Breda verwacht op basis van de cijfers van vorig jaar tussen de 220.000 en 250.000 carnavalsvierders in de binnenstad. Een kwart daarvan komt van buiten Breda of omliggende plaatsen. Carnaval 2024 verliep gelukkig zonder grote incidenten, maar toch groeit de ontevredenheid bij de inwoners van de stad.

"Carnaval is hier na de coronaperiode ontploft", zegt Rutger Westenburg, voorzitter van Stichting Kielegat. "Helaas krijgen we berichten dat de Kielegatters zich met carnaval niet meer prettig voelen in hun eigen stad. Dat is heel vervelend en dat raakt ons. Er moet dus wat gebeuren."

Een groot probleem daarbij is de enorme toestroom van mensen van buiten de stad en dan vooral van boven de rivieren. Het zorgt er mede voor dat de Bredase carnavalsvierder op piekmomenten door de drukte de eigen binnenstad niet in kan omdat die afgesloten wordt. En als het ze dan wel lukt, is de kans groot dat ze op een buitenplein belanden waar een soort housefeest aan de gang is met jonge randstedelingen die scheel kijken van de zelf meegenomen drank.

Dat is ietwat gechargeerd, maar wel de kern van het probleem én wat er leeft. Daarom wil stichting Kielegat, die het carnaval organiseert, dat het roer wordt omgegooid. Carnaval moet weer carnaval worden en dan werkt dat vanzelf ook als een soort van ontmoedigingsbeleid.

"De afgelopen jaren hebben we carnaval veiliger proberen te maken en de volgende stap is nu om de Kielegatse en Bredase tradities terug te brengen", vertelt Westenburg. "Zo komt er op zondag bijvoorbeeld een nieuw meezing-evenement van Bredase liedjes en zal de stad meer rood en oranje kleuren."

Maar de stichting wil vooral dat er weer meer carnavalsmuziek te horen valt op de pleinen in Breda. Dat er ook weer ouderwets gehost wordt op de hoempapa. Een nieuwe poging, want vorig jaar werd daar niet door alle ondernemers gehoor aan gegeven. "We hebben daarvoor nu een muziekhandvest opgesteld voor de dj's op de pleinen", legt de voorzitter van de overkoepelende carnavalsclub uit. "Er kan af en toe best een après-ski nummer tussendoor, maar we willen vooral échte carnavalsmuziek. De mensen die voor iets anders komen, zoals housemuziek, blijven dan vanzelf wel weg. Dat heeft even tijd nodig, want dit doe je niet in een handomdraai."

De vraag is echter of dit soort zachte maatregelen wel voldoende blijken te zijn om de Bredanaar zijn carnaval terug te geven. De komst van carnavalstoeristen wordt namelijk elke jaar grootschalig gefaciliteerd. De NS ruikt zijn kansen en brengt met extra lange treinen duizenden feestgangers uit Noord- en Zuid-Holland naar Breda. En de stad Breda zelf, die gastvrij wil zijn, maakt plek voor extra parkeerplaatsen voor de afgeladen touringcars voor diezelfde groep. Wellicht dat het ietsje minder kan.

"Het is niet mogelijk om te zeggen dat de trein hier niet mag stoppen", vertelt voorzitter Westenburg. "Dat kan alleen uit veiligheidsoverwegingen. Maar die discussie gaan wij zeker met de gemeente aan, want voor ons is het zeer belangrijk dat het Kielegatse carnaval voor de Kielegatter is. We zijn er achter de schermen heel druk mee bezig, maar ook dit is een traject van de lange adem. De verantwoordelijkheid ligt niet bij ons, maar we hebben er wel last van."

De gemeente Breda laat weten flink wat maatregelen te nemen om de drukte onder controle te houden en het veilig en feestelijk in de binnenstad te houden. Zo is het centrum via verschillende routes te bereiken en te verlaten, zijn er afspraken gemaakt met horecapleinen en worden flink wat hekken neergezet. Daarnaast houdt de gemeente voortdurend contact met de vervoersmaatschappijen. “Op die manier proberen we reizigers te informeren of het verstandig is wel of niet te komen”, zegt een woordvoerder.

Het tegenhouden van treinen of bussen is een zware maatregel die de gemeente liever niet inzet. “Dat betekent namelijk dat we ook mensen belemmeren die om een andere reden dan carnaval naar Breda moeten reizen. Bijvoorbeeld mensen die een ziekenhuis- of familiebezoek hebben. Als het echt nodig is, dan zijn we hierover wel in gesprek met elkaar. Het moet dan wel gaan om een calamiteit.”

De commerciële busmaatschappijen worden met een busverbod buiten de binnenstad gehouden. Bovendien eist de gemeente dat buschauffeurs die dronken personen vervoeren en overlast veroorzaken weer mee terugnemen naar de plek van herkomst. De gemeente wijst hiervoor ook naar horecazaken in Breda die samenwerken met deze busmaatschappijen. “De horeca zou onderling afspraken kunnen maken om dit soort bus-arrangementen niet meer te organiseren.”

Breda zegt hard op te treden tegen mensen die zich niet kunnen gedragen. “Carnaval moet voor Breda een visitekaartje zijn. Een feest dat verbindt en waar iedereen welkom is mits men zich gedraagt en ook daadwerkelijk carnaval wil vieren”, zegt de gemeente.