STUIFMAIL

Een insect dat lijkt op een drone en gele gelei op een tak, Frans legt uit

zaterdag om 13:05 • Aangepast zaterdag om 20:26
nl
Boswachter Frans Kapteijns deelt wekelijks zijn kennis van de natuur op de radio. Luisteraars kunnen vragen insturen via [email protected]. Dit keer kijkt Frans naar een vreemde gele 'paddenstoel' en een insect dat door een luisteraar werd aangezien voor een drone.

Iedere zondag is er ook een nieuwe aflevering van de Stuifmail-podcast. Beluister de podcast hier:

Wachten op privacy instellingen...

Wat zat er onder de laurierstruik van Kees?
Kees Smulders vond iets vreemds onder zijn laurierstruik en stuurde mij een foto. Het gaat om een zwam met de mooie naam 'gekraagde aardster'. In ons land komen negentien soorten aardsterren voor. De aardster begint als een soort bolletje. Dit is het vruchtlichaam. Wanneer dit rijp is, springen de buitenlagen open. Deze buitenlagen, ook wel slippen genoemd, buigen zich dan stervormig om het vruchtlichaam heen. Binnenin is een kleiner bolletje te zien waar de sporenmassa in zit. In het midden van dit kleinere bolletje ontstaat dan een opening waardoor de sporen naar buiten komen. Gekraagde aardsterren zijn saprofyten en leven dus op dood organisch materiaal.

Gevonden onder een laurierstruik, een gekraagde aardster (foto: Kees Smulders).
Gevonden onder een laurierstruik, een gekraagde aardster (foto: Kees Smulders).
Ook dit is een gekraagde aardster (foto: Frans Kapteijns).
Ook dit is een gekraagde aardster (foto: Frans Kapteijns).
Wachten op privacy instellingen...

Valt dit gele ding onder de paddenstoelen?
Jet Eltink en Diana van der Veeken kwamen iets geks tegen in een boom en zij vroegen zich af of dat gekke ding ook onder de paddenstoelen valt. Het gekke ding dat zij zagen is een gele trilzwam en die vallen inderdaad onder de zwammen, maar noemen we niet een paddenstoel. Deze zwammen zijn goed te herkennen aan hun geleiachtige gele kleur. In het begin is het vruchtlichaam oranjegeel van kleur. Naarmate ze verouderen, verbleekt de kleur tot zwavelgeel om bijna wit te worden als ze tot ontbinding overgaan.

Gele trilzwammen groeien bijna heel het jaar door, vooral wanneer het aan het eind van de herfst koud begint te worden. Je komt ze tegen op dode takken en op stammen van diverse loofbomen zoals beuken, eiken, essen, haagbeuken en hazelaars. In Nederland staan ze bekend als niet eetbare zwammen; in het Verre Oosten worden ze wel gegeten. Pas hier overigens mee op, want het kan zijn dat de gele trilzwammen die daar groeien anders zijn dan die hier in Nederland. Misschien doordat ze daar op een ander soort ondergrond groeien.

Foto: Jet Eltink.
Foto: Jet Eltink.

Een drone of toch een insect?
Karel den Biggelaar vond een vreemd insect in de keuken, maar hij dacht eerst een minidrone te zien vliegen. Het insect dat Karel gezien heeft hoort bij de familie van vedermotten. Dit is een windevedermot. Vedermotten zijn nachtvlinders, die in rusthouding een T-vorm aannemen. Deze 'T' ontstaat doordat deze insecten diepe insnijdingen in de voor- en achtervleugels hebben. Deze vleugels zijn vaak opgerold en staan van het lichaam af. Windvedermotten kun je bijna heel het jaar tegenkomen. Ze overwinteren namelijk als volwassen dier.

Foto: Karel den Biggelaar.
Foto: Karel den Biggelaar.
Monique wilde weten wat dit is (foto: Monique Ariëns).
Monique wilde weten wat dit is (foto: Monique Ariëns).

Een buitenlandse kakkerlak
Monique Ariëns zag iets razend snel aan haar lens voorbij kruipen en zij vroeg zich af wat voor vreemde kruiper het was. Die vreemde kruiper ben ik pas een keer tegengekomen en dat bleek toen een Australische kakkerlak te zijn. Deze kakkerlakken komen van oorsprong voor in de tropische delen van de wereld. Het zijn dus insecten, die warme omstandigheden en ook nog eens een hoge luchtvochtigheid nodig hebben. Ze komen in Nederland dan ook vooral voor in serres, kweekkassen, zwemparadijzen en dierenwinkels.

Maar dat kan dus in Nederland de laatste jaren ook in de buitenlucht. Ik ben dan ook benieuwd waar Monique deze snelle en vreemde rakker is tegengekomen. Australische kakkerlakken zijn echte vegetariërs en leven dus enkel van planten, dit in tegenstelling tot andere kakkerlakken die vrijwel alles kunnen eten wat organisch is.

Foto: Wim Vogel.
Foto: Wim Vogel.

Wat voor zwam is dit?
Wim Vogel vroeg me of ik enig idee had wat voor soort zwam er op deze berk zat en stuurde mij een foto. Ik denk meteen aan een oranje aderzwam, maar dan een wat oudere soort. Deze oranje aderzwam hoort thuis bij de familie van de korstzwammen en komen op allerlei boomsoorten voor. De zwam leeft van dood hout en veroorzaakt witrot bij dode bomen. Je kunt ze ook aantreffen op gezonde bomen, maar dan op dode takken en niet op het gezonde deel. Daarnaast op dode stammen en stronken. In ons land kan je de oranje aderzwam het hele jaar tegenkomen, maar in principe verschijnen ze pas in de zomer. Bij strenge winters zal je ze niet zien, want daar kunnen ze niet tegen.

Foto: Frans Kapteijns.
Foto: Frans Kapteijns.

App ons!

Heb je een foutje gezien of heb je een opmerking over dit artikel? Neem dan contact met ons op.

Download de app en draag het gevoel van hier altijd bij je!