Stikstofcrisis: provincie wil boeren uitkopen en auto's weren bij natuur
Momenteel belandt in 91 procent van de gevoelige natuur in Brabant teveel stikstof, vooral uit de veehouderij. Met het huidige beleid zou dat in 2030 uitkomen op 64 procent. Nog 14 procent teveel dus, want het doel is 50 procent. Daarom past de provincie haar stikstofbeleid aan in de zogeheten Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS) 2.0.
Aanpassen nodig
Het bijstellen van de BOS is geen overbodige luxe. Want doordat het zo slecht gaat met de Brabantse natuur worden er sinds maart 2023 geen natuurvergunningen meer verleend voor projecten waarbij stikstof neerkomt op gevoelige natuur. Zo'n vergunning is bijvoorbeeld nodig bij het bouwen van huizen of het aanleggen van wegen.
De provincie heeft onderzocht hoeveel stikstof er neerkomt op Brabantse Natura2000-gebieden. Daarbij is ook uitgezocht welk deel van die stikstof een Brabantse herkomst heeft. Dat verschilt flink per natuurgebied: van 14 procent, tot bijna de helft. Als onderdeel van de nieuwe aanpak wordt per natuurgebied een stikstofdoel gesteld.
In deze grafiek zie je hoeveel stikstof er momenteel neerkomt in Natura2000-gebieden, wat het doel is in 2030 en of dat doel gehaald wordt met het huidige beleid. Kies een natuurgebied of bekijk de cijfers voor de hele provincie:
Gat dichten
Met het huidige pakket aan maatregelen komt de provincie een eind, maar gaat ze de doelen dus niet halen en kunnen er dus nog steeds geen vergunningen worden verleend. In het scenario met de grootste neerslag komt er in 2030 in elf natuurgebieden nog teveel stikstof terecht. In het lage scenario zijn dat er tien. Om dat gat te dichten werkt het college aan aanvullende maatregelen.
Zo denkt Brabant erover na om bovenop de (nieuwe) landelijke uitkoopregeling, een 'plus' te zetten, vooral bedoeld voor oudere stallen. Die zorgen namelijk voor relatief veel uitstoot. Ook moeten regels voor woningbouw tijdelijk worden aangepast, zodat er op gesaneerde bedrijven gebouwd kan worden. Daarnaast is een omschakelprogramma voor veehouders naar duurzame akkerbouw een mogelijkheid.
Verder kan de stikstofuitstoot worden verminderd met landbouwvoertuigen op waterstof of elektriciteit en door dieren minder eiwitrijk voer te geven, waardoor ze minder ammoniak uitstoten.
Emissiezone
Er wordt in de plannen niet alleen naar de landbouw gekeken. Ook overwegen Gedeputeerde Staten emissiezones rond natuurgebieden aan te wijzen. In een straal van bijvoorbeeld vijf kilometer mag dan geen verkeer komen. Dit is een ingrijpende maateregel, waarvan hulpdiensten en bewoners eventueel uitgezonderd kunnen worden.
Een andere, iets minder zware oplossing, is het zwaarder belasten van vervuilende auto's, of het juist lichter belasten van duurzame auto's.
Op deze kaar zie je waar alle Natura2000-gebieden in Brabant liggen. Vaak liggen ze vlakbij een snelweg:
Op de lange termijn werkt de provincie aan een maximumuitstoot per sector. Bedrijven mogen dan nog een beperkte hoeveelheid stikstof uitstoten. Ook komt er een buitenlandaanpak, om stikstof van over de grens te verminderen.
Juridisch houdbaar
Een belangrijke voorwaarde voor de aanvullende maatregelen is wel dat ze juridisch houdbaar moeten zijn. Ook moeten ze aantoonbaar effectief zijn en op korte termijn daadwerkelijk uitgevoerd worden. Naast maatregelen die in de hele provincie gelden, kijkt de provincie ook naar maatregelen voor specifieke gebieden.
De komende tijd bespreekt het college de plannen met Provinciale Staten en belanghebbenden. Het is de bedoeling dat de plannen in december definitief vastgesteld worden.
DIT VIND JE OOK INTERESSANT:
Brabant eerste provincie met intrekkingsbeleid tegen stikstofuitstoot