Over de reis naar China bracht de provincie weinig naar buiten. In de agenda van Gedeputeerde Staten werden de plannen voorafgaand aan het bezoek wel gemeld. Nu is een maand na het bezoek, is de getekende vriendschapsverklaring openbaar gemaakt.

Zeer kwalijk
Maar dat is niet genoed, vindt Statenlid Kevin Nuijten (JA21). "Het college is verplicht om Provinciale Staten te informeren. Ik vind dat dat niet goed genoeg is gebeurd, terwijl ze heel goed weten hoe gevoelig dit ligt."

JA21 is in de Staten een van de uitgesproken tegenstanders van de vriendschapsband. "Waar andere overheden de banden met China vanwege spionage, sabotage en mensenrechtenschendingen verbreken, kiest Brabant ervoor haar banden met Jiangsu juist te versterken", zegt Nuijten. "Dat is naïef en zorgwekkend."

De provincie laat in een reactie weten het daar niet mee eens te zijn. "We hebben op dezelfde manier gehandeld als dat we altijd doen bij reizen naar het buitenland. We hebben dus ook op de gebruikelijke manier informatie verspreid." Voorafgaand aan de reis, werd deze gemeld in de openbare agenda's van de gedeputeerden. Ook is er na de reis gepost op de LinkedIn van de gedeputeerde en de Instagram van de commissaris van de Koning.

'Parallel met Brabant'
Jiangsu is “een zeer kansrijke regio in het achterland van Shanghai met meer dan 80 miljoen inwoners”, volgens de Brabantse Ontwikkelmaatschappij (BOM). Dat is de organisatie van de provincie die onder meer bedrijven helpt met hun internationale ambities.

Verder schrijft de BOM: “Het is een regio met een sterke economie, hoogtechnologische kennis en breed gedragen innovatiestrategie. Er is een duidelijke parallel met Brabant.”

Banden verbreken
Maar in veel zaken lijken Brabant en Jiangsu helemaal niet zoveel op elkaar. Zo pleegt China een genocide (volkerenmoord) op de Oeigoerse moslimminderheid en richtte het land in Nederland geheime politiebureaus in die Chinese Nederlanders bespioneren en intimideren. Begin dit jaar bleek dat de Chinese overheid op (computer)netwerken van Nederlandse overheden spioneert, waaronder bij defensie.

LEES OOK: Brabant blijft ondanks zorgen vrienden met Chinese provincie

Het was aanleiding voor de provincie Utrecht, maar ook voor de gemeenten Breda, Tilburg en Eindhoven om de band met hun zusterprovincie en -steden op te zeggen. En ook in de Brabantse Staten riepen partijen hiertoe op, maar een meerderheid was daar niet voor.

In plaats van hem op te zeggen, koos de provincie ervoor om de vriendschapsband te behouden. Daarbij zou samenwerking op 'gevoelige technologieën' zoals die van chipfabrikant ASML vermeden worden en zou er ook aandacht zijn voor mensenrechten.

Daarover zegt de provincie dat er tijdens de reis wel is gesproken, en dat er in de nieuwe afspraken ook niet staat dat er op gevoelige technieken wordt samengewerkt. Ook is de huidige samenwerking volgens de provincie een lichtere dan de vorige.

Verklaring
In de verklaring die nu door beide provincies is ondertekend, is over mensenrechten niet veel te lezen. Wel wordt er uitvoerig gesproken over samenwerking op het gebied van (medische) techniek, schone energie, uitwisseling van cultuur en het steunen van een treinverbinding tussen Brabant en Jiangsu.

Ook verklaren de provincies de samenwerking tussen de Jiangnan Universiteit en de TU/e en Tilburg Universiteit te blijven steunen. Dat de gemeenten waarin deze twee Nederlandse universiteiten liggen zich eerder juist terugtrokken uit hun Chinese samenwerkingen, lijkt er daarbij niet toe te doen.

Nuijten wil dat het provinciebestuur met tekst en uitleg komt. "Hoe wordt de voortzetting van de ‘vriendschapsband’ met Jiangsu nog steeds verantwoord? Hoe weegt het College de aanhoudende berichten over ernstige mensenrechtenschendingen in China? En wat heeft Brabant nu echt aan de vriendschap?", wil hij weten.

DIT VIND JE OOK INTERESSANT:

ASML krijgt strengere regels voor verkoop machines aan buitenland