Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Mussen vallen een kleine kardinaalshoed aan, maar waarom?
Susanne van Leeuwen heeft tuin een kleine euonymus alatus oftewel een kleine kardinaalshoed staan, maar deze kardinaalshoed wordt belaagd, zoals zij schrijft, door een mussenbende. Haar vraag is waarom dat die mussen doen. Dat de mussen jullie kleine kardinaalshoed belagen en de bladeren van de takken knippen, was voor mij een vreemde zaak. Mussen eten namelijk geen bladeren wel bessen. Volgens mij is er iets anders aan de hand. Volgens mij heeft die kleine kardinaalshoed last van een schildluis, namelijk de beruchte Euonymus-schildluis, lijken op dopluizen, maar zijn kleiner. Deze schildluizensoort kunnen werkelijk hele plagen vormen op zo'n kardinaalshoed. Zij voeden zich vooral met plantensappen van deze soort struiken, maar ook van hulst, kamperfoelie en nog wat struiken. Mussen zijn dol op deze schildluizen, zie en die zitten vaak (onzichtbaar) in kolonies op de struiken. De mussen hebben dat door en daarom plukken ze de bladeren, omdat die schildluizen vermoedelijk aan de onderkant van de bladeren zitten. Bestrijding schildluizen zal er voor zorgen, dat de mussen ook verdwijnen, zie onder andere deze link.

Iets vreemds in een hoek, soort geel ei met daaromheen spinsel, wat is het?
Els Thomassen stuurde mij een foto van een soort spinsel met in het midden een gele structuur en daarin iets zwarts. Het geheel is zo’n 7 centimeter groot. Wat zij gezien heeft, is een eicocon van een kruisspin. Vrouwtje kruisspin heeft dat spinsel inmiddels verlaten zo te zien, want in het begin bewaakt ze het tegen vijanden. Dit doet ze tot ze gaat sterven. In het geheel, cocon, met daarin de eitjes, en spinsel eromheen heeft het vrouwtje in het najaar gemaakt. De eitjes zijn bestand tegen de vrieskoude en voorjaar ontwikkelen de eitjes zich verder tot jonge kruisspinnetjes. Later in het voorjaar verlaten de jonge kruisspinnetjes hun cocon op zoek naar voedsel. Mooi verhaal hierover is te lezen via deze link

Bijzonder grote bloem in nachtschadeplant, wat is dat?
Wilma Franssen heeft in de tuin Datura (nachtschadefamilie) planten staan en op een van deze planten staat een bijzonder grote bloem. Dit fenomeen heb ik ook in mijn tuin gehad, maar dan bij vingerhoedskruid (zie foto), dus bij het zien van de foto van Wilma wist ik meteen wat dit is. Bij zo’n vergroeiing van een topbloem spreken we van een pelorische bloem. De term pelorisch betekent zoiets als monsterlijk. Dit soort aparte bloemen komt vooral voor bij planten die alzijdig symmetrisch (dus niet tweezijdig) zijn en waarbij inteelt optreedt. Pelorische bloemen vallen vooral op, omdat ze altijd aan de top van de plant groeien.

Op de oprit van de buurman, heel veel larven op de klinkers, wat zijn het?
Rien Jacobs zag op de oprit bij zijn buurman diertjes massaal tussen de klinkers omhoog komen en hij vroeg zich om welke diertjes het ging. Op de foto die hij stuurde, zie je heel veel diertjes bij elkaar en ik denk dat het gaat om larven van rouwvliegen. Veel voorkomende soorten rouwvliegen in ons land zijn de maartse vlieg, zie foto, en de kleine rouwvlieg.

Daarnaast leven er in ons land ook nog vijftien andere soorten rouwvliegen, zoals de vroege rouwvlieg, maar die zie je wat minder. Rouwvliegen behoren tot de orde van tweevleugeligen en tot de familie van muggen, maar steken niet en zijn zelfs totaal ongevaarlijk voor de mens. In rust leggen de rouwvliegen hun vleugels langs hun lijf en als de vleugels in spreidstand zijn, zie je een zwart vlekje op die twee vleugels. Ze leggen hun eitjes over het algemeen in het gras. Later komen de pootloze, grijze (bruingrijze) met zwarte kop larven massaal naar boven gekropen om te gaan verpoppen. En zo te zien op de foto houdt een oprit hen ook niet tegen. Leuke foto.

Rubriek mooie foto’s
Gespot in Oosterhout een van de meest bekende paddenstoelen in ons land, de vliegenzwam. In dit geval een verse opkomende hoed van deze zwam, foto Joep Leijendekkers.

Natuurtip; Dialezing ‘Grauwe Kiekendief’
Donderdag 21 november vanaf 20:00 uur – tot 22..00 uur

De Grauwe Kiekendief is de ambassadeur van het biodiverse akkerland
De Grauwe Kiekendief leek eind jaren ’90 van de vorige eeuw uit te sterven als broedvogel in Nederland. Grootschalige braaklegging, om de graanoverschotten in de EU te beteugelen, bleken echter een reddingsboei. De grote aantallen veldmuizen in de braakliggende akkers verleidde de kiekendieven om zich als broedvogel in Oost-Groningen te vestigen. Door de nesten, die meestal in graanpercelen liggen, samen met de akkerbouwers te beschermen, is het gelukt de Grauwe Kiekendief als broedvogel te behouden. De aanpak bleek dermate effectief dat de populatie na de periode met braaklegging alleen maar is gegroeid. Met als recente hoogtepunt een record van maar liefst 156 uitgevlogen jongen in 2023.

Wat is nu precies de achtergrond achter dit kiekendievensucces? Is hiermee de populatie gered of zijn er nog steeds bedreigingen? Wat zegt een florerende kiekendievenpopulatie over de biodiversiteit in de akkerbouw en de staat van het landbouwsysteem in het algemeen? Raymond Klaassen van ‘Grauwe Kiekendief – Kenniscentrum Akkervogels’ neemt u mee in het verhaal over de Grauwe Kiekendief in Oost Groningen.

Meer informatie:
• Lezing in de Groenhoeve aan de Artillerieweg 3 in Uden

• Organisatie IVN en Vogelwacht Uden

• Meer informatie via Jan-Willem Hermans, telefoon 06-51853275.

Wandeling met Frans en Kristian

Ga jij ook eens mee op een gezellige herfstwandeling met Frans en radiopresentator Kristian Westerveld? Ze vertrekken zaterdag 30 november om 14.00 uur vanaf parkeerplaats De Bockenryder voor een wandeling op Landgoed De Utrecht. Als jij mee wilt gaan, meld je dan aan via [email protected]