Scheurtjes in linkse fusie in Eindhoven: adviescommissies niet op één lijn
Voor de adviescommissie van de PvdA is het helder: de partijen moeten samen meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in 2026. Daarbij steunt ze op dat de twee partijen sinds 2010 de ruggengraat van het Eindhovens bestuur vormen en wijst ze naar de groeiende samenwerking op andere plekken.
Cultuurverschillen
Voor GroenLinks ligt dat anders. Bij die partij zijn zorgen over de verschillen in partijcultuur. Ook leeft de angst dat de partij haar profiel zal verliezen, als ingeleverd moet worden op belangrijke standpunten over bijvoorbeeld het klimaat.
De commissie wil dat eerst gewerkt wordt aan een goed fundament voor een toekomstig samengaan, is te lezen in het rapport. "We willen voorkomen dat we nu voor de korte klap gaan en ons alleen gaan inzetten voor de resultaten op de korte termijn, terwijl het komen tot een echte basis om samen te werken meer vraagt."
Bij de PvdA zien ze de cultuurverschillen juist niet als een probleem: "Verschillen zijn er natuurlijk en politieke meningsverschillen zijn er natuurlijk ook geweest, maar de partijen opereren in de basis vanuit eenzelfde maatschappijvisie en normen-en-waardenset", staat er. "In 99 procent van de gevallen trekken de partijen samen op. In ons links-progressieve wereldbeeld zien we cultuurverschillen graag als een verrijking, niet als iets om angstig voor te zijn."
Landelijke trend
De afgelopen tijd is er binnen lokale afdelingen van de twee linkse partijen druk gesproken over een mogelijk samengaan. Dat heeft natuurlijk te maken met de landelijke en Europese samenwerking, maar speelt ook elders.
In een groot deel van Brabant vormen GroenLinks en PvdA namelijk al één fractie. Vooral in de steden, waar meer links-progressieve kiezers zijn, is dat nog niet het geval. Onlangs werd in Breda juist besloten om in 2026 samen mee te doen aan de verkiezingen.
LEES OOK: GroenLinks en PvdA snuffelen vaker aan elkaar, check hier waar ze samengaan
Leden bepalen
Het advies uit de onderzoeken is overigens niet bindend. Binnenkort stemmen de leden van de twee lokale partijen over hoe de samenwerking er uit moet gaan zien. Daarvoor zijn de uitkomsten van de rapporten samengevoegd. De leden kunnen kiezen uit een drietal scenario's:
- Elkaar vasthouden: intensief samenwerken, net als nu wordt gedaan terwijl gewerkt wordt aan verdere samenwerking.
- Voldoende tijd nemen: de partijen doen met een eigen kandidatenlijsten en verkiezingsprogramma’s mee. Vanaf 2026 gaan ze samen groeien naar een gezamenlijke fractie.
- Direct samengaan: bij de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezingen doen de partijen mee met één lijst, één programma en vormen ze na de verkiezingen één fractie.
Na de raadpleging van de leden zal duidelijk worden of Eindhoven na 2026 GroenLinks/PvdA, of GroenLinks én PvdA in de raad heeft. Tot de verkiezingen blijven de twee partijen in ieder geval nog samenwerken als twee zelfstandige fracties.
Hier zie je hoe groot GroenLinks en PvdA zouden zijn als ze een gezamenlijke fractie zouden vormen in gemeenten waar dit nu nog niet het geval is.