Hoogwater komt steeds vaker voor en het aantal bevers in ons land blijft maar groeien. Dat zijn ontwikkelingen die tot grote problemen kunnen leiden. Immers, bij hoogwater gaan bevers op zoek naar andere, droge plekken om zich te vestigen. Automatisch trekken ze dan naar beschutte plekken als dijken. Maar hier zit het waterschap niet op te wachten, want door gaten in dijken kan weer wateroverlast ontstaan.

Natuur schept natuur
In 1988 werden in ons land de eerste bevers uitgezet, dat gebeurde in de Biesbosch. Het dier was in Nederland sinds 1826 uitgestorven na eeuwenlange bejaging en vernietiging van haar leefgebied. Best jammer, want de bever is een echte bouwmeester. Door het graven van gangen en holen, of het bouwen van dammen, verandert de bever zijn omgeving. Dit is gunstig voor vele soorten vissen, insecten, amfibieën, vogels en zoogdieren. Natuur schept natuur.

Er is ook een andere kant van de medaille. Zo brengt de aanwezigheid van bevers in ons kikkerlandje ook uitdagingen met zich mee. Vaak wordt door bevers gebouwd of gegraven op plekken waar de mens dat liever niet heeft. Denk aan dijken, spoortaluds en pijlers van bruggen. Dat kan leiden tot onveilige situaties.

Binnen het Kenniscentrum Bever praten allerlei partijen met elkaar over hoe er duurzaam kan worden omgegaan met de bever. Dit leidde onder meer tot het project ‘Hoogwatervluchtplaatsen voor bevers’.

Drie veilige alternatieven
Binnen dit project zijn drie alternatieven ontwikkeld zodat dieren veilig kunnen schuilen in tijden van hoogwater zonder een dijk te beschadigen. De eerste oplossing is een hoogwatereiland, begroeid met bomen en struiken. De tweede is een aanbouw tegen een dijk, waarbij de dijk zelf veilig is afgeschermd met beverwerend gaas.

En de derde optie, die onlangs in Oijen in gebruik is genomen, is de drijvende hoogwatervluchtplaats. De eerste in ons land. Maar hoe krijg je een bever zover om deze natuurlijk ogende plek op te zoeken? Heel simpel: door ze nu al te lokken met eten en bepaalde geuren. De initiatiefnemers hopen dat de bevers van dit nieuwe, drijvende onderkomen al een territorium gaan maken nog voordat het water gaat stijgen. Als de nood aan de man komt, weten de bevers die vluchtplaats dan snel te vinden. Zo is althans de hoop van onder meer de Zoogdiervereniging en waterschap Aa en Maas.

Maar wat als er ook andere (water)dieren gebruik gaan maken van deze hotelfaciliteiten? Geen man overboord, want ook hier is over nagedacht. Die kunnen er in alle rust verblijven en zelfs bijvoorbeeld broeden. Waarschijnlijk zullen die dieren het hazenpad kiezen wanneer ze een bever in het vizier krijgen. Voor hen is aan de andere kant van de vluchtplaats een noodluik aangebracht. Hoezo, op alles voorbereid?

Al deze ervaringen worden de komende tijd op de voet gevolgd en ondertussen zijn er ook plannen voor een tweede drijvende hoogwatervluchtplaats. Die zou er in augustus in Zwolle moeten komen. Allemaal om de bever te helpen en tegelijk dijken nog beter te beschermen.