Om minder stikstof uit te stoten, laten veel boeren systemen in hun stallen plaatsen die daarvoor moeten zorgen. Over de werking van deze stalsystemen is veel onzekerheid, terwijl de provincie ze aan boeren verplicht. De rechter heeft al verschillende keren gezegd dat van bepaalde systemen niet met zekerheid te zeggen is of ze echt voor voldoende minder stikstof zorgen.
Onder meer infrastructuurprojecten, zoals de aanleg van wegen, kunnen ernstige vertraging oplopen, omdat er geen vergunning verleend kan worden als stikstof van de projecten neerkomt in gevoelige natuur. Hoe langer die projecten op de plank blijven liggen, hoe duurder ze worden. Zolang de Brabantse natuur niet hersteld is, zal het lastig blijven om vergunningen te verlenen.
Infraprojecten vertraagd
Infrastructuur is sowieso al een hoofdpijndossier voor het provinciebestuur. Zo vormen prijsstijgingen en problemen met het leveren van materialen een risico voor onderhoudsprojecten. En op korte termijn zijn er juist aanvullende onderhoudsmaatregelen nodig, om achterstallig onderhoud te voorkomen. Ook worden projecten tijdelijk stopgezet. De pauzering van de reconstructie van de N65 zorgt er zelfs voor dat de provincie geld moet terugbetalen.
In het openbaar vervoer zijn er te weinig buschauffeurs en lopen duurzaamheidsdoelen vertraging op: door een overvol energienet duurt het langer om elektrische bussen te laten rijden.
En de provincie maakt zich ook zorgen, omdat Den Haag de geldpotjes voor mobiliteit en spoorwegen anders gaat verdelen. Dat heeft gevolgen voor een aantal projecten en opgaven in Brabant, schrijft de provincie.
Financieel moeilijk
Dat de kabinetsplannen nog niet helemaal zijn uitgewerkt, begrijpt het college. "Maar we zien ook dat het financieel moeilijk gaat worden", zei economiegedeputeerde Martijn van Gruijthuijsen eerder tegen Omroep Brabant. "Het Rijk kan ons niet met de handen op de rug gebonden het veld in sturen."
Of en wanneer er geld en beleid uit Den Haag komt, blijft nog even onduidelijk. 'Koers houden en stug doorgaan', klinkt het in ieder geval vanuit Den Bosch. Maar hoe lang dat vol te houden is, is de vraag.
DIT VIND JE OOK INTERESSANT:
'Stug doorgaan', zegt provinciebestuurder na presentatie miljoenennota