Frans weet hoe je de alpenwatersalamander door de winter helpt
Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:
Wie woont hier?
Jan Merks stuurde mij een foto van een boom met aan de onderkant heel veel resten fijne stukjes hout. Hij vroeg zich af wie daar woonde. Volgens mij nestelt hier een bosmuis, die de zacht geworden binnendelen van de stam in een waaiervormig stortbergje voor de ingang heeft gelegd. Bruine ratten maken ook zulke waaiervormige stortbergen, maar die hebben een veel grotere ingang. Voor de rest maken weinig andere dieren zoiets.
Meestal maken bosmuizen ondergrondse holen en een daarbij behorend gangenstel. Zo’n stelsel graven ze uit met hun voorpoten en tanden en dat kan tot een halve meter diep liggen. De ingangen lopen meestal recht naar beneden en ze hebben meestal twee uitgangen. In winterse periode en zeker wanneer het zeer vochtig is, zoeken ze locaties op waar het enigszins droog is en dan biedt zo’n verminkte boom een goede oplossing.
Kadaver gevonden. Van een hond, wolf of kat?
Chris van Eert trof op een akker in Diessen een kadaver aan en hij vroeg zich af om welk diersoort het ging. Hij dacht zelf aan een hond, wolf of kat. Op de foto, die hij stuurde, zie je een grijsachtig kadaver liggen dat zeker niet van een wolf is. Ik twijfelde in het begin tussen hond en kat, dit vanwege de vreemde kop. Katten hebben namelijk een vrij ronde kop en een korte snuit en op de foto kan je dat niet echt eruit halen.
Toch houd ik het ook op huiskat vanwege onder meer de grijze, enigszins gevlekte, vacht, maar ook vanwege de poten. Je ziet namelijk vrij dikke kussentjes aan een poot en dat klopt ook bij huiskatten, want de kussentjes op de poten van een kat zijn een soort mini-schokdempers. Daarmee kunnen huiskatten zachter en stiller landen bij een sprong.
In een heidegebied lagen een aantal hoopjes zand, wie heeft dit veroorzaakt?
Walter van Rossen zag in een open veld annex heidegebied een aantal hoopjes zand liggen en een ingang van een holletje van maximaal 10 centimeter. Walter wil graag weten wie al deze ingangen met hoopjes zand maken. Volgens mij zijn hier graafwespen aan de gang geweest, die thuishoren bij de grote orde van vliesvleugeligen en dus familie zijn van onze gewone wespen. Ze kunnen echter geen mensen steken. Veel van de graafwespen leven solitair. Dit betekent dat ze niet in grote nesten samenleven.
Veel van die graafwespen graven, vandaar de naam, holletjes in de grond met een maximale diepte van 30 centimeter. Dit doen de vrouwtjes na de paring. Mannetjes sterven na die paring en de vrouwtjes graven dan dus gangen in de grond om eitjes te kunnen leggen. Voor ze de eitjes leggen, gaan ze opzoek naar een prooidier, zie foto rupsendoder. Dat dier verlammen ze met hun angels en brengen dat de gangetjes in. Op de nog levende prooi, leggen de vrouwtjes hun eitjes en sluiten de ingang. De larven kruipen op een gegeven moment uit de eitjes en eten het nog levende prooidier op. Daarna verpoppen ze zich in dat gangenstelsel en kruipen in het voorjaar naar boven in de open lucht.
In de kelder een kleine vriend aangetroffen en buiten gezet, heb ik daar goed aan gedaan?
Hans van Hooijdonk kwam in zijn kelder een kleine vriend tegen en heeft dat diertje buitengezet (zie de foto boven dit artikel). Hij vroeg zich af wat het voor een diertje was en of hij er goed aan gedaan had. Op de foto die hij stuurde herken ik een alpenwatersalamander. Dit zijn koudbloedige dieren, die niet kunnen overleven in koudere periodes. Ze gaan dan opzoek naar een geschikte overwinteringsplek en gaan in winterslaap. Ze zoeken daarvoor geschikte plekken en dat zijn holen, onder liggende boomstammen, tussen de boomwortels of onder bepaalde buiten liggende voorwerpen.
De alpenwatersalamander dacht in de kelder een geschikte plek te hebben gevonden, maar dat is een foute inschatting geweest. Gelukkig heeft Hans het diertje gevonden en vrijgelaten op een geschikte locatie in de natuur. Helemaal prima, want in de kelder zou het diertje gestorven zijn. Zet deze diertjes overigens nooit buiten als het vriest. Wacht ermee tot de temperaturen boven het vriespunt zijn.
Zondag is er weer een nieuwe aflevering van Stuifmail, de laatste van 2024.