VVD-Kamerlid Aartsen werkt aan plan om zzp'ers te helpen
Op de vraag of zijn partij er niet mede voor heeft gezorgd dat zelfstandigen nu in de problemen komen, reageert hij uiterst nuchter. “De VVD maakt al decennia deel uit van de regering dus eigenlijk kan je ons van alles de schuld geven, behalve van het weer.” Maar hij geeft meteen toe dat ook hij te lang heeft gedacht dat ‘het allemaal wel los zou lopen’. Niet dus. En juist daarom wil hij iets doen.
Want hoe zit het ook alweer? Vanaf dit jaar gaat de Belastingdienst handhaven op schijnzelfstandigheid. Bedrijven en organisaties die zelfstandigen inhuren voor werk dat zij vervolgens niet volledig zelfstandig uitvoeren, kunnen fikse boetes krijgen. Het doel is om zo mensen te helpen die eigenlijk gewoon een arbeidscontract moeten krijgen.
"De minister wil nu echt gaan handhaven, ik ageer daartegen."
Zelfstandigen die dat alleen maar zijn omdát ze geen contract krijgen, zoals sommige starters op de arbeidsmarkt of arbeidsmigranten. “De wet stamt al uit 2016”, legt Aartsen uit. “En ook toen al was er onrust. De vorige minister van Sociale Zaken, van Gennip, heeft besloten om de handhaving echt in te zetten en nu neemt minister Eddy van Hijum dat over. Ik ageer daartegen.”
En daar heeft Aartsen goede reden toe. Ook hij krijgt de onrust onder zzp’ers mee. Opdrachten die worden teruggetrokken, bedrijven die hun trouwe freelancers buitenzetten. Want het zijn de opdrachtgevers die niet weten waar ze aan toe zijn.
"Opdrachtgevers willen er hun vingers niet aan branden."
“De regels zijn onduidelijk. Als je op de snelweg rijdt, dan staat er een bord met hoe hard je mag. Hou je je daar niet aan, dan ben je in overtreding. Duidelijk als wat. Maar deze wet heeft wel tien criteria. Opdrachtgevers willen daar hun vingers niet aan branden en werken preventief niet meer met zzp’ers om boetes te voorkomen.”
De signalen waren er al langer. Organisaties kregen de roosters niet meer ingevuld. Er gingen zelfs kinderopvanglocaties dicht vanwege die roosterproblemen. Aartsen maakte zich de afgelopen maanden hard voor een zogenoemde ‘zachte landing’. Geen boetes in 2025 en eerst een waarschuwingsbrief van de Belastingdienst als je toch onverhoopt een fout maakt als werkgever. Hij kreeg het kabinet mee, maar het is een pleister op de wond zolang er geen echte oplossing komt.
"We moeten iets verzinnen om zelfstandigen de ruimte te geven."
“We moeten iets verzinnen om zelfstandigen de ruimte te geven. Natuurlijk hebben we ook mensen in het kabinet die zeggen: wij vinden zzp niet zo’n geweldig idee, die moeten in een contract. Ik ben tegen gedwongen zzp, maar ook tegen een gedwongen contract.”
Want hoe je het wendt of keert, er zijn altijd mensen die heel graag zelfstandige wíllen zijn. En voor die mensen werkt Aartsen nu aan een oplossing. Zo houdt hij door het hele land bijeenkomsten voor zzp’ers om met elkaar na te denken over hoe de wet moet worden aangepast.
“In België heb je een aparte wet voor zelfstandigen. Als je daar met een werkgever afspreekt dat je als zelfstandige werkzaamheden uitvoert, is dat goed. In Nederland zeggen we, dat kan wel zijn, maar we hebben een wet die iets anders zegt. Wij gaan dus betuttelend voor u bepalen dat dat niet kan.”
"Zzp'ers denken zélf graag mee over oplossingen."
Haast is wel geboden. Voor het einde van het jaar moet de wet klaar zijn. Maar daar heeft Aartsen vertrouwen in. “Zzp’ers steken de handen uit de mouwen, dus die denken ook graag mee over een oplossing.” Om daar vervolgens aan toe te voegen dat het echt moeilijke situaties op kan leveren.
“Laatst nog. Een zelfstandig werkende kok die elke paar maanden weer ergens anders werkt. Bewust, omdat hij dat wil. Hij zei nog tegen mij: wat doe ik in hemelsnaam fout?!. Zeg me hoeveel belasting ik moet betalen, maar laat mij verder vooral gewoon met rust. Daar gaan we dus aan werken.”