'Kopke n'onder in de leut'. Da's het motto van 2025. Daarom zie je overal vissen, zeepaardjes, vissen duikers en zelfs zuurstofflessen en snorkels. Sommigen lopen te kwallen.

Grote wagens uit de stad rijden door de straten. Maar deelnemers komen ook van buiten de stad: uit Halsteren, Lepelstraat, Welberg, Hoogerheide en Huijbergen. Tussen alle pracht en praal groepjes en enkelingen en live muziek van dweilorkesten.

Ruim vijftig nummers voor deelnemers telt de stoet. Maar het zijn er eigenlijk veel meer. De traditie bepaalt dat de optocht begint met het 'offiesjeel gedeelte'. Daarin onder andere Steketee, de boereploeg, de narrekes en de brandweerwagen van Spuit 11.

Kinderoptocht
Daarna komen normaal de optochtdeelnemers, maar dat is dit jaar anders. De kinderoptocht rijdt ook mee. Alleen op het laatste stuk, van Zuivelplein tot Kaai. Met kinderen van 7 tot en met 13 jaar. Details zijn niet bekend. De organisatie kondigt 'een leutige en muzikale stoet aan'.

De kinderoptocht is bekend in veel Brabantse dorpen en steden. Basisscholen organiseren de optocht vaak op de vrijdag voor carnaval.

Bergen op Zoom heeft een eeuwenoude carnavalstraditie. In Brabant zijn er een paar plaatsen die al in de middeleeuwen carnaval hadden. Oude kronieken spreken van feesten in de 12e eeuw in onder meer Den Bosch.

Kasteel
Rob van de Laar schreef het boek 'Carnaval'. Daarin staat hij stil bij de vroegste schriftelijke vermelding van het feest in het huidige Noord-Brabant: het jaar 1362. In dat jaar vierden ze al carnaval op het kasteel van Zevenbergen.

Bergen op Zoom kende het al zeker in 1413, blijkt uit een rekening aan een fluitspeler. In die 15e eeuw duiken er meer bewijzen op uit onder meer Breda en Grave.

Het feest der feesten was ook een tijd minder zichtbaar omdat protestantse machthebbers en de katholieke kerk het tegenwerkten. Het ging ondergronds in clubs. Na de Tweede Wereldoorlog leefde het openbare carnaval massaal op in heel Brabant.

De kenmerken van Krabbegat? De rode zakdoek en kiel. Zuidwesters en lampenkappen en hoedjes vol groenten die doen terugdenken aan de tijd van de vele tuinderijen. En oude gazen maskers, zelfs verplicht in de optocht.

Het opvallendst zijn de traditionele witte vitrages. Want vroeger waren er nog geen feestwinkels en hadden mensen minder geld voor een feestje. Het advies toen: haal anders gewoon je 'gerdijnen' maar van het raam.

Heks
Naast 'gewone' hoofdrolspelers als prins, nar en grootste boer zijn er Steketee: de pliesie , Mien d'n Os, 't geitje, de kraai en Wana de heks. En dan is er de aangeklede toren van De Peperbus.

Alaaf? Dat zeggen ze zeker niet in Bergen op Zoom maar ook niet in Roosendaal en Den Bosch. Hier is het: Agge Mar Leut Et. De laatste tijd zie je het nogal eens afgekort als AMLE! En inderdaad, da's net zoiets als YOLO: you only live once, je leeft maar een keer.