Bastiaan in Seoul maakte onrust van dichtbij mee: 'Zag gevechtshelikopters'
"Toen de onrust begon was ik toevallig al in de buurt van het parlementsgebouw", vertelt Bastiaan. "Er waren duizenden demonstranten en ontzettend veel agenten. Mensen waren boos. Ze kwamen hun woede richting de president uiten en demonstreren tegen de door hem afgekondigde noodtoestand."
Bastiaans ouders konden geen contact met hem krijgen, want hij zat nog in de bioscoop en zijn telefoon stond uit. "Dat was wel even spannend", laat Bastiaans vader Seung weten. "Ik en mijn vrouw hadden alle noodplannen al in ons hoofd."
Bastiaan vertelt hoe hij van de bioscoop niet naar huis kon komen zonder zich in de chaos te begeven. "De route van daar naar huis kwam langs het kantoor van de president, of ik moest langs de hoofdstraat. De Nederlandse ambassade, met wie ik contact had, raadde mij beide plekken af om langs te lopen."
Toen Bastiaan richting het parlement liep, zag hij live op het nieuws hoe soldaten het parlementsgebouw wilden binnendringen, om een stemming van het parlement tegen te gaan. Er hing een gespannen sfeer. Hij vertelt over video's die hij zag van een oppositieleider die over een hekje bij het parlementsgebouw klom om binnen te komen, om zo de soldaten te omzeilen. "In het parlementsgebouw barricadeerden werknemers de deuren met meubels en hielden ze soldaten op afstand met brandblussers."
"In 1980 werden er honderden burgers vermoord."
Bastiaan: "Naast de mensen die hun woede kwamen uiten, waren er ook betogers die de geschiedenis van Zuid-Korea goed kennen. In 1980 werd namelijk voor het laatst een noodtoestand uitgeroepen, toen een legercommandant voor dictator wilde spelen. Toen heeft het leger honderden onschuldige burgers vermoord."
"Nu hing die spanning er ook", gaat Bastiaan verder. "Sommige demonstranten kwamen om een menselijk schild te vormen tegen de soldaten die het parlementsgebouw wilden binnendringen. Het voelde als een burgerlijke plicht om de democratie te verdedigen."
"Ook cirkelden er gevechtshelikopters rond." Bastiaan zelf zag er zeker drie: "Nog voordat ik er was, zetten die heli's soldaten af op het dak en in de voortuin van het parlement. Door die helikopters heerste er een gespannen en zenuwslopende sfeer. Ik ken de geschiedenis. Dus ik was wel zenuwachtig. Wat doen die aanvalshelikopters hier?, vroeg ik me af."
Wat gebeurde er in Zuid-Korea?
Dinsdagavond rond half 11 (Koreaanse tijd) riep de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol een militaire noodtoestand uit in het land. Via deze zogenoemde staat van beleg werden het parlement en de politiek buitenspel gezet en stonden de media onder gezag van het leger.
Vanaf het moment dat de noodtoestand werd uitgeroepen, snelden parlementsleden, militairen, maar ook duizenden betogers naar het parlementsgebouw. De parlementsleden om tégen de noodtoestand te stemmen, en militairen om die stemming tegen te houden.
Al na 155 minuten ná het afkondigen van de noodtoestand, slaagde het parlement er in om te stemmen. 190 van de 300 parlementsleden waren aanwezig en stemden allemaal vóór de opheffing van de noodtoestand. Dat was meer dan de benodigde 50 procent.
Rond half vijf in de nacht van dinsdag op woensdag, nauwelijks een halve dag na het aankondigen van de staat van beleg, trok president Yoon de militaire noodtoestand weer in. "Rond die tijd zei de president gehoor te gaan geven aan de stemming van het parlement, want eigenlijk is die gewoon bindend. Een klein uur later werd de noodtoestand officieel teruggedraaid."
Op de vraag of de situatie in Zuid-Korea een staatgreep te noemen is, hoeft Bastiaan - die geschiedenis studeerde, en nu een master Korean Studies aan de universiteit in Seoul volgt - niet lang na te denken: "Absoluut, dat was het honderd procent. Maar we zullen moeten wachten tot er meer informatie is om écht iets te kunnen zeggen over de motivatie van president Yoon voor het uitroepen van de noodtoestand. Hij zit als een kat in het nauw."
De oppositie is inmiddels een afzettingsprocedure begonnen tegen de president. Zo'n proces kan maanden tot een jaar duren. "In de tussentijd is er geen stabiliteit en geen daadkracht", laat Bastiaans vader weten. "En ook met de nieuwe Amerikaanse president wordt het nog interessant hoe 'de grote vier' (red. - Amerika, Japan, China en Rusland) hun plannen verder ontwikkelen met deze situatie in Zuid-Korea."
Bastiaan: "Hoe het nu allemaal verdergaat zal de tijd ons leren. Voor nu gaat het leven gewoon door. Mensen gaan naar hun werk, en scholen zijn open alsof er niks is gebeurd."
