STUIFMAIL

Boswachter Frans: 'Lieveheersbeestjes met veel stippen mag je vernietigen'

zaterdag om 11:05 • Aangepast maandag om 11:29
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer in Stuifmail de lekkende biefstukzwam, guttatiedruppels en lieveheersbeestjes met twee en meerdere stippen.

Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...
Lekkende biefstukzwam op een verwonding op een eikenboom, foto José van Zelderen
Lekkende biefstukzwam op een verwonding op een eikenboom, foto José van Zelderen

Wat is er aan de hand met deze paddenstoel?
José van Zelderen stuurde mij een foto van een paddenstoel en ze wilde graag weten wat er aan de hand is met die paddenstoel. Op de foto zie je een “lekkende” biefstukzwam. Biefstukzwammen hebben waaiervormige hoeden en aan de boom zitten smalle aanhechtingspunten. Soms zie je ook hoeden van biefstukzwammen met een soort steel onder de hoed. Je komt deze hoeden/vruchtlichamen van de biefstukzwam ook enkel in de herfst tegen, een echte herfstzwam. Ze groeien graag op verwondingen op levende zomer- en wintereikenbomen, want dat zijn zwakke plekken geworden. Het liefst dicht bij de grond. Hoog in de boom zul je ze niet snel vinden. Brabant is ideaal voor biefstukzwammen, want ze groeien vooral op zandgronden. De naam biefstukzwam is meer dan terecht, want het is een goed eetbare zwam en de hoeden lijken ook op rauwe biefstuk. Als je zo’n hoed voelt, lijkt het ook nog eens of je in een biefstuk knijpt. Ook bij het doorsnijden (niet doen!) van de hoed zie je een soort vleesstructuur. Als de hoed wat ouder wordt gaat de rode kleur aan de bovenkant van de hoed lekken, zie foto José.

Die druppels onder aan de zwam zijn waarschijnlijk guttatiedruppels.  (foto: José van Poppel)
Die druppels onder aan de zwam zijn waarschijnlijk guttatiedruppels. (foto: José van Poppel)

Welke zwam hangt er in het Liesbos aan een dode boom?
José van Poppel zag in het Liesbos een zwam aan een dode boom hangen en ze vroeg zich af wat er aan de hand is met die boomzwam. Aangezien het een wat oudere boomzwam is en ik niet goed de bovenkant kan zien van die zwam, is het gokken met welke soort ik van doen heb. Volgens mij is het een witte bultzwam waarop guttatie plaatsvindt. Guttatie ontstaat als zwammen / paddenstoelen in de groei grote hoeveelheden vocht opzuigen en het overschot aan water kwijt moeten. Het resultaat zijn dan grote druppels vocht op de hoed van een paddenstoel of aan de rand van een groeiende zwam. Deze druppels noemen we guttatiedruppels, die soms opvallende kleuren hebben. Soms zijn er zelfs paddenstoelen of zwammen bij waarbij de guttatiedruppels bloedrood van kleur zijn. Vooral bij de houtzwammen zie je het meest die guttatiedruppels.

Invasie van lieveheersbeestjes op de buitenkant van de muur. Wat kan ik er tegen doen?
Mia van Rooy trof aan de buitenkant van het huis bij de slaapkamerramen een invasie van lieveheersbeestjes. En deze beestjes wilden naar binnen kruipen. Haar vraag is hoe ze van die binnenkruipende diertjes op een milieuvriendelijke manier kan afkomen. Allereerst is het zo dat overwinteringsplaatsen van lieveheersbeestjes heel verschillend zijn van soort tot soort. Veel inheemse lieveheersbeestjes overwinteren buiten in de natuur. Daar vind je ze in dood hout, achter de schors van bomen, in de strooisellaag, tussen afgestorven plantendelen, in groenblijvende heesters, zoals brem, laurier, diverse coniferen en in mos. Het enige inheemse lieveheersbeestje wat in huizen overwintert is het tweestippig lieveheersbeestje en dat valt bijna niet op.

Lieveheersbeestjes met twee stippen komen hier van origine voor. (foto: Saxifraga Frits Bink)
Lieveheersbeestjes met twee stippen komen hier van origine voor. (foto: Saxifraga Frits Bink)

Aziatische lieveheersbeestje kun je herkennen omdat ze meer dan twee stippen hebben. Die komen juist in grote groepen af op de kieren van ramen en deuren om daar of in huis te overwinteren. Deze diertjes zijn invasieve exoten en die zou je mogen vernietigen als ze in huis komen, want ze vallen onder de wet invasieve exoten.

Milieuvriendelijk kan ook, bij deze een tip;
1) Vooral een stofzuiger is daarbij handig

2) Zet over de buis een nylonkous

3) Doe dat zodanig dat de nylonkous niet loskomt, bijvoorbeeld met een elastiek

4) Zuig de lieveheersbeestjes in de nylonkous op

5) Zet ze buiten, wat verder weg van je huis, in de natuur

Maar je mag ze ook, als het geen tweestippige zijn, vernietigen

Verder nog een paar tips:

1) Plaats horren in openstaande ramen

2) Maak gaten en kieren dicht (ook onder dakpannen)

3) Plaats bijenbekjes in stootvoegrooster

4)Controleer ventilatieroosters en repareer deze indien nodig

Wachten op privacy instellingen...

Informatie video lieveheersbeestjes voor kinderen – Juf Astrid
Publicatie: 10 mei 2021

Veel informatie over lieveheersbeestjes. Een video waarbij een lieveheersbeestje door het gras kruipt met informatie ingesproken door Juf Astrid. Deze video is eigenlijk bedoeld voor kinderen en daarom ook zo ingesproken, maar ook voor volwassen is het een leuke video omdat het gaat over lieveheersbeestje in het algemeen.

Van welke spin is dit spinsel? (foto: Sjaak Mestrum)
Van welke spin is dit spinsel? (foto: Sjaak Mestrum)

Gezien in de Voerstreek klein spinsel op blaadjes ligusterheg, welke spin doet dat?
Sjaak Mestrum zag op zijn vakantie in de Voerstreek spinsel op een paar blaadjes liguster en hij vermoed dat het van een spin is. Met dat laatste ben ik het eens, dus heb ik een spinnendeskundige ingeschakeld. Deze kwam met het idee dat het een web kan zijn van een spin uit de kaardertjes familie en we denken aan het groen kaardertje, zie foto. Naast dit groen kaardertje komen nog twee kaardertjes spinnen voor in ons land, namelijk het geel kaardertje en het bont kaardertje. Deze kaardertjes spinnen produceren een speciaal wollig spinsel waarin insecten zeer snel verstrikt raken. Het groen kaardertje kan maximaal 5 millimeter groot worden en is daarmee de grootste Europese vertegenwoordiger uit de familie kaardertjes. De groene kleur is meteen een mooie camouflage en daarom leeft dit spinnetje vooral op groene bladeren van o.a. op grootbladige struiken, zoals liguster, vlier, wilde wingerd en klimop.

Dit spinnetje is 5 millimeter groot en heet; groen kaardertje.  (foto: Saxifraga Ab H Baas).
Dit spinnetje is 5 millimeter groot en heet; groen kaardertje. (foto: Saxifraga Ab H Baas).

Zondag volgt nog een aflevering van Stuifmail met tips en uitleg van Frans Kapteijns over alles wat bloeit, groeit en zoemt in de natuur. Natuurlijk is de boswachter dan ook te horen op de radio en is er een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Deel dit artikel
Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!