We schrijven 1839, een historische jaar. De allereerste treinverbinding is een feit: tussen Amsterdam en Haarlem. Al snel wordt ook de rest van ons land voorzien van deze ijzeren verbinding die rondreizen een stuk eenvoudiger, maar vooral ook een stuk sneller maakt. Gemeenten staan te trappelen om hun gebied aangesloten te krijgen op dit moderne vervoersmiddel en de komst van een station veilig te stellen.

In Oosterhout zien ze hun buurgemeenten al volop lobbyen bij de nationale overheid. We moeten nu iets doen, anders pakken we overal naast, is de algemene gedachte. Een groep belangrijke Oosterhouters klimt in een koets en begint aan de queeste richting Den Haag, op zoek naar de 'heilige' spoorverbinding. In de trein zou je er een dik uurtje over doen, maar in een koets over hobbelige paden is dit een dagtrip.

Een Bacchanaal
Na een paar uurtjes reizen beginnen de hoge heren trek te krijgen. En ze besluiten een tussenstop te maken om hun lege magen eens flink te vullen. En niet zomaar een maaltijd tot zich te nemen. Nee, ze richten een waar Bacchanaal aan. Die minister moet maar even wachten, we gaan 'eerst eten'.

Dat had het gezelschap beter niet kunnen doen. Want in de tussentijd ontvangt de minister een delegatie uit de gemeente Gilze en Rijen die direct zaken doet en het station veiligstelt. Reden waarom er al ruim 150 jaar treinen tussen Breda en Tilburg over Rijen tuffen en Oosterhout nog steeds verstoken is van een spoorlijn.

Het is een prachtige mythe, maar de vraag is hoeveel er van waar is. De Oosterhoutse stadshistoricus Cock Gorisse heeft er eerder al korte metten mee gemaakt. "Dat verhaal is historisch niet juist. Het is een mooi verhaal, maar het slaat nergens op."

Er bestaat ook geen enkel bewijs dat de tocht die door de Oosterhoutse delegatie zou zijn afgelegd, ook daadwerkelijk is gemaakt. Bovendien is een spoorverbinding tussen Breda en Tilburg over Oosterhout ook helemaal niet logisch, omdat je dan flink omrijdt.

Terechtstelling
Maar waar komt de uitdrukking dan wel vandaan? Een andere prachtige sage is dat die zou zijn ontstaan tijdens een terechtstelling van een misdadiger op de Markt van Oosterhout. Terwijl de man klaarstond om het tijdelijke voor het eeuwige te verwisselen, besloot de beul de boel uit te stellen. Het was inmiddels etenstijd. En iemand ophangen op een lege maag gaat natuurlijk niet.

Terwijl iedereen van een lekker hapje zat te genieten, zag de veroordeelde zijn kans schoon om te ontsnappen en iedereen het nakijken te geven. Maar ook dat verhaal klinkt te goed om waar te zijn.

Nachtje over slapen
Wat veel waarschijnlijker is, is dat de uitdrukking 'eerst eten' al veel langer bestaat en is afgeleid van een oud gezegde: daar moeten we eerst maar eens over eten. Dat betekent net zoiets als we nu ergens 'een nachtje over moeten slapen'.

Kortom, we denken er nog eens goed over na voordat we een besluit nemen. En toegegeven, dat doe je veel beter met een goedgevulde maag.