Dat blijkt uit onderzoek van accountskantoor BDO, dat de gemeentefinanciën in ons land jaarlijks onderzoekt. De cijfers werden dinsdag gepubliceerd. De organisatie onderzocht van alle Nederlandse gemeenten de jaarrekeningen over 2023 en de begrotingen tot en met 2028.

Daaruit komt een rapportcijfer: hoe lager het cijfer, hoe risicovoller de financiële situatie van de gemeente. Daarbij wordt onder meer gekeken naar schulden, leningen die uitstaan, belastingen die gemeenten heffen en de grond die ze bezitten.

De situatie in Brabant
BDO spreekt van ‘een sterk versnipperd landschap’ in Nederland. Sommige gemeenten staan er heel goed voor, andere juist niet - wat dat betreft zijn er hele grote verschillen. Dat past bij de situatie in Brabant, waar zowel hevige mee- als tegenvallers zijn te bespeuren in de huishoudboekjes van gemeenten.

Van de 56 Brabantse gemeenten scoren acht gemeenten een onvoldoende. Dat betekent dat ruim 14 procent onder een '6' uitkomt. Meierijstad en Alphen-Chaam scoren het laagst. Beide zijn beoordeeld met een 4. De resterende zes gemeenten, waaronder Altena en Geertruidenberg, scoren een 5.

Dat betekent dus ook dat ongeveer 86 procent van de Brabantse gemeenten een voldoende scoort. En ook in dat opzicht zijn er uitschieters. Twee van de 56 Brabantse gemeenten, Best en Oss, hebben allebei een 10 gekregen.

Daarmee zijn beide gemeenten landelijke uitschieters. Vergeleken met andere gemeenten met 50.000 tot 100.000 inwoners, scoort Best zelfs het hoogste in heel Nederland. En dat geldt ook voor Oss, maar dan in de categorie van 25.000 tot 50.000 inwoners.

Onzekerheid bij gemeenten
BDO verwacht dat de komende jaren steeds meer gemeenten met tekorten kampen. Daarvan zijn geen specifieke cijfers voor de Brabantse gemeenten, maar ongeveer driekwart van de Nederlandse gemeenten verwacht een gezamenlijk tekort van 5,2 miljard euro op de begroting de komende jaren.

Wel is volgens BDO duidelijk dat veel gemeenten onzeker zijn over hun financiële perspectief. Zij hopen nog steeds op extra geld vanuit het Rijk, maar hielden de laatste jaren ook meer geld over, legt BDO uit. Gemeenten hadden voor in totaal 41 miljard euro aan reserves eind 2023.

Het nemen van beslissingen over bezuinigingen wordt bovendien lastiger, omdat de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 dichterbij komen. BDO roept gemeenten daarom op ‘zorgvuldig’ te zijn bij het doorvoeren van maatregelen.