"Op basis van deze twee besmettingen en alle beschikbare informatie over uitbraken in andere lidstaten van de Europese Unie is de kans op besmetting van een pluimveebedrijf in heel Nederland ingeschat als matig tot hoog", aldus het ministerie. Daarom is besloten tot de ophokplicht. Boerenorganisatie LTO had hier ook om gevraagd.

De ophokplicht geldt voor commercieel gehouden pluimvee, behalve voor fazanten en loopvogels (zoals struisvogels, nandoes, emoes en kiwi's). Voor die laatsten geldt een afschermplicht net als voor hobbymatig gehouden pluimvee.

Dierenwelzijn
Minister Femke Wiersma spreekt van een 'forse maatregel, die weloverwogen genomen moet worden. Ook vanwege het effect op het dierenwelzijn van pluimvee'. De maatregel komt hard aan bij pluimveehouders en mensen met hobbydieren, maar 'de veiligheid van de dieren staat voorop', zegt de bewindsvrouw.

Jan Verhoysen uit Someren is het daarmee eens. Volgens de kringvoorzitter van de LTO is het elk najaar weer schrikken. "We waren alweer een tijdje verlost van de vogelgriep en nu steekt het toch weer de kop op." Verhoysen verwacht dat de pluimveehouders het 'technisch wel aan kunnen'.

Vrije uitloop
Nu het winterseizoen nadert, het sneller donker is en het weer slechter wordt, gaat het pluimvee vanzelf al eerder en langer op stok. "Je hebt je dieren toch graag wat meer binnen met dit weer, ophokplicht of niet. Waar het zou gaan knellen, is de verkoop van vrije uitloopeieren. Daar zit nu een termijn aan van 12 weken voordat de markt ze gaat afwaarderen. Hopelijk is tegen die tijd het weer mogelijk om de kippen naar buiten te laten."

Ieder najaar ziet Verhoysen de wilde trekvogels overvliegen in de Peel. "Alles wat uit de lucht valt tijdens die vogeltrek, kan een besmetting opleveren. Uitgangspunt van de ophokplicht is het voorkomen van een uitbraak van vogelgriep, maar het is geen garantie", meent Verhoysen.

Vaccinatie
Lange tijd heeft de Europese Unie vaccinatie van pluimvee tegengehouden. Het risico was volgens de EU te groot dat pluimvee, ondanks het toedienen van een vaccin, toch besmet zou raken en hierdoor een gevaarlijk type vogelgriep zou gaan rondwaren. Een variant die mogelijk levensgevaarlijk kan zijn voor de mens. Bovendien belemmert het vaccineren ook de handel in pluimvee en eieren. Landen buiten de EU haken dan af als afnemers.

Maar door de almaar terugkerende besmettingen, waarbij honderdduizenden kippen moeten worden geruimd, staat de EU sinds juni 2024 op proef toch een vaccinatieprogramma toe. "In Nederland begint het vaccinatieprogramma op gang te komen. Maar we zien dat bijvoorbeeld Frankrijk, dat eerder is begonnen met het vaccineren van eenden, toch niet helemaal vrij blijft van de vogelgriep. Dus ook vaccinatie biedt nog geen absolute zekerheid", constateert Verhoysen.

Opgeheven
Bijna een jaar geleden werd voor het laatst in Nederland vogelgriep geconstateerd. De ophokplicht was van november vorig jaar tot in het voorjaar van kracht. Op 24 april werd in de laatste regio's (de Limburgse Peel en de Gelderse Vallei) de ophokplicht opgeheven. Een groot deel van vorig jaar gold er een ophokplicht in Nederland.

HIER LEES JE MEER OVER DE VOGELGRIEP:

Dit is wat je moet weten over de vogelgriep: zes vragen en antwoorden

Steeds meer zieke kippen geruimd: kosten lopen snel op