Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Voor het huis staan een aantal grove dennen, maar de naalden worden bruin, hoe komt dat?
Toine van Erp heeft op een verhoging van een wadi (infiltratievoorziening, zie deze link) een aantal grove dennen staan waarvan de naalden nu bruin worden. Hij vraagt zich af hoe dat komt. Is het de vele regenval van de afgelopen periode? Het antwoord is ja, want na zo’n langdurig natte bodem kunnen bomen stikken. Hoe zit dat dan? Bomen onttrekken zuurstof onder meer uit de lucht, maar ook uit de met lucht gevulde poriën in de grond. Dat doen ze middels hun wortels,. Als die wortels in het water staan, zijn ze te lang gevuld met water. Hierdoor ontstaat er een zuurstofgebrek en kunnen bomen dus geen voedingsstoffen meer opnemen. We noemen dit verstikking en dat heeft dus direct gevolgen voor de gezondheid van de bomen en dat is te zien aan onze bomen. De bladeren van loofbomen beginnen bruin te worden evenals de naalden van de coniferen oftewel naaldbomen. Vaak zie je dit het eerste aan de buitenkant van de boom.

Spinnendoder, graafwesp, begraaft spin – Tom Schoonhoff
Publicatie: 23 okt 2018

Spinnendoders zijn slanke wespen (graafwespen) met relatief lange achterpoten. De wespen uit deze familie vangen spinnen als prooi voor hun larven. De meeste spinnendoders zijn zwart, soms met rode delen en een enkele keer met witte vlekken. Er zijn ongeveer 65 soorten in Nederland. De graafwespen steken een spin en slepen de verlamde spin naar hun nest. Soms worden de spinnenpoten afgebeten om het verplaatsen makkelijker te maken. In het nest legt de wesp een eitje bij de verlamde spin. De wespenlarve die uit zo’n eitje komt, eet de nog levende spin op.

Gezien op een grote oude beuk een spierwitte 'schuimstraal'
Thecla van der Meulen liep in de stromende regen in de bossen van Baarle-Nassau en ze ontdekte op een grote oude beuk een spierwitte schuimstraal en zij vroeg zich af wat dat was. Dit fenomeen ontstaat in een periode met heel veel regen en we noemen dit boomschuim. Boomschuim ontstaat doordat regenwater langs de stam van een boom naar beneden loopt en allerlei stoffen die op de boom aanwezig zijn, opneemt. Door die stoffen - zoals eiwitten uit algen - ontstaat dit schuim. Wie weleens op het strand loopt, heeft dit fenomeen vast ook weleens gezien, maar dan veel groter. Dan zie je enorme schuimvlokken. Ditzelfde gebeurt dus bij bomen, in het klein. De eiwitstof saponinen zorgt ervoor dat het boomschuim langer aan de stam of onder aan de voet van een boom blijft liggen. Vroege Vogels heeft een mooi filmpje over dit fenomeen op YouTube geplaatst.

Is dit een braakbal en zo ja, van welke vogel dan? (zie foto boven het artikel)
Tonny Ramaekers stuurde mij een foto van een voorwerp en hij vroeg zich af of het een braakbal is en dan van welke vogel? Het is heel duidelijk een braakbal, maar dan nu nog de vraag van welke vogel. Zelf had ik geen idee, want de braakballen, die ik ken hebben vaak aan de buitenkant resten van veren of huid, maar deze braakbal was kaal en groot. Dus ik heb diverse deskundigen de vraag voorgelegd of zij wisten van welk dier deze braakbal kon zijn geweest. Uiteindelijk kwam ik via via terecht bij Rob Bijlsma, bekend als dé roofvogelman van Nederland, en hij kwam met de volgende reactie; “Deze braakbal is óf afkomstig van een kraai, óf van een grote meeuw. Deze soorten zijn allesvreters. Hun braakballen zijn dan ook een ratjetoe met veel onverteerbaar materiaal, veelal steentjes, gras, elastiekjes, schillen van maïskorrels, metaal, verzin het, en je komt het tegen." Een hilarisch stukje schreef Kees Camphuysen over de braakballen van grote meeuwen, waarin hij zelfs een mobieltje van een leger van plastic soldaatjes aantrof: "De gevonden braakbal bevat zo te zien ook een veelheid van onverteerd materiaal. Braakballen van meeuwen en kraaien vallen makkelijk uit elkaar, in tegenstelling tot de klassieke haar- en skeletballen van roofvogels en uilen.” Persoonlijk denk ik dus, dat de braakbal een zwarte kraaien braakbal is, waarin zelfs een skelet van een wesp zit.

Tijdens een wandeling deze paddenstoelen gespot
Tommie Herman liep in natuurgebied het Vlijmens Ven en zag een stel paddenstoelen staan en hij vroeg zich af wat het voor paddenstoelen het waren. Op de foto zie je mooi grijsgekleurde hoeden, maar de plaatjes en de steel zie je niet. Toch durf ik er een naam op te plakken, want volgens mij zijn het de vruchtlichamen/paddenstoelen van de gewone oesterzwam. Op de foto hieronder zie je wel de plaatjes en de steel.

Gewone oesterzwammen kom je vaak tegen op beuken, populieren en wilgen. Het zijn saprofyten en dus leven ze enkel op dode bomen of delen van dode bomen, zoals op de foto, of op bomen die beschadigd zijn. Je ziet de vruchtlichamen vaak in dichte groepen bijeen staan, zoals oesters op een oesterbank. Het zijn bijzonder smakelijke vruchtlichamen, maar laat ze aub staan op de bomen, want je kunt deze smakelijke gewone oesterzwam ook thuis kweken en dat als sinds 1980. Hoe? gewoon met koffiedik, zie: https://www.fryslanfungies.nl/kweek-oesterzwammen-op-koffiedik/

Rubriek mooie foto's:
Ditmaal een kiekje van een grauwe klauwier, met prooi. Vastgelegd door Marianne Wijten.

Natuurtip; Winterwandeling door de Hel- en Zuilespolder
Zaterdag 4 januari van 13.00 uur tot 15.00 uur

Verrassende winterwandeling
Maak een verrassende winterwandeling door de Hel- en Zuilespolder. Een Biesboschgids begeleidt je door het voortdurend wisselende landschap, dat voert langs weilanden, dijkjes, knotwilgen, riet en bos. Door het winterse landschap zijn vogels beter zichtbaar en sporen goed te ontdekken.

Meer informatie:
• Vertrekplek Biesboschcentrum Dordrecht Baanhoekweg 53 3313 LP Dordrecht

• Nog meer informatie

• Reserveren via deze link

• Kosten volwassenen: 8,00 euro en kinderen: 7,00 euro

• Trek stevige wandelschoenen aan

• Draag kleding die past bij het weer