Een paar weken geleden veroorzaakte extreem noodweer in Valencia een ongekende ramp. Ruim tweehonderd mensen verloren het leven, tientallen mensen zijn nog vermist. De regio bleef in chaos achter en het straatbeeld wordt gedomineerd door omgerolde auto’s en huizen besmeurd met modder. “De natuur is van de balans, en wij zorgen voor disbalans”, zegt de Tilburgse klimaatburgemeester Dieuwertje Vorstenbosch. “We hebben waarschuwingen genoeg gehad. We stoten te veel broeikasgassen uit. Hierdoor ontstaan verschuivingen in temperatuur- en neerslagpatronen. Moeten we eerst te pletter slaan voordat we massaal in actie komen?”

Kledingkast opruimen
Om haar woorden kracht bij te zetten, gaat Vorstenbosch tijdens de Nationale Klimaatweek de straat op om in gesprek met haar mede-Tilburgers. “Ik nodig mensen uit hun kledingkast op te ruimen en met anderen te ruilen. De kledingindustrie is heel vervuilend en we gooien veel weg. We moeten aan de slag."

“Mensen verwachten dat gemeenten alles kunnen oplossen, maar dat is niet terecht", vult oud-klimaatburgemeester Lucy Bathgate aan. “Mensen kunnen zelf vergroenen. We hebben in Tilburg een mooi initiatief, de ‘buurtbomenkansenkaart’. Dat is een kaart waarop je kunt zien waar bewoners zelf bomen en ander groen mogen planten."

Wateropvang
Bathgate vertelt verder dat water onmisbaar is in de stad. Als het flink regent, stroomt water van daken en wegen in de vijver van het Spoorpark. Met deze 2170 kubieke meter extra opvang worden tijdens een flinke stortbui meer dan 10.000 grote regentonnen in één keer opgevangen. Daarmee wordt het grasveld beregend als het droog is.

Klimaatburgemeester Judith Rossen van Eindhoven heeft een advies voor alle Brabantse gemeenten: maak gebruik van minder bestrating en meer wadi's. “Dat zijn groene greppels. Die bergen en zuiveren regenwater, waarna het water infiltreert in de ondergrond. In droge perioden kunnen bomen hier gebruik van maken.”

Haar Eindhovense collega Giel Boes ziet de overstromingen in Valencia ook als waarschuwing. “Er moet meer werk worden gemaakt van maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. Ik pleit voor een maximum snelheid van 30 kilometer per uur in de binnenstad. Dat verlaagt CO2-uitstoot en geluidsoverlast.”

Rijk dierenleven
In Breda gebeurt volgens klimaatburgemeester Iris al veel om de stad leefbaar te houden. Zo worden de kades van de rivier de Mark vergroend met bomen, planten en mossen. “Dat brengt koelte en een rijk dierenleven. Een mooie keuze van de gemeente.” Wel schort het volgens Blom aan goede keuzes bij het bouwen. “De eisen die de gemeente aan projectontwikkelaars stelt, mogen strenger: meer groen houdt de stad koeler en versterkt de biodiversiteit. Denk aan het aanbrengen van planten op daken of gevels.“

“We moeten de mouwen opstropen om klimaatverandering tegen te gaan en ons beter aan te passen aan weersextremen”, besluit Dieuwertje Vorstenbosch. “Klimaatverandering is voor veel mensen niet zo tastbaar als bijvoorbeeld corona. Dat kwam dichtbij, de overheid kon aan allerlei knoppen draaien. We gingen massaal thuiswerken. Klimaat lijkt voor velen een ver van ons bedshow. Maar dat is het niet. Laten we in actie komen!”