Iedereen mocht klokkenluiden bij herdenking van de slag bij Welberg
Het dorp kent al jaren deze bijzondere traditie. De klok staat op historische grond aan de Canadezenweg. Het is een van de dijken waar de Canadezen de aanval inzetten richting de Duitse posities in het dorp, eind oktober en begin november 1944.
Als de klok beiert in Welberg, luiden ze gelijktijdig een klok in het Canadese Edmonton, Alberta. Daar zit de kazerne van het South Alberta Light Horse-regiment, een van de regimenten die het dorp bevrijdde. Met een videostream op Facebook delen allebei de locaties de beelden van het luiden.
Derde klok
De jaarlijkse herdenking is dit jaar extra bijzonder. Er is een derde klok bijgekomen. Die hing altijd in een Roosendaals verzorgingstehuis en is opgeknapt.
De pastoor van Welberg zegende hem in. Een Canadese commandant mocht er als eerste mee luiden en daarna zijn collega's.
De klok is cadeau gedaan aan North Bay, Ontario. Daar zit de kazerne van het Algonquin-regiment, dat ook Welberg mee bevrijdde. "This bell is to honour you", zei Angelo Somers. Hij is samen met zijn vrouw Hanneke de drijvende kracht achter de klokkentraditie en de herdenkingen.
De commandant van de Algonquins zei dat hij zich vereerd voelde. Ook de ambassadeur van Canada zei dat hij onder de indruk was. Hij was er voor het eerst bij.
Welberg herdacht de bevrijding nauwelijks. Tot rond de eeuwwisseling. Toen kwam er iets op gang en werd de klok het centrale punt. De ceremonie blijft vandaag de dag nog groeien.
Als het aan de Welbergse bedenkers ligt, komen er meer klokken bij op meer plekken in de wereld.
Klaprozen
Speciaal is het grote klaprozenveld dat tegenover de klok ligt. Dat bloeit in de zomer. Het is voor zover bekend het enige 'levende' oorlogsmonument van Nederland.
Het veld bestaat al langer, maar er is nu een park van gemaakt. Zaterdag werd het geopend door Richard Wotherspoon, zoon van een van de Canadese bevrijders.
Langs paden staan ijzeren silhouetten van Canadese soldaten. In het zand staan kruisjes van de gesneuvelde soldaten. Er staan ook paaltjes met informatie over de buitenlandse missies van na de Tweede Wereldoorlog waar Nederland aan deelnam. En het aantal slachtoffers.
Voor bezoekers staan er bankjes en er is een vijver.
Tachtig jaar geleden woedde de strijd in Welberg. Het was in het najaar van 1944 het laatste Brabantse dorp waar meerdere dagen hevig om werd gevochten. Alles kwam er samen: artillerie, mobiel geschut en infanterie. Maar ook bombardementen en beschietingen met raketten door jachtbommenwerpers. Het dorp was omringd door mijnenvelden.
Er sneuvelden zeker zestig Canadezen, enkele tientallen Duitsers en meer dan dertig inwoners. Het dorp en de kerk werden voor een groot deel in puin geschoten. De dorpskerk draagt nog steeds de sporen.
Oorlogsmisdaad
Triest dieptepunt was de gewelddadige dood van Kapelaan Kock. De Duitsers zagen hem praten met Canadezen. Ze sleurden hem uit een schuilkelder, staken en sloegen hem dood en dumpten hem in een berm. Voor de oorlogsmisdaad is nooit iemand gepakt.
Welberg werd zwaar verdedigd, omdat de Duitsers de iets noordelijk gelegen Moerdijkbrug in handen wilden houden. Dat was een strategische plek.
Op 4 november 1944 werd het dorp bevrijd, samen met het naburige Steenbergen.
DIT VIND JE OOK INTERESSANT: Bijzonder bevrijdingsgeschenk voor Canada klinkt weer als een klok
Omroep Brabant staat uitgebreid stil bij tachtig jaar vrijheid. Kijk op onze themapagina Brabant Bevrijd voor alle artikelen en uitzendingen.