Grote zorgen over hoeveelheid gif, maar lelievelden komen er steeds meer
Een van die bewoners is Janique Huijbregts. Ze is zondag te gast in de talkshow KRAAK. van Omroep Brabant. Ze woont zelf op een afstand van honderd meter van het lelieveld. Deze zomer zat ze met 28 graden binnen, omdat de GGD adviseert om ramen en deuren gesloten te houden als er gespoten wordt.
En gespoten wordt er veel. Voor de teelt van leliebollen zijn veel meer bestrijdingsmiddelen nodig dan voor bijvoorbeeld maïs of aardappelen: ongeveer 140 kilo per hectare.
Voormalig maisland gebruikt voor lelieteelt
De laatste jaren groeit het aantal hectares lelieteelt in Brabant gestaag, naar schatting nu zo’n 1000 hectare. De teelt is door het vele spuiten intensief, maar er wordt met de bollen ook goed geld verdiend. Aangejaagd door krimp in de veehouderij wordt veel maïsland daarom nu gebruikt voor de lelieteelt.
In heel Nederland bestaan zorgen over de kilo’s gif die voor de teelt nodig zijn. Hard wetenschappelijk bewijs ontbreekt, maar er bestaan vermoedens dat dat gif bij mensen kan leiden tot ziektes als Parkinson, Alzheimer en ALS. Janique vertelt bij KRAAK. dat in een huis bij haar in de buurt resten zijn gevonden van elf verschillende bestrijdingsmiddelen.
Toezicht door deskundige
Met een groep van veertig mensen probeerde ze deze zomer de lelieteler te stoppen. Maar de rechter kon niets uitrichten omdat deze zich aan de wettelijke voorschriften hield. Wel werd afgesproken dat een deskundige namens de bewoners toezicht houdt op welke middelen gespoten worden.
Op meer plaatsen in het land leidt de lelieteelt tot gesteggel. De provincie Brabant geeft al langer geen toestemming voor de teelt op grond die zij verpacht. Begin deze maand werd een SP-motie aangenomen om te onderzoeken of een totaalverbod tot de mogelijkheden behoort.
LEES OOK: Provinciale Staten willen onderzoek naar verbod op landbouwgif
Die onrust is ook tot Den Haag doorgedrongen. Linkse partijen als PvdA-GroenLinks willen de lelieteelt het liefst helemaal verbieden. Minister Wiersma houdt het dus voorlopig op een onderzoek naar spuitvrije zones.
Voor de betrokken inwoners van Sint-Michielsgestel is er één voordeel: na deze teelt zijn ze voorlopig van de lelies verlost, want de grond moet zich na een oogst zeven jaar herstellen. “Maar de telers gaan natuurlijk gewoon weer op zoek naar nieuwe plekken,” zegt Janique Huijbregts.
Verder in KRAAK.:
Voorzitter van de Raad van Bestuur Jos Kusters van Ons Middelbaar Onderwijs (OMO) over de verharding in politiek Den Haag. Hij ziet hoe dat ook zijn weerslag heeft in de klaslokalen. Hij schreef een open brief aan premier Dick Schoof waarin hij hem vraagt zijn verantwoordelijkheid te nemen.
En: Koen Frijns en Ruben den Brok vormen het Eindhovense theaterduo Frino. Afgelopen zomer stonden ze op theaterfestival de Parade met hun absurdistische voorstelling 'Opteffen'. Ze wonnen met hun Brabohop eind oktober de stimuleringsprijs van de gemeente Eindhoven.
KRAAK. wordt elke zondag live uitgezonden om 12 uur en daarna herhaald. Het programma is ook terug te kijken via Brabant+.