Ouders worstelen met smartphones voor kinderen, hier willen ze het anders
“Er is geen goed en geen fout”, begint psychologe Maartje Grond haar betoog deze avond ten overstaan van zo’n 250 nieuwsgierige ouders, afkomstig uit de hele Kempen. “We zitten in hetzelfde schuitje, maar we voelen allemaal dat het anders kan.”
De psychologe laat aan de hand van grafieken zien hoe de ontwikkeling van kinderen verloopt. En dat hersenen van kinderen tussen zeven en vijftien jaar in een cruciale ontwikkelingsfase zitten. Dit als het gaat om sociale vaardigheden, het leren plannen en het omgaan met emoties.
“Hoe gaat het met die ontwikkelingen als kinderen die periode van hun leven met name achter schermen doorbrengen? Je leert die vaardigheden juist door samen dingen te doen met vrienden. Maar hoeveel tijd spenderen ze écht met vrienden en kunnen ze nog wel experimenteren zonder dat er iets gefilmd wordt?”, vraagt de psychologe zich hardop af.
"Iedereen verwacht van mij dat ik altijd reageer."
Als de vraag wordt gesteld op welke leeftijd ouders hun kind een smartphone willen geven en waarom, barst het geroezemoes los. Uit de antwoorden blijkt dat het ingewikkeld is voor ouders.
“Ik hoop het uit te stellen tot ze naar de middelbare school gaat. Hopelijk denken meer ouders er zo over, maar je merkt nu al groepsdruk. Ik zie de smartphones al in groep 5 de klas in komen”, stelt een moeder. Een moeder met een kind van vijf denkt er hetzelfde over. "Maar eerlijk gezegd ben ik niet met deze vraag bezig geweest, tot nu. Ik heb wel zorgen als ik dit hoor."
Smartphonevrij Bergeijk
Smartphonevrij Bergeijk is opgezet door Bo van Leek en Tessa van Dooren. Zij raakten geïnspireerd door de landelijke ouderbeweging ‘Smartphonevrij Opgroeien’. In totaal zijn 500 scholen en 6500 ouders aangesloten bij deze club, met als doel: ouders zo goed mogelijk informeren over de gevolgen van smartphones en social media, zodat ouders samen kunnen besluiten om een smartphone voor hun kinderen nog even uit te stellen.
Bo van Leek benadrukt dat apps ook verrijkend kunnen zijn: "Maar kinderen tot veertien jaar hebben nog niet de vaardigheden om te denken 'de hele dag bezig zijn met m'n smartphone is niet goed voor mij'. Ook al bereiden wij ze als ouders voor, alsnog kunnen zij die omslag niet maken."
De ouderbeweging adviseert om kinderen tot hun veertiende te laten beginnen met een startphone, een simpele Nokia zonder social media en internet. Daarnaast kan er op een gezinstablet thuis met vriendjes contact zijn via online kanalen, zoals WhatsApp.
Ook ouders met oudere kinderen zijn deze avond aangeschoven. Een moeder vertelt over haar 18-jarige dochter. Zij kreeg op haar twaalfde een smartphone, met beperkte schermtijd. Haar ouders stopten daar een aantal jaar later mee. “Nu zegt mijn dochter: was daar maar mee doorgegaan. Had me ook toen maar beperkte schermtijd gegeven. Ik kan nu niet meer zonder m’n telefoon en iedereen verwacht van mij dat ik altijd reageer. Daar heeft ze nu moeite mee.”
Maar ook middelbare scholen spelen een belangrijke rol, stelt een vader in het publiek. “Het huiswerk komt dag en nacht binnen via hun smartphone. Je kunt er bijna niet meer onderuit."
"Er zijn al scholen waar kinderen in groep 8 bijna allemaal een Nokia hebben."
Dat onderwijs een belangrijke rol speelt weet ook Danielle Batist. Ze is aangeschoven als een van de oprichters van de landelijke beweging ‘Smartphonevrij Opgroeien’. Ze vertelt over het Ierse dorpje Greystones waar juist het onderwijs aan de bel trok. Een schooldirecteur in Greystones zag wat voor invloed smartphones hadden op kinderen en kwam in actie.
"Samen met alle basisscholen en ouders in het dorp spraken ze af om kinderen voortaan geen smartphone meer te geven tot ze naar de middelbare school gaan. Waarom dit zo goed ging? Omdat iedereen eraan meedeed."
Het maakt volgens Batiste al verschil als minstens 25 procent van een groep meedoet aan zo'n initiatief. “Wanneer 25 procent van de groep geen smartphone heeft, valt de groepsdruk weg, zo is gebleken uit onderzoek. Dat betekent als er in jouw klas van 32 kinderen acht kinderen geen smartphone hebben, dat niet meer als ingewikkeld wordt ervaren."
Ze heeft goede hoop dat er verandering aan komt. "Er zijn in Nederland inmiddels scholen waar kinderen in groep 8 bijna allemaal een Nokia hebben, het kan dus echt."
Wordt Bergeijk dan binnenkort misschien het eerste Nederlandse Greystones? Initiatiefnemer Bo van Leek hoopt van wel: "Dat zou heel tof zijn, als het aan ons ligt zeker. Maar we moeten geduld hebben, het gaat stap voor stap. Dat was ook de kracht van deze avond. Ouders uit de hele Kempen waren erbij, net als docenten en beleidsmakers. Er zijn nu al ouders overtuigd dat het anders kan dus het begin is gemaakt."
