"Veel mensen die ik zie, mijden de zorg omdat ze wantrouwend zijn", vertelt Sjaak. "Het zijn vaak migranten zonder werk die op straat zijn beland en niet verzekerd zijn. Soms komen ze binnen met twee plastic tassen; daarin zit hun hele hebben en houwen. Die mensen probeer ik te helpen."

Na 35 jaar als huisarts vroegen sociaal werkers of Sjaak een praktijk als straatdokter in Oss wilde opzetten. Het idee sprak hem meteen aan. "Ik vind dat iedereen recht heeft op goede zorg, ongeacht wie of wat je bent. Maar het is vaak een uitdaging om mensen hier binnen te krijgen. Ze worden soms letterlijk van straat gehaald, helemaal onderkoeld na een nacht in de regen in een slaapzak."

De patiënten van Sjaak hebben vaak dringend zorg nodig, maar zoeken die zelf niet op. "Ik zie veel mensen met verwaarloosde wonden die gaan ontsteken. Onlangs was er zelfs iemand met tuberculose, een ziekte die je bijna niet meer ziet in Nederland. Gelukkig was het geen open tuberculose, want dat had een groot probleem kunnen zijn."

In veel grote steden bestaan straatdokters al langer, maar in Oss is de praktijk van Sjaak nog vrij nieuw. Sinds 2022 werkt hij vanuit De Pitstop, een dagopvang voor mensen met sociale en psychische problemen. "Ik vind dat elke centrumgemeente een straatdokter zou moeten hebben. Het idee dat daklozen vooral alcoholverslaafden zijn, klopt niet meer. Het kan ook een vrouw zijn die na een scheiding op straat belandt, of een arbeidsmigrant zonder verzekering. En dat zie je allang niet meer alleen in de grote steden."

"In de winter is het vaak drukker in opvangplekken zoals deze, vooral in de nachtopvang", legt Sjaak uit. "Door de kou zoeken mensen warmte én soms contact. Vorige week sprak ik een man die juist in deze donkere dagen zijn familie mist. Dat zijn verdrietige verhalen en dan is een luisterend oor bieden misschien wel het belangrijkste wat je kunt doen."

Het werk als straatdokter is volgens Sjaak niet voor iedereen weggelegd. "Je moet echt feeling hebben met deze mensen. En vergeet de romantiek: ik heb nog nooit een bos bloemen gekregen en dat hoeft ook niet. Een glimlach is al genoeg."

Straatdokters moeten bovendien vaak improviseren, iets wat niet altijd binnen de strakke kaders van de gezondheidszorg past. "Soms moet je creatief zijn, bijvoorbeeld als iemand niet verzekerd is. Een collega van me kreeg ooit een berisping omdat hij medicijnen gaf aan iemand die volledig in paniek was. Officieel mocht het niet, maar het was nodig. Gelukkig is hij later vrijgesproken."

Sjaak hoopt dat zijn werk meer aandacht krijgt en dat andere gemeenten zijn voorbeeld volgen. "Want iedereen verdient zorg, óók als je nergens meer terecht kunt."