Volgens de deelnemers aan het onderzoek zijn de normen en waarden tijdens carnaval niet anders dan in de rest van het jaar, maar zijn er wel een aantal nuanceverschillen. Zo zijn mensen wat losser en heeft alles een grappige ondertoon.

Ongewenste intimiteiten
Uit het onderzoek blijkt dat één op de twintig Brabanders het eens is met de stelling ‘iemand in de kont knijpen tijdens carnaval moet kunnen’. In het onderzoek is een open vraag gesteld over wat tijdens carnaval anders is aan de normen en waarden dan in de rest van het jaar. In de antwoorden komt herhaaldelijk terug dat de grenzen tijdens carnaval wat losser zijn. “Bij carnaval mag je uit je bol gaan. Maar je moet een ander niet lastigvallen met je gedrag”, schrijft een deelnemer aan het onderzoek. Een ander reageert: “Hou je netjes aan de fatsoensnormen, zoals je dat ook doet op normale uitgaansdagen.”

Acteur, presentator en carnavalskenner Mike Weerts herkent dit beeld. “Ik denk dat ongewenste intimiteit nergens thuishoort. Mits het valt onder het motto: ‘We maken een grapje'. Bij vrienden en kennissen zal je misschien tijdens carnaval, omdat er toch wel wat gedronken wordt, makkelijker een keer een tik op de bil geven ofzo, maar dat is omdat je iemand kent. Bij een totale onbekende is dat natuurlijk altijd raar, ook met carnaval.”

Gemoedelijkheid
De Brabantse gemoedelijkheid is tijdens carnaval nog sterker dan normaal. “Ik merk dat tijdens carnaval mensen vriendelijker en meer open worden. Het is heel makkelijk om contact te maken met vreemden. Als ik carnaval vergelijk met een avond in de kroeg, is er meer gevoel van eenheid en gezelligheid”, zegt een deelnemer aan het onderzoek.

Ad Koopman, voorzitter van de Brabantse carnavalsfederatie, herkent dat gevoel. “De ongeschreven regels verschillen misschien iets per plaats, maar zijn overal wel een beetje hetzelfde. Respect hebben voor elkaar, het vieren van carnaval met bepaalde vaste elementen zoals een optocht, kindercarnaval en respect hebben voor de prins. Maar vooral veel plezier maken.”

Gelijkwaardigheid
Die open sfeer die veel deelnemers aan het onderzoek benoemen, heeft volgens hen ook te maken met de gelijkwaardigheid die tijdens carnaval zo belangrijk is. “Tijdens carnaval is iedereen gelijk. Je kunt een pintje met een grote crimineel drinken of een slap gesprek hebben met de burgemeester. Maakt allemaal niet uit, agge mar leut et”, zegt een deelnemer.

Over die open sfeer zegt Weerts: “Ik bestempel carnaval altijd als een soort van collectief geluk. Echt even allemaal vergeten wat de waan van de dag is en welke ellende er speelt. Dan kan je zeggen dat je je kop in het zand steekt, maar ik denk dat het als mens heel belangrijk is dat je af en toe even iets loslaat. En dat gebeurt met carnaval. Ik denk dat daar ook die gemoedelijke sfeer vandaan komt.”

Luchtig en niet te serieus
Het doorbreken van de normale machtspatronen en de luchtigheid zie je terug in alles. “Door alles te zeggen met een glimlach en niet te veel serieuze praat, ontstaat er een gezellige en losse sfeer”, stelt een van de deelnemers. “Je mag meer zeggen via grappen of met een kwinkslag”, zegt een ander.

“Doe gewoon echt mee aan het feest", zegt Weerts. "Doe een beetje moeite om er leuk uit te zien en probeer op een leuke manier contact met mensen te maken. Begeef je in het feestgedruis en ouwehoer lekker met iedereen. Dat zijn wel een beetje de ongeschreven regels. Een beetje luchtig en niet te serieus.”

Koopman vult aan: “Carnaval is maar vier dagen, maar het telt ook de rest van het jaar mee in de gemeenschap. Het is een beetje het sociale cement dat mensen met verschillende achtergronden bij elkaar brengt.”