“Er staan nog dertig verhuisdozen in de kelder”, lacht woordvoerder Peter-Willem Langebeeke van Oorlogsmuseum Altena, terwijl hij door een gedeelte van het oude gemeentehuis loopt. De vitrinekasten staan er nog wat leeg bij. Op de grond liggen afgezaagde stukken hout, waarmee diorama’s worden gemaakt.

Het oorlogmuseum zat tot nu toe in Veen, maar groeide daar uit zijn jasje. Vanwege de 80-jarige bevrijding van Altena in 2025 wilden ze de expositie wel toegankelijk houden. “Er zitten veel voorwerpen in de collectie die waarde hebben voor deze regio”, zegt Peter-Willem. Daarom is de expositie de komende 2,5 jaar te zien in het voormalige gemeentehuis.

De expositie leidt bezoekers chronologisch door de Tweede Wereldoorlog in het Land van Heusden en Altena. Bij binnenkomst laat een diorama de loopgraven uit 1940 zien. Ook worden er twee woonkamers ingericht: één van een SS-gezin, de ander van een verzetsgezin. Verder zijn er vitrinekasten, afkomstig van het Schoenenmuseum in Waalwijk, ingericht met informatie over de luchtoorlog boven Altena en de Biesbosch, wordt er aandacht besteedt aan de Slag om Kapelsche Veer en stilgestaan bij de bevrijding.

Eén van de topstukken uit de collectie wordt in juli vanuit Canada naar Wijk en Aalburg gebracht. “We krijgen het uniform van iemands opa, die vocht tijdens de Slag om Kapelsche Veer, in bruikleen”, vertelt Peter-Willem. “In geen enkel museum is echt een grote expositie gewijd aan deze internationale gebeurtenis.”

Ook een typemachine van de nazi’s, gebruikt door een Duitse commandant, behoort tot een van de topstukken. “Kijk.” Peter-Willem wijst naar de cijfertoets vijf. “Daar staat het SS-logo op.”

Bezoekers worden ook aan het denken gezet in de expositie, die interactief moet worden. Zo wordt hen gevraagd wat zij mee zouden nemen als ze moeten vluchten en of ze zouden gaan vechten voor hun land. Daarnaast ontwikkelt Peter-Willem, die geschiedenisleraar is op een middelbare school in Papendrecht, een lespakket voor basisscholen en middelbare scholen.

“Halverwege april willen we open”, gaat Peter-Willem verder. “Met Bevrijdingsdag mogen we hopelijk veel bezoekers ontvangen.” Daarna is het museum doordeweeks alleen open op afspraak, op zaterdag is het voor iedereen toegankelijk. Vanwege de viering van 80 jaar bevrijding, is het museum het eerste jaar gratis te bezoeken.

Het museum kan tot 1 september 2027 terecht in het oude gemeentehuis in Wijk en Aalburg. Daar zit nu ook nog een gemeenteafdeling, maar die verhuist dan naar Almkerk. “We hopen het museum dan hier of elders voort te kunnen zetten", zegt Peter-Willem. "Het liefst op een historische plek."

Eerder werd onderhandeld met Fort Altena in Werkendam, maar dat leverde niks op. Waar het museum na 1 september 2027 terecht kan, is nog onzeker.