"Omhelzen mag ik ze niet. Ik mag Betül niet eens zien, al is het maar voor heel even", vertelt moeder Gunay in haar woonkamer in Etten-Leur. "Het gemis is heel groot. Hier zijn geen woorden voor. Ik heb Betül al vijf jaar niet meer gezien, sinds ze in de gevangenis zit."

Gunays hoogtepunten zijn FaceTime-gesprekken met haar jongste dochter Bergün. Ze is vrij, maar mag Istanbul niet verlaten. Zij moet nog een rechtszaak afwachten. En dus kan ze videobellen, zo ook deze donderdagochtend. "Het gaat goed MET me. Ik mis mijn moeder natuurlijk enorm", laat ze aan Omroep Brabant weten.

Droom
Het begon als een muzikale droom. Daarna zaten de zussen vaker wél in de gevangenis dan niet. Dwarsfluitspeelster Betül Varan ging in 2016 naar Turkije om met een protestband op te treden: Grup Yorum. Ze is dan jong en onbezonnen: pas begin twintig.

Een jaar later komt haar jongere zus Bergün (nu 30) op bezoek in Istanbul. Ze is er pas drie dagen wanneer de politie een inval doet in het hoofdkwartier van de protestband. Beide zussen worden gearresteerd en sindsdien zitten ze om de haverklap in de gevangenis. Zelf beweren ze alleen maar muziek te maken, maar activisme is minstens zo belangrijk voor de twee. De ouders zijn bovendien al jaren fan van de activistische groep.

Grup Yorum is een doorn in het oog van de Turkse autoriteiten. De muziekgroep zou banden hebben met een extreemlinkse groepering: DHKP-C. De Turkse, maar ook de Nederlandse staat ziet die groep als terroristische organisatie.

Betül is inmiddels in hoger beroep veroordeeld voor lidmaatschap van een terroristische organisatie. Ze zit tot 2030 vast in een megagevangenis net buiten Istanbul. Volgens haar advocaat is ze veroordeeld op basis van valse getuigenissen.

Hongerstaking
Gunay: "Een cel is maar tien vierkante meter, waar ze met maximaal drie vrouwen zitten. Ze mag niks daar!" Betül is volgens haar moeder al dertig dagen in hongerstaking. "Ze wil een betere situatie in gevangenissen." Ze doet dat om haar kameraden te steunen, die al langer in hongerstaking zijn. "Het gaat goed met haar."

Moeder Gunay en vader Erdem juichen het activisme van de zussen vanuit Etten-Leur toe. Het inmiddels gescheiden stel krijgt wel met de Nederlandse overheid te maken. Zo werd Erdem door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) op de terrorismelijst geplaatst. Toch luistert de moeder nog altijd graag naar de muziek van de band. Ze is ook trots op haar dochters.

Of het niet naïef en gevaarlijk is, om je aan te sluiten bij zo'n activistische groep in Turkije? "Autorijden is ook gevaarlijk", zo doet ze de discussie af. De vrouw zegt er niks van te snappen dat ze vastzitten. "Ze hebben niks verkeerd gedaan", stelt ze.

Ondanks alles houdt Gunay hoop. "Ze komen terug. Dat weet ik zeker. Betül komt vrij! Ik ga haar zien." Wat ze dan het eerst gaat doen? "Stevig knuffelen!"

In de vierdelige podcast Enkele reis Istanbul volgen Emmie Kollau en Catrien Spijkerman de idealistische strijd van de zusjes. Ruim vier jaar volgden zij het gezin. De makers belichten kritisch alle kanten van het indrukwekkende verhaal. De podcast is te beluisteren in de bekende podcastapps.