'Onderzoek wijst uit dat uitbreiding van het bestaande defensieterrein in Reek tot gevolg heeft dat er veel hinder op de omgeving komt en dat er veel woningen geraakt zouden worden. Daarnaast is de impact op landbouw en natuur groot', schrijft de staatssecretaris.

LEES OOK: Uitbreidingsplannen Defensie desastreus voor Mario: 'Het is belachelijk

Ook Vught en Rucphen doorgestreept
Naast de streep door uitbreiding in Reek, vallen er in Brabant nog twee voorkeurslocaties af. Het oefenterrein Vughtse Heide wordt ontzien en ook het terrein Rucphen is afgevallen. Deze twee locaties waren in beeld om daar te 'oefenen in verstedelijkt gebied'. Deze plekken leken geschikt voor het bouwen van een oefendorp, waar militairen in nagebouwde huizen kunnen oefenen. Nu is dus besloten dat het oefendorp ergens anders moet komen.

Lange wensenlijst
Na 30 jaar van bezuinigingen op Defensie is de noodzaak van een goed defensieapparaat weer onderwerp van gesprek geworden. Maar het opkrikken van de krijgsmacht lukt niet met geld alleen. Defensie heeft dus ruimte nodig. Heel veel ruimte.

Alle wensen van Defensie werden vervolgens opgenomen in het Programma Ruimte voor Defensie. Het uitbreiden van bestaande oefenterreinen bijvoorbeeld en de aanleg van nieuwe. Maar ook is er ruimte nodig om te oefenen met (zwaardere) explosieven, moeten er meer jachtvliegtuigen komen (F35's), helikopterlandingsplaatsen en extra laagvlieggebieden.

In elke provincie is een zogenoemd wensenlijstje met voorkeurslocaties neergelegd voor al die uitbreidingsplannen. Wat volgde waren uitgebreide onderzoeken naar de haalbaarheid van de wensen op de verschillende plekken. Zo is er in alle gebieden een Milieu-effect-rapportage uitgevoerd, om te kijken wat de effecten (kunnen) zijn op de leefomgeving. Aan de hand van die MER, zijn deze drie locaties in Brabant nu afgevallen.

Beslissing over luchtdefensie komt later
Defensie heeft nog geen beslissing genomen over de voorkeurlocaties voor de uitbreiding van het aantal jachtvliegtuigen, de helikoperlandingsplaatsen en de laagvlieggebieden. Alle voorkeursvarianten blijven daar voorlopig nog in onderzoek.

Voor de uitbreiding van de vliegbewegingen met de F35 zijn naast Volkel ook Eindhoven, Gilze-Rijen en Woensdrecht in beeld. Daarnaast wordt gekeken naar heropening van vliegbasis de Peel, als uitwijkmogelijkheid voor Volkel. Dat vliegveld is al sinds 1993 gesloten.

Heropening de Peel
De Peel staat ook nog op de rol voor de aanleg van een zogenoemde 'dirt strip'. Een onverharde landingsbaan voor tactisch luchttransport. Samen met Gilze-Rijen, de Oirschotse heide en de Rucphense heide. Voor de uitbreiding van het aantal helikopterlandingsplaatsen wordt in Brabant gekeken naar Gilze-Rijen en Roosendaal.

Defensie is ook op zoek naar nieuwe gebieden om met helikopters te oefenen om laag te vliegen. Drie van die voorkeurslocaties liggen in Brabant. Het grootste gebied gaat grofweg van Gilze en Baarle-Nassau tot Etten-Leur en Achtmaal. Andere oefengebieden zouden mogelijk kunnen komen bij Steenbergen en in het oosten bij Someren.

Ook Cranendonck staat nog op de wensenlijst van Defensie. Daar wil het de Nassau Dietz Kazerne opnieuw in gebruik nemen en het oefenterrein flink uitbreiden. Op dat oefenterrein zou dan ook ruimte zijn voor een oefendorp, dat nu in elk geval niet meer in Vught of Rucphen komt.

Zoet en zuur
Al met al blijft het een ingewikkelde puzzel. Want hoe combineer je alle wensen van Defensie met de opgaven die Brabant verder nog heeft? Gedeputeerde Wilma Dirken liet eerder al weten dat niet alles kan.

"We hebben in Brabant stevige ambities, die veel ruimte vragen. Denk hierbij aan woningbouw, water, energieproductie, extensieve landbouw en natuurherstel. Defensie komt hier nog eens bovenop. Ik zal eerlijk zijn: niet alles gaat passen. Dat vergt duidelijke keuzes, ook met het oog op het nationale ruimtelijk beleid. Het zoet en het zuur moeten eerlijk verdeeld worden."

Uiteindelijk is het aan het kabinet om uit de overgebleven voorkeurslocaties te kiezen en er een klap op te geven. Dat gebeurt uiteindelijk in het voorjaar van 2025.