Bijna alle Helmonders kennen hem wel, de natuurschaatsbaan midden in bosgebied De Bundertjes. De ijsbaan van Boer Kuijpers is al jaren een begrip in de stad, hij bestaat al sinds 1910. Het begon allemaal bij de opa van Freek, boer Johannes Kuijpers, die in 1894 verhuisde naar een boerderij op Binderen.

Johannes Kuijpers liet in het begin van de twintigste eeuw zijn weiland vollopen met water uit het kanaal, de Zuid-Willemsvaart. Omdat er in die tijd nog geen koelkasten of vriezers bestonden, hakte hij na de vorst stukken ijs uit zijn inmiddels bevroren weiland. "Die gingen naar de slagers en vissers in Helmond", vertelt Freek. "Zo konden zij hun waren koud houden."

Toen er nieuwe manieren ontstonden om etenswaren te koelen, waren de blokken ijs van boer Johannes niet meer nodig. Hij bedacht het plan om zijn weiland in de winter open te stellen voor schaatsers, dat gebeurde voor het eerst in 1910. Generatie op generatie is daarmee doorgegaan, waarmee de ijsbaan van Boer Kuijpers een heus fenomeen werd.

Dezelfde boerderij
Nu, meer dan een eeuw later woont Boer Freek Kuypers nog steeds in diezelfde boerderij. Hij is de derde Boer Kuijpers in lijn. Boer Freek is de puntjes op de lange ij van 'Kuijpers' inmiddels verloren. "Ze vergaten die op te schrijven toen mijn vrouw en ik trouwden", vertelt hij. "Daar kwamen we een half jaar later pas achter, toen we ons trouwboekje eens bekeken. Omdat het moeilijk is om dat aan te passen, lieten we het maar zo."

Freek en zijn vrouw Diny hopen nog elk jaar op strenge vorst. Ook dit jaar staat het weiland bij Binderen weer vol water. "Op dit moment ligt het maar voor de helft dicht, dus ik vrees dat het er deze dagen niet meer in zit. Morgen en overmorgen stijgt de temperatuur weer tot boven het vriespunt."

De laatste keer dat er goed geschaatst kon worden op het ondergelopen stuk grond, was negen jaar geleden. In 2016. "Dat is zo lang geleden, ik zou niet eens meer weten hoeveel entreegeld we vroegen", grapt Freek. "Vorig jaar was het water één middag redelijk bevroren, alleen was de kwaliteit van het ijs nog niet goed genoeg om écht goed te schaatsen. De mensen mochten er toen een paar uurtjes even op, maar het echte schaatsen is al lang gelden."

Maar als de vorst komt, dan is het echtpaar Kuypers er klaar voor. "We hebben de lampjes, de hapjes en de drankjes al weer klaar liggen", vertelt Diny. "Het is altijd zo gezellig, we hopen echt op dat het er dit jaar toch nog van komt. We laten niet voor niets het weiland toch steeds weer onderlopen met water."

Boer Freek laat het water staan tot eind februari, begin maart. Ook dan is het natuurlijk nog winter. "Februari is altijd de koudste maand, dus wie weet", vertelt hij hoopvol aan de telefoon. Hijzelf wil zo lang mogelijk door met de schaatsbaan. Ook al zijn hij en Diny 76, ze denken nog niet aan stoppen. "Onze zoons Frank en Pieter willen het uiteindelijk wel graag overnemen."

Maar waarom kan er dan wel geschaatst worden in het midden van het land? Freek en Diny krijgen die vraag regelmatig van teleurgestelde schaatsfanaten die hopen snel het natuurijs weer op te kunnen. "Die banen die vandaag open zijn, die zijn opgespoten op asfalt", legt Freek uit. "Dat bevriest in één nacht. Bij ons is onder de bovenste laag water, nog meer water. Het ijs moet daarom bij ons veel dikker zijn, willen we kunnen schaatsen."

Onderscheidingen
Vijf jaar geleden ontvingen Freek en Diny Kuypers een koninklijke onderscheiding. Voor hun 25 jaar inzet bij verschillende verenigingen, vaak vrijwilligerswerk, ontvingen zij een lintje van de koning. Daarmee maken zij samen deel uit van de Orde van Oranje-Nassau. Het lintje wordt ieder jaar gegeven aan mensen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de samenleving.

En ook vijf dagen geleden nog ontving Freek Kuypers een onderscheiding. Ditmaal een vrijwilligerspenning van de gemeente Helmond. Die werd hem afgelopen donderdag toegekend.